Verhouding Europees Parlement en Nederlandse politiek

Vergeleken met de nationale politici spelen Nederlandse Europarlementariërs een marginale rol in de media en in de Nederlandse politiek. Wel maken binnenlandse politici geregeld een overstap naar het Europees Parlement (EP) en andersom. De opkomst bij de verkiezingen voor het EP is veel lager dan bij de Tweede Kamerverkiezingen en vertoonde tot 1999 een dalende trend. In sommige debatten (met name over Europa) gunt de Tweede Kamer spreekrecht aan Nederlandse Europarlementariërs.

Inhoudsopgave van deze pagina:


1.

Aandacht voor en aanzien van Europees Parlement

Het Europees Parlement (EP) krijgt vergeleken met de binnenlandse politiek weinig aandacht in de pers. Ook de opkomstcijfers bij de Europese verkiezingen zijn laag vergeleken met de verkiezingen voor de Tweede Kamer (TK). Bovendien halveerde het opkomstcijfer bij de Nederlandse EP-verkiezingen in de periode 1979-1999 bijna.

In 2009 was de opkomst iets lager dan in 2004, maar in 2014 weer iets hoger. In 2019 was de opkomst het hoogst sinds 1989: 41,8%.

 

Verkiezingsjaar

Opkomst EP-verkiezingen

Opkomst TK-verkiezingen

2021

 

78,7%

2019

41,8%

 

2017

 

81,9%

2014

37,3%

 

2012

 

74,6%

2010

 

75,4%

2009

36,7%

 

2006

 

80,4%

2004

39,3%

 

2003

 

80,0%

2002

 

79,1%

1999

30,0%

 

1998

 

73,3%

1994

35,7%

78,7%

1989

47,5%

80,3%

1986

 

85,8%

1984

50,9%

 

1982

 

81,0%

1981

 

87,0%

1979

58,1%

 

1977

 

88,0%

De verkiezingen voor het Europees Parlement worden door velen beschouwd als een soort grote tussentijdse opiniepeiling voor de Tweede Kamerverkiezingen en de populariteit van de regeringspartijen.

2.

Bekende Nederlandse europarlementariërs

Hoewel het lidmaatschap van het Europees Parlement beschouwd kan worden als een ambt in de politieke luwte, zijn er sommige landelijk bekende (oud-)politici wel lid of ooit lid geweest van het Europees Parlement.

Voorbeelden zijn:

Foto

Naam

Partij

pasfoto

Hedy d'Ancona

PvdA

pasfoto

Hans van Baalen

VVD

pasfoto

Max van den Berg

PvdA

pasfoto

Laurens Jan Brinkhorst

D66

pasfoto

Kathalijne Buitenweg

GroenLinks

pasfoto

Piet Dankert

PvdA

pasfoto

Camiel Eurlings

CDA

pasfoto

Lousewies van der Laan

D66

pasfoto

Hanja Maij-Weggen

CDA

pasfoto

Karla Peijs

CDA

pasfoto

Sophie in 't Veld

D66

pasfoto

Maxime Verhagen

CDA

3.

preekrecht in de Tweede Kamer

Sinds enkele jaren komt het soms voor dat de Tweede Kamer voor een bepaald debat spreekrecht toekent aan Nederlandse Europarlementariërs. Een voorbeeld hiervan is het jaarlijkse Europadebat in de Tweede Kamer. In dit debat wordt de 'Staat van de Unie', een kabinetsnota over de toestand in het kabinetsbeleid betreffende de Europese Unie, besproken.

Het spreekrecht van europarlementariërs in de Tweede Kamer is aan strikte regels gebonden. Zo mogen ze niet interrumperen of geïnterrumpeerd worden.


Meer over