Jhr.Mr. P.Th. van der Maesen de Sombreff

foto Jhr.Mr. P.Th. van der Maesen de Sombreff
Naar de grotere foto (verschijnt in een nieuw venster)
bron: Collectie-Van Eck (Nationaal Archief)

Limburgse gedeputeerde, die in 1862 op jonge leeftijd minister van Buitenlandse Zaken werd in het tweede kabinet-Thorbecke. Had een slechte verhouding met de koning en werd in 1863 door de Eerste Kamer ten val gebracht. Nadien liberaal Tweede Kamerlid. Raakte in 1865 betrokken bij de Limburgse brievenkwestie, waarbij belastingverhoging in Limburg werd uitgesteld tot na de verkiezingen. Eén van de laatste der zogenaamde 'papo-liberalen'.

Thorbeckiaan, liberaal
in de periode 1862-1873: lid Tweede Kamer, minister

Inhoudsopgave van deze pagina:


1.

Personalia

voornamen (roepnaam)
Paul Theresia

geboorteplaats en -datum
Maastricht, 25 oktober 1827

overlijdensplaats en -datum
Maastricht, 14 november 1902

2.

Partij/stroming

stroming(en)
liberaal (Thorbeckiaan)

3.

Hoofdfuncties/beroepen

  • advocaat te Maastricht, vanaf 1850 (onbekend of hij daadwerkelijk heeft gepleit)
  • lid Provinciale Staten van Limburg, van 5 juli 1853 tot 12 maart 1862 (voor het kiesdistrict Maastricht)
  • lid Gedeputeerde Staten van Limburg, van 2 juli 1856 tot 12 maart 1862
  • minister van Buitenlandse Zaken, van 12 maart 1862 tot 2 januari 1864 (tevens belast met zaken van Rooms-Katholieke Eredienst na opheffing departement op 1 juli 1862)
  • lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, van 20 september 1864 tot 25 november 1865 (voor het kiesdistrict Maastricht)
  • lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, van 15 december 1865 tot 1 oktober 1866 (voor het kiesdistrict Maastricht)
  • lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, van 28 november 1866 tot 3 januari 1868 (voor het kiesdistrict Maastricht)
  • lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, van 28 februari 1868 tot 15 september 1873 (voor het kiesdistrict Maastricht)
  • lid Provinciale Staten van Limburg, van 7 juli 1874 tot 7 juli 1880 (voor het kiesdistrict Heerlen)

4.

Nevenfuncties

lid Commissie van Controle Aken-Maastrichtsche Spoorweg-Maatschappij, omstreeks 1876

afgeleide functies, presidia etc.
  • lid Commissie omtrent de bescheiden betreffende de Limburg-Luxemburgsche aangelegenheden (Tweede Kamer der Staten-Generaal), maart 1868
  • voorzitter Commissie van Rapporteurs voor hoofdstuk III (Buitenlandse Zaken) 1873 (Tweede Kamer der Staten-Generaal)

comités van aanbeveling, erefuncties etc.
erelid Maria Munstervereniging te Roermond

5.

Opleiding

In de uitgebreide versie is een overzicht van de opleiding(en) opgenomen.

6.

Activiteiten

als parlementariër (3/4)
  • Interpelleerde in 1866 minister Cremers over de verhouding van Limburg tot de Duitse Bond na beëindiging van de oorlog
  • Interpelleerde in 1867 minister Van Zuylen van Nijevelt over de nadelen die de scheepvaart ondervond op de Maas en de Zuid-Willemsvaart
  • Stemde op 23 maart 1868 vóór de motie-Blussé van Oud-Alblas, die uitsprak dat de Kamerontbinding van 1867 niet in het landsbelang was geweest

In de uitgebreide versie is een overzicht van opvallend stemgedrag opgenomen.


als bewindspersoon (beleidsmatig)
  • In 1863 verwierp de Tweede Kamer een door hem verdedigd wetsvoorstel tot goedkeuring van een handelsverdrag met Zwitserland, omdat in drie kantons het verblijf van Joden niet was toegestaan en dit in strijd met de in Nederland gehuldigde gewetensvrijheid werd geacht
  • Bracht in 1863 wetten tot goedkeuring van traktaten met België tot stand over de aftapping van het Maaswater, de afkoop van de Scheldetol bij Terneuzen en over handel en scheepvaart. Over de afkoop van de Scheldetol was in 1863 in Brussel door achttien landen onderhandeld.

7.

Wetenswaardigheden

algemeen (3/5)
  • Legde zijn Kamerlidmaatschap op 25 november 1865 naar aanleiding van het "Limburgse brievenschandaal" neer, maar werd 14 dagen later herkozen
  • Hem werd in 1866-1867 als lid van de directie van de Aken-Maastrichtse Spoorwegmaatschappij ten laste gelegd dat zijn treinen zonder werkend fluitalarm rondreden. De zaak werd in april 1867 als zijnde een ambtsmisdrijf behandeld door de Hoge Raad.
  • Na de breuk tussen liberalen en katholieken in 1873 niet herkozen als Tweede Kamerlid. Hij was niet 'ultramontaans'.

uit de privésfeer (3/5)
  • Zijn echtgenote was bevriend met prinses Louise, dochter van prins Frederik (eerste dochter naar haar vernoemd)
  • Zijn stiefmoeder was de weduwe van M.H.G. baron de Beeckman de Libersart, gouverneur van Henegouwen en Limburg
  • Zijn broer Louis Eustache was gehuwd met een dochter van C.A. baron de Bieberstein, lid Tweede Kamer

verkiezingen (3/6)
  • Werd in 1869 bij de periodieke verkiezingen met bijna 92 procent van de stemmen herkozen
  • Werd in 1873 bij de periodieke verkiezingen verslagen door jhr. G.E.F.X.M. Keréns de Wylré
  • Werd in 1877 na herstemming verslagen door jhr. G.E.F.X.M. Keréns de Wylré

U ziet een selectie van wetenswaardigheden. In de uitgebreide versie is een overzicht van wetenswaardigheden opgenomen.

8.

Publicaties van/over

literatuur/documentatie
  • Sagittarius, "Parlementaire Portretten. De aftredende helft van de Tweede Kamer der Staten-Generaal" (1869)
  • Nieuw Nederlandsch Biografisch Woordenboek, deel V, 335
  • M.W. Jurriaanse, "De Nederlandse Ministers van Buitenlandse Zaken 1813-1900"

Biografisch Woordenboek(en)
biografie opgenomen in het Nieuw Nederlandsch Biografisch Woordenboek

9.

Familie/gezin

In de uitgebreide versie zijn, indien bekend, de familierelaties opgenomen.

10.

Uitgebreide versie

Speciaal voor de verkiezingen voor de Tweede Kamer zijn de biografieën van alle kansrijke (volgens de peilingen) kandidaten in uitgebreide vorm raadpleegbaar op parlement.com.

Voor de overige ruim 5000 biografieën geldt het volgende:

In het digitale biografisch archief van de Stichting PDC, partner van het Montesquieu Instituut, is een uitgebreide versie aanwezig met bijvoorbeeld partijpolitieke functies, maatschappelijke nevenfuncties, parlementaire activiteiten, opleiding en wetenswaardigheden. Voorlopig is het beschikbaar stellen van uitgebreide biografieën, en/of daarop gebaseerde statistische gegevens, opgeschort. Wilt u een uitgebreide biografie inzien? Laat het ons weten als u daar belangstelling voor heeft.


Op bovenstaande tekst en gegevens zijn auteursrechten van PDC van toepassing; overname, in welke vorm dan ook, is zonder expliciete goedkeuring niet toegestaan. Ook de afbeeldingen zijn niet rechtenvrij.

De biografieën betreffen vooral de periode waarin iemand politiek en bestuurlijk actief is of was. PDC ontvangt graag gemotiveerde aanvullingen of correcties.