Mr. S. Wybenga

foto Mr. S. Wybenga
Naar de grotere foto (verschijnt in een nieuw venster)
bron: Gemeentearchief Den Haag

Friese afgevaardigde die in de dertig jaar dat hij Tweede Kamerlid was allengs opschoof van de conservatieven naar de liberalen. Was zevenendertig jaar secretaris van de grietenij (gemeente) Wymbritseradeel. Geen veelspreker, maar wel een lid dat trouw de vergaderingen bezocht. Als oudste in jaren leidde hij enkele malen de eerste vergadering van de Tweede Kamer na Prinsjesdag. Als doopsgezinde een verklaard antimilitarist. Na zijn overlijden werden vooral zijn eenvoud, plichtsbesef en opgewektheid gememoreerd.

conservatief, 'pragmatisch' liberaal, liberaal
in de periode 1855-1886: lid Tweede Kamer

Inhoudsopgave van deze pagina:


1.

Personalia

voornamen (roepnaam)
Schelte

wijziging in naam en/of titulatuur
Achternaam oorspronkelijk "Wijbenga"

geboorteplaats en -datum
Franeker, 18 juni 1804

overlijdensplaats en -datum
Harlingen, 9 september 1886

begraafplaats en -datum
Sneek, 11 september 1886

2.

Partij/stroming

stroming(en)
liberaal (sinds omstreeks 1866)

3.

Hoofdfuncties/beroepen

  • advocaat te Sneek, van 1828 tot augustus 1837
  • secretaris grietenij Wymbritseradeel, van 7 augustus 1837 tot 1 augustus 1851
  • gemeentesecretaris van Wymbritseradeel, van 1 augustus 1851 tot 1 juli 1874
  • lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, van 28 juni 1855 tot 15 september 1860 (voor het kiesdistrict Sneek)
  • lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, van 15 oktober 1860 tot 1 oktober 1866 (voor het kiesdistrict Sneek)
  • lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, van 19 november 1866 tot 3 januari 1868 (voor het kiesdistrict Sneek)
  • lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, van 25 februari 1868 tot 11 oktober 1884 (voor het kiesdistrict Sneek)
  • lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, van 17 november 1884 tot 18 mei 1886 (voor het kiesdistrict Sneek)
  • lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, van 14 juli 1886 tot 9 september 1886 (voor het kiesdistrict Sneek)

4.

Nevenfuncties

kapitein-commandant der dienstdoende schutterij te Sneek, vanaf 13 maart 1836 (nog in 1871)

afgeleide functies, presidia etc. (2/8)
  • lid Centrale Afdeling (Tweede Kamer der Staten-Generaal), van november 1884 tot februari 1885
  • lid Centrale Afdeling (Tweede Kamer der Staten-Generaal), van maart 1886 tot mei 1886

U ziet een selectie van de nevenfuncties. In de uitgebreide versie is een overzicht van nevenfuncties in te zien.

5.

Opleiding

In de uitgebreide versie is een overzicht van de opleiding(en) opgenomen.

6.

Activiteiten

als parlementariër (3/10)
  • Stemde in 1867 tegen de begroting van Buitenlandse Zaken
  • Stemde op 23 maart 1868 vóór de motie-Blussé van Oud-Alblas, die uitsprak dat de Kamerontbinding van 1867 niet in het landsbelang was geweest
  • Behoorde in 1880 tot de 14 leden die tegen de toelating van Schaepman als Kamerlid waren

In de uitgebreide versie is een overzicht van opvallend stemgedrag opgenomen.

7.

Wetenswaardigheden

algemeen
  • Leidde als oudste lid in jaren 1881-1886 de eerste vergadering van de Tweede Kamer na de opening van een nieuwe zittingsjaar
  • Werd in november 1884 en september 1885 als derde op de voordracht voor het Tweede Kamervoorzitterschap gezet

uit de privésfeer
  • Zijn vader was secretaris der grietenij Franekeradeel

verkiezingen (3/12)
  • Werd in 1881 samen met W.H. Idzerda gekozen. Verslagen werden W.M. Oppedijk en W. baron van Heemstra (arp).
  • Werd in 1884 bij de algemene verkiezingen samen met Ph. van Blom en A. Buma gekozen. Zij versloegen W.M. Oppedijk, U.H. Huber en jhr. A. Lycklama a Nijeholt (arp).
  • Werd in 1884 bij de algemene verkiezingen samen met A. Buma en B.H. Heldt gekozen. Zij versloegen R.K. Okma, U.H. Huber en S. baron van Heemstra.

U ziet een selectie van wetenswaardigheden. In de uitgebreide versie is een overzicht van wetenswaardigheden opgenomen.

8.

Publicaties van/over

literatuur/documentatie
  • Sagittarius, "Parlementaire Portretten. De aftredende helft van de Tweede Kamer der Staten-Generaal" (1869)
  • Castoretpollux, "In de Tweede Kamer. Portretten" (1881)

Biografisch Woordenboek(en)
biografie opgenomen in het Nieuw Nederlandsch Biografisch Woordenboek

9.

Familie/gezin

In de uitgebreide versie zijn, indien bekend, de familierelaties opgenomen.

10.

Uitgebreide versie

Speciaal voor de verkiezingen voor de Tweede Kamer zijn de biografieën van alle kansrijke (volgens de peilingen) kandidaten in uitgebreide vorm raadpleegbaar op parlement.com.

Voor de overige ruim 5000 biografieën geldt het volgende:

In het digitale biografisch archief van de Stichting PDC, partner van het Montesquieu Instituut, is een uitgebreide versie aanwezig met bijvoorbeeld partijpolitieke functies, maatschappelijke nevenfuncties, parlementaire activiteiten, opleiding en wetenswaardigheden. Voorlopig is het beschikbaar stellen van uitgebreide biografieën, en/of daarop gebaseerde statistische gegevens, opgeschort. Wilt u een uitgebreide biografie inzien? Laat het ons weten als u daar belangstelling voor heeft.


Op bovenstaande tekst en gegevens zijn auteursrechten van PDC van toepassing; overname, in welke vorm dan ook, is zonder expliciete goedkeuring niet toegestaan. Ook de afbeeldingen zijn niet rechtenvrij.

De biografieën betreffen vooral de periode waarin iemand politiek en bestuurlijk actief is of was. PDC ontvangt graag gemotiveerde aanvullingen of correcties.