Mr.Dr. J.A. Jolles

foto Mr.Dr. J.A. Jolles
Naar de grotere foto (verschijnt in een nieuw venster)
bron: Collectie-Van Eck (Nationaal Archief)

Bekwame minister van Justitie, leerling van Thorbecke, in het derde kabinet-Thorbecke. Bracht belangrijke wetten tot stand, zoals die tot afschaffing van het zogenaamde coalitieverbod waardoor werkstakingen mogelijk werden. Moderniseerde het gevangeniswezen door invoering van de individuele celstraf. Voor en na zijn ministerschap en Kamerlidmaatschap raadsheer in de Hoge Raad. Was in het kabinet-Van Zuylen van Nijevelt/Van Heemstra en het tweede kabinet-Thorbecke minister van Hervormde Eredienst.

liberaal
in de periode 1861-1873: lid Tweede Kamer, minister

Inhoudsopgave van deze pagina:


1.

Personalia

voornamen (roepnaam)
Jolle Albertus

geboorteplaats en -datum
Amsterdam, 28 december 1814

overlijdensplaats en -datum
's-Gravenhage, 23 december 1882

2.

Partij/stroming

stroming(en)
  • liberaal
  • lid kiesvereniging "Regt voor Allen" te Amsterdam

3.

Hoofdfuncties/beroepen (7/12)

  • lid Provinciale Staten van Noord-Holland, van 4 juli 1854 tot 14 maart 1861 (voor het kiesdistrict Amsterdam)
  • lid gemeenteraad van Amsterdam, van 1 september 1857 tot 14 maart 1861
  • minister voor de Zaken van de Hervormde en andere Erediensten, behalve die der Rooms-Katholieke, van 14 maart 1861 tot 1 juli 1862 (departement opgeheven bij K.B. van 21 april 1862)
  • raadsheer Hoge Raad der Nederlanden, van 1 juli 1862 tot 4 januari 1871 (benoemd bij K.B. van 16 juni 1862)
  • minister van Justitie, van 4 januari 1871 tot 5 juli 1872
  • lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, van 18 november 1872 tot 1 augustus 1873 (voor het kiesdistrict Amsterdam)
  • raadsheer Hoge Raad der Nederlanden, van 15 september 1873 tot 23 december 1882 (benoemd bij K.B. van 23 juli 1873)

U ziet een selectie van de loopbaan. In de uitgebreide versie is de gehele loopbaan in te zien.

4.

Nevenfuncties (2/9)

  • lid commissie ter voorziening in de watersnood
  • lid Hervormde Synode

afgeleide functies, presidia etc.
(tijdelijk) secretaris van de ministerraad (kabinet-Thorbecke III), van januari 1871 tot juli 1872

U ziet een selectie van de nevenfuncties. In de uitgebreide versie is een overzicht van nevenfuncties in te zien.

5.

Opleiding

In de uitgebreide versie is een overzicht van de opleiding(en) opgenomen.

6.

Activiteiten

als parlementariër
  • Sprak in de Tweede Kamer vooral over justitiële onderwerpen (gevangeniswezen, rechterlijke inrichting)

als bewindspersoon (beleidsmatig)
  • Het door hem in 1870 ingediende wetsvoorstel inzake de rechterlijke organisatie (rechtspraak in eerste aanleg door arrondissementsrechtbanken, hoger beroep bij Hoge Raad, afschaffing cassatie) werd in 1873, na verdediging door zijn opvolger De Vries, verworpen.

als bewindspersoon (wetgeving) (3/4)
  • Bracht in 1871 samen met minister Gericke van Herwijnen de Consulaire Wet (Stb. 91) tot stand. Deze regelt de bevoegdheden van consulaire ambtenaren op het gebied van het opmaken van akten (bijvoorbeeld voor de burgerlijke stand) en het uitoefenen van rechtsmacht.
  • Bracht in 1872 een wijziging (Stb. 24) van het Wetboek van Strafrecht tot stand waarbij de strafbaarheid voor het gezamenlijk staken van werk door werklieden werd opgeheven (afschaffing artikelen 414, 415 en 416 tot opheffing van het coalitie- of stakingsverbod)
  • Bracht in 1872 de wet inzake de afkoopbaarheid van Tienden (Stb. 25) tot stand, waardoor de nog bestaande tiendrechten afkoopbaar werden gesteld. De wet kwam er na jarenlange vergeefse pogingen om dit wettelijk te regelen.

U ziet een selectie van activiteiten. In de uitgebreide versie is het gehele overzicht van activiteiten in te zien.

7.

Wetenswaardigheden

uit de privésfeer (3/4)
  • Was een studiegenoot van M.H. Godefroi en J. Heemskerk Azn.
  • Een zoon van hem, M.A.D. Jolles, was burgemeester van Nieuwe Pekela (1873-1875), Winschoten (1875-1878) en Assen (1878-1920)
  • Zijn vader was in 1797-1801 lid van de raad van Amsterdam

verkiezingen
  • Versloeg in 1872 bij een tussentijdse verkiezing in het district Amsterdam na herstemming G. Fabius (cons.)
  • Werd in 1873 bij de periodieke verkiezingen na herstemming verslagen door G. Fabius (cons.)

U ziet een selectie van wetenswaardigheden. In de uitgebreide versie is een overzicht van wetenswaardigheden opgenomen.

8.

Publicaties van/over

literatuur/documentatie
  • Levensbericht door C.H.B. Boot, in: Levensberichten van leden van de Maatschappij der Nederlandsche Letterkunde, 1883, 103
  • Nieuw Nederlandsch Biografisch Woordenboek, deel IV, 261
  • P. Hofland, "Leden van de raad. De Amsterdamse gemeenteraad 1814-1941"
  • Ned. Patriciaat, 1992

Biografisch Woordenboek(en)
biografie opgenomen in het Nieuw Nederlandsch Biografisch Woordenboek

publicaties over en van letterkundigen
gegevens uit de Digitale Bibliotheek voor de Nederlandse Letteren

9.

Familie/gezin

In de uitgebreide versie zijn, indien bekend, de familierelaties opgenomen.

10.

Uitgebreide versie

Speciaal voor de verkiezingen voor de Tweede Kamer zijn de biografieën van alle kansrijke (volgens de peilingen) kandidaten in uitgebreide vorm raadpleegbaar op parlement.com.

Voor de overige ruim 5000 biografieën geldt het volgende:

In het digitale biografisch archief van de Stichting PDC, partner van het Montesquieu Instituut, is een uitgebreide versie aanwezig met bijvoorbeeld partijpolitieke functies, maatschappelijke nevenfuncties, parlementaire activiteiten, opleiding en wetenswaardigheden. Voorlopig is het beschikbaar stellen van uitgebreide biografieën, en/of daarop gebaseerde statistische gegevens, opgeschort. Wilt u een uitgebreide biografie inzien? Laat het ons weten als u daar belangstelling voor heeft.


Op bovenstaande tekst en gegevens zijn auteursrechten van PDC van toepassing; overname, in welke vorm dan ook, is zonder expliciete goedkeuring niet toegestaan. Ook de afbeeldingen zijn niet rechtenvrij.

De biografieën betreffen vooral de periode waarin iemand politiek en bestuurlijk actief is of was. PDC ontvangt graag gemotiveerde aanvullingen of correcties.