A. (Abram) van Rijckevorsel Hzn.

foto A. (Abram) van Rijckevorsel Hzn.
Naar de grotere foto (verschijnt in een nieuw venster)
bron: Fotoarchief Eerste Kamer

Negentiende-eeuwse Rotterdamse ondernemer en politicus. Telg van een Rotterdamse koopmansfamilie. Was al op zijn twintigste hoofd van de handelsfirma Wed. Hubert & Van Rijckevorsel. Later ook voorman van de Rotterdamse Kamer van Koophandel. vóór 1848 een vooraanstaand oppositioneel Tweede Kamerlid en voorstander van vrijhandel en van meer parlementaire controle op de financiën. Werd in 1844 niet herkozen, maar keerde in 1849 terug als afgevaardigde van het district Rotterdam. Steunde van harte de Scheepvaartwetten van Van Bosse. Vanaf 1850 Eerste Kamerlid. Energieke, maar eenvoudige man, die zich door zelfstudie ontwikkelde.

liberaal, moderaat of gematigd liberaal, 'pragmatisch' liberaal
in de periode 1841-1864: lid Tweede Kamer, lid Eerste Kamer

Inhoudsopgave van deze pagina:


1.

Personalia

voornamen (roepnaam)
Abraham (Abram)

geboorteplaats en -datum
Rotterdam, 30 december 1790

overlijdensplaats en -datum
Rotterdam, 11 augustus 1864

2.

Partij/stroming

stroming(en)
  • "financiele oppositie" (onder Willem I en II)
  • 'pragmatisch' liberaal (vanaf 1849)

3.

Hoofdfuncties/beroepen (7/8)

  • firmant graanhandelsfirma "Wed. Hubert en Van Rijckevorsel" te Rotterdam, vanaf 1811 (samen met moeder)
  • lid stedelijke raad van Rotterdam, van 1839 tot 1849
  • lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, van 19 oktober 1841 tot 21 oktober 1844 (voor Zuid-Holland)
  • lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, van 20 oktober 1845 tot 20 augustus 1850 (1845-1849 voor Zuid-Holland, 1849-1850 voor het kiesdistrict Rotterdam)
  • lid Provinciale Staten van Zuid-Holland, van 19 september 1850 tot 26 september 1850 (voor de steden, Rotterdam)
  • lid Eerste Kamer der Staten-Generaal, van 8 oktober 1850 tot 15 september 1862 (voor Zuid-Holland)
  • staatsraad in buitengewone dienst (Raad van State), van 16 februari 1864 tot 11 augustus 1864

U ziet een selectie van de loopbaan. In de uitgebreide versie is de gehele loopbaan in te zien.

4.

Nevenfuncties (2/19)

  • lid Staatscommissie onderzoek gevolgen aanleg Suezkanaal, vanaf 1856
  • lid Raad van Bestuur haringrederij te Maassluis

afgeleide functies, presidia etc. (2/10)
  • lid Centrale Afdeling (Eerste Kamer der Staten-Generaal), van december 1861 tot juni 1862
  • lid Centrale Afdeling (Eerste Kamer der Staten-Generaal), van juli 1862 tot september 1862

U ziet een selectie van de nevenfuncties. In de uitgebreide versie is een overzicht van nevenfuncties in te zien.

5.

Opleiding

In de uitgebreide versie is een overzicht van de opleiding(en) opgenomen.

6.

Activiteiten

als parlementariër (3/9)
  • Behoorde in 1859 tot de 16 leden die vóór een (verworpen) wetsvoorstel stemden over herziening van het tarief voor in- en uitvoerrechten
  • Stemde in 1859 tegen de ontwerp-Wet omtrent het gebruik der spoorwegen
  • Behoorde in 1860 tot de vijf leden die tegen de ontwerp-wet aanleg van spoorwegen voor rekening van de staat stemden

In de uitgebreide versie is een overzicht van opvallend stemgedrag opgenomen.

7.

Wetenswaardigheden

algemeen
  • Gold in de Kamer als vertegenwoordiger van bedrijfsleven en handel van Rotterdam

uit de privésfeer (3/6)
  • Stootte bij het aanvaarden van het Tweede Kamerlidmaatschap het grootste deel van zijn zakelijke belangen af
  • Een zoon van hem was gemeenteraadslid in Rotterdam
  • Zijn stiefvader, A. Hubert, overleed zo'n twee maanden nadat hij met de moeder van Abram was getrouwd

verkiezingen (3/6)
  • Versloeg in 1850 bij de Eerste Kamerverkiezingen in Provinciale Staten van Zuid-Holland in de tweede stemmingsronde R.F. Groeninx van Zoelen met 39 tegen 20 stemmen
  • Werd in 1853 bij de periodieke verkiezing van Eerste Kamerleden in Provinciale Staten van Zuid-Holland met 55 van de 71 stemmen herkozen
  • Verzocht in 1862 niet meer in aanmerking te komen voor (her)verkiezing

niet-aanvaarde politieke functies
  • lid Tweede Kamer, 1844
  • minister van Financiën, maart 1848 (geweigerd)
  • minister van Financiën, februari 1860 (geweigerd)

U ziet een selectie van wetenswaardigheden. In de uitgebreide versie is een overzicht van wetenswaardigheden opgenomen.

8.

Publicaties van/over

literatuur/documentatie
  • J.E. van der Pot, "Abram van Rijckevorsel Hzn.", in: Rotterdams jaarboekje (1943), 111
  • G.E. van Walsum, "Abram van Rijckevorsel Hzn., man van de vooruitgang", in: Rotterdams jaarboekje (1965), 148
  • H. Schmitz, "Vragen rond Abram van Rijckevorsel (1790-1864)", in: Rotterdams Jaarboekje 1987, 217
  • Maureen Callahan, "The harbor barons: political and commercial elites and the development of the port of Rotterdam, 1824-1892", (Ann Arbor 1986) Vol. 2, 199
  • J.H. von Santen, "Rijckevorsel, Abram van (1790-1864)", in: Biografisch Woordenboek van Nederland, deel III, 510
  • Ned. Patriciaat, 1976

Biografisch Woordenboek(en)
biografie opgenomen in het Biografisch Woordenboek van Nederland

archivalia
Correspondentie Van Rijckevorsel in Gemeentearchief Rotterdam (o.a. brieven van politici als J.J. Rochussen, Mr. P.Ph. van Bosse en Mr. J. Heemskerk Azn.

9.

Familie/gezin

In de uitgebreide versie zijn, indien bekend, de familierelaties opgenomen.

10.

Uitgebreide versie

Speciaal voor de verkiezingen voor de Tweede Kamer zijn de biografieën van alle kansrijke (volgens de peilingen) kandidaten in uitgebreide vorm raadpleegbaar op parlement.com.

Voor de overige ruim 5000 biografieën geldt het volgende:

In het digitale biografisch archief van de Stichting PDC, partner van het Montesquieu Instituut, is een uitgebreide versie aanwezig met bijvoorbeeld partijpolitieke functies, maatschappelijke nevenfuncties, parlementaire activiteiten, opleiding en wetenswaardigheden. Voorlopig is het beschikbaar stellen van uitgebreide biografieën, en/of daarop gebaseerde statistische gegevens, opgeschort. Wilt u een uitgebreide biografie inzien? Laat het ons weten als u daar belangstelling voor heeft.


Op bovenstaande tekst en gegevens zijn auteursrechten van PDC van toepassing; overname, in welke vorm dan ook, is zonder expliciete goedkeuring niet toegestaan. Ook de afbeeldingen zijn niet rechtenvrij.

De biografieën betreffen vooral de periode waarin iemand politiek en bestuurlijk actief is of was. PDC ontvangt graag gemotiveerde aanvullingen of correcties.