F.E. (Folkert) Posthuma

foto F.E. (Folkert) Posthuma
Naar de grotere foto (verschijnt in een nieuw venster)
bron: Nationaal Archief

Minister die tijdens de Eerste Wereldoorlog in het kabinet-Cort van der Linden belast was met de voedseldistributie en die daardoor vele impopulaire maatregelen moest nemen. Was pro-Duits en kwam openlijk in conflict met Treub, die pro-Entente was. Voor en na zijn ministerschap bekleedde hij leidinggevende functies bij verzekeringsmaatschappij 'Centraal Beheer'. Werd in de jaren dertig sympathisant van de NSB en werd in 1943 door Mussert gevraagd als gemachtigde voor landbouw. In dat zelfde jaar werd hij geliquideerd door het verzet.

partijloze liberaal
in de periode 1914-1918: minister

Inhoudsopgave van deze pagina:


1.

Personalia

voornamen (roepnaam)
Folkert Evert (Folkert)

geboorteplaats en -datum
Leeuwarden, 20 mei 1874

overlijdensplaats en -datum
Vorden, 3 juni 1943

begraafplaats en -datum
Ruurlo, 7 juni 1943

2.

Partij/stroming

stroming(en)
  • liberaal
  • nationaal-socialistisch, omstreeks 1930 en nog in 1940 (geen lid NSB)

3.

Hoofdfuncties/beroepen (5/12)

  • minister van Landbouw, Nijverheid en Handel, van 19 november 1914 tot 9 september 1918 (benoemd bij K.B. van 26 oktober 1914)
  • directeur verzekeringsmaatschappij "Landbouwonderlinge en Tuinbouwonderlinge", van september 1918 tot 1 mei 1939
  • voorzitter Raad van Bestuur, Coöperatieve Vereeniging "Centraal Beheer", van december 1918 tot 1 mei 1939
  • gepensioneerd, van 1939 tot 1943
  • gemachtigde van de leider voor Landbouw en Visserij in schaduwkabinet van ir. A.A. Mussert, van 1 februari 1943 tot 3 juni 1943

U ziet een selectie van de loopbaan. In de uitgebreide versie is de gehele loopbaan in te zien.

4.

Nevenfuncties (2/26)

  • ondervoorzitter Raad van Toezicht Nederlands Clearinginstituut, omstreeks 1939
  • voorzitter adviesorgaan op landbouwgebied (commissie-Posthuma), vanaf 1940 (voor en door Duitse bezetter)

U ziet een selectie van de nevenfuncties. In de uitgebreide versie is een overzicht van nevenfuncties in te zien.

5.

Opleiding

In de uitgebreide versie is een overzicht van de opleiding(en) opgenomen.

6.

Activiteiten

als bewindspersoon (beleidsmatig) (3/5)
  • Voerde vanaf februari 1917 voedselrantsoenering in voor onder meer brood, melk, aardappelen, peulvruchten, koffie, boter, kleding en schoeisel.
  • Voerde in maart 1918 rantsoenering van vlees in. Dit rantsoen bestond uit een worst van vijfentwintig cent (de 'eenheidsworst').
  • Trok in de zomer van 1918 - als demissionair minister - een wijziging van de Distributiewet in, die erop was gericht ontduiking van de wet tegen te gaan, nadat de Tweede Kamer een door hem onaanvaardbaar verklaard amendement had aangenomen.

als bewindspersoon (wetgeving) (3/9)
  • Bracht in 1918 de Landarbeiderswet tot stand. Deze regelde het door landarbeiders in eigendom verwerven van land met woning, of van los land in pacht.
  • Bracht in 1918 een wet tot stand waardoor de zoutmijn te Buurse (Ov.) staatseigendom werd. De exploitatie werd opgedragen aan de NV Koninklijke Nederlandsche Zoutindustrie.
  • Bracht in 1918 de Scheurwet tot stand. Daarbij konden boeren verplicht worden grasland om te zetten in akkerland.

U ziet een selectie van activiteiten. In de uitgebreide versie is het gehele overzicht van activiteiten in te zien.

7.

Wetenswaardigheden

algemeen
  • Vroeg in november 1916 een aanvullend bedrag van f 80 miljoen ter financiering van de distributie en kwam hierover in conflict met minister Van Gijn. De ministerraad steunde Posthuma, waarop Van Gijn aftrad.
  • Adviseur van de Landstand tijdens de Duitse bezetting
  • Weigerde in 1933 leider te worden van het Verbond voor Nationaal Herstel

uit de privésfeer
  • Werd in zijn woning door revolverschoten omgebracht

anekdotes en citaten
  • Kwam op 12 december 1917 achter de regeringstafel openlijk in conflict met zijn ambtgenoot Treub over de uitvoer van kaas naar Duitsland. De Kamervoorzitter onderbrak interpellant De Jong met de woorden: "De zaak, die wij bespreken, is te belangrijk om haar te behandelen, terwijl er voortdurend onderlinge besprekingen worden gehouden. Ik verzoek dus wat meer stilte voor den spreker, die aan het woord is".

8.

Publicaties van/over

literatuur/documentatie
  • D. Hans, "Posthuma", in: "Parlementsfilm" (z.j.)
  • J.M.G. van der Poel, "Posthuma, Folkert Evert (1874-1943)", in: Biografisch Woordenboek van Nederland, deel III, 466
  • Persoonlijkheden in het Koninkrijk der Nederlanden in woord en beeld (1938)

Biografisch Woordenboek(en)
biografie opgenomen in het Biografisch Woordenboek van Nederland

9.

Familie/gezin

In de uitgebreide versie zijn, indien bekend, de familierelaties opgenomen.

10.

Uitgebreide versie

Speciaal voor de verkiezingen voor de Tweede Kamer zijn de biografieën van alle kansrijke (volgens de peilingen) kandidaten in uitgebreide vorm raadpleegbaar op parlement.com.

Voor de overige ruim 5000 biografieën geldt het volgende:

In het digitale biografisch archief van de Stichting PDC, partner van het Montesquieu Instituut, is een uitgebreide versie aanwezig met bijvoorbeeld partijpolitieke functies, maatschappelijke nevenfuncties, parlementaire activiteiten, opleiding en wetenswaardigheden. Voorlopig is het beschikbaar stellen van uitgebreide biografieën, en/of daarop gebaseerde statistische gegevens, opgeschort. Wilt u een uitgebreide biografie inzien? Laat het ons weten als u daar belangstelling voor heeft.


Op bovenstaande tekst en gegevens zijn auteursrechten van PDC van toepassing; overname, in welke vorm dan ook, is zonder expliciete goedkeuring niet toegestaan. Ook de afbeeldingen zijn niet rechtenvrij.

De biografieën betreffen vooral de periode waarin iemand politiek en bestuurlijk actief is of was. PDC ontvangt graag gemotiveerde aanvullingen of correcties.