Mr. G.A. van Hamel

foto Mr. G.A. van Hamel
Naar de grotere foto (verschijnt in een nieuw venster)
bron: Stadsarchief Amsterdam

Uitmuntend jurist en vooraanstaand liberaal. In 1885 de eerste voorzitter van de Liberale Unie. Was 30 jaar hoogleraar strafrecht in Amsterdam en een warm voorstander van een humaner gevangenisregime. Was ook enige jaren gedeputeerde van Noord-Holland en lid van enkele staatscommissies. Kwam op 67-jarige leeftijd in de Tweede Kamer voor een Amsterdams district. Medeoprichter van de Nederlandse Juristenvereniging. Werd na zijn dood in 1917 opgevolgd door zijn zoon.

Liberale Unie
in de periode 1909-1917: lid Tweede Kamer

Inhoudsopgave van deze pagina:


1.

Personalia

voornamen (roepnaam)
Gerard Anton

geboorteplaats en -datum
Haarlem, 17 januari 1842

overlijdensplaats en -datum
Amsterdam, 1 maart 1917

begraafplaats en -datum
Driehuis-Westerveld, 5 maart 1917 (crematie)

2.

Partij/stroming

partij(en)
Liberale Unie, vanaf 1885

3.

Hoofdfuncties/beroepen (6/9)

  • rechtskundig adviseur (sous-chef secretariaat), ministerie van Oorlog, van 1 juni 1878 tot 1 september 1880
  • hoogleraar strafrecht, strafvordering en wijsbegeerte van het recht, Gemeentelijke Universiteit te Amsterdam, van 1 september 1880 tot 1 september 1910 (benoemd 16 juni 1880)
  • rector magnificus Gemeentelijke Universiteit te Amsterdam, van 1890 tot 1891
  • lid Provinciale Staten van Noord-Holland, van 6 juli 1892 tot 1 maart 1917 (voor het kiesdistrict Amsterdam)
  • lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, van 21 september 1909 tot 1 maart 1917 (voor het kiesdistrict Amsterdam IV)
  • lid Gedeputeerde Staten van Noord-Holland, van 6 juli 1910 tot 1 maart 1917

U ziet een selectie van de loopbaan. In de uitgebreide versie is de gehele loopbaan in te zien.

4.

Partijpolitieke functies

In de uitgebreide versie is een overzicht van partijpolitieke functies opgenomen.

5.

Nevenfuncties (2/12)

  • redacteur "Tijdschrift voor Strafrecht" (medeoprichter)
  • lid Staatscommissie voor de herziening van het Wetboek van Strafvordering (Staatscommissie-Ort), van 7 mei 1910 tot 13 mei 1913

afgeleide functies, presidia etc.
voorzitter begrotingscommissie voor hoofdstuk IV (Justitie) 1917 (Tweede Kamer der Staten-Generaal)

U ziet een selectie van de nevenfuncties. In de uitgebreide versie is een overzicht van nevenfuncties in te zien.

6.

Opleiding

In de uitgebreide versie is een overzicht van de opleiding(en) opgenomen.

7.

Activiteiten

als parlementariër
  • Sprak in de Tweede Kamer vooral over onderwerpen inzake justitie en binnenlandse zaken (waaronder kunsten)
  • Diende in 1910 met Limburg (VDB) een initiatiefwetsvoorstel in om de mogelijkheid van het Openbaar Ministerie in beroep te gaan tegen uitspraken van rechtbanken in strafzaken te beperken. Dit voorstel werd in 1912 ingetrokken.

opvallend stemgedrag (0/2)

In de uitgebreide versie is een overzicht van opvallend stemgedrag opgenomen.

8.

Wetenswaardigheden

algemeen
  • Voorstander van strafrechtvernieuwing, waarbij preventie meer centraal moest staan en er een duidelijk onderscheid zou komen tussen verbeterbaren en onverbeterbaren
  • Werd als hoogleraar in 1910 en als Tweede Kamerlid in 1917 opgevolgd door zijn zoon Joost Adriaan

uit de privésfeer (3/5)
  • Mr. B.C.J. Loder, raadsheer in de Hoge Raad, en S.J.R. de Monchy, burgemeester van Den Haag, waren gehuwd met zussen van zijn echtgenote
  • Zijn echtgenote en de echtgenote van Tweede Kamerlid G.H. Hintzen waren zussen
  • Zijn (tweeling)broer was hoogleraar in Groningen

verkiezingen
  • Werd in 1909 na herstemming in het district Amsterdam III verslagen door P.J. Troelstra (sdap)
  • Versloeg in 1909 bij een tussentijdse verkiezing in het district Amsterdam IV D. Wijnkoop (sdp)
  • Versloeg in 1913 J. Loopuit (sdap)

niet-aanvaarde politieke functies
  • minister-president en minister van Justitie, augustus 1905 (geweigerd vanwege gezondheid)

U ziet een selectie van wetenswaardigheden. In de uitgebreide versie is een overzicht van wetenswaardigheden opgenomen.

9.

Publicaties van/over

literatuur/documentatie
  • L.C. Meulenhoff-Kouwenhoven, "Hamel, Gerardus Antonius van (1842-1917)", in: Biografisch Woordenboek van Nederland, deel I, 227
  • H. van Felius en H.J. Metselaars, "Noordhollandse Statenleden 1840-1919"
  • Onze Agevaardigden, 1909 en 1913
  • Ned. Patriciaat, 1915

Biografisch Woordenboek(en)
biografie opgenomen in het Biografisch Woordenboek van Nederland

10.

Familie/gezin

In de uitgebreide versie zijn, indien bekend, de familierelaties opgenomen.

11.

Uitgebreide versie

Speciaal voor de verkiezingen voor de Tweede Kamer zijn de biografieën van alle kansrijke (volgens de peilingen) kandidaten in uitgebreide vorm raadpleegbaar op parlement.com.

Voor de overige ruim 5000 biografieën geldt het volgende:

In het digitale biografisch archief van de Stichting PDC, partner van het Montesquieu Instituut, is een uitgebreide versie aanwezig met bijvoorbeeld partijpolitieke functies, maatschappelijke nevenfuncties, parlementaire activiteiten, opleiding en wetenswaardigheden. Voorlopig is het beschikbaar stellen van uitgebreide biografieën, en/of daarop gebaseerde statistische gegevens, opgeschort. Wilt u een uitgebreide biografie inzien? Laat het ons weten als u daar belangstelling voor heeft.


Op bovenstaande tekst en gegevens zijn auteursrechten van PDC van toepassing; overname, in welke vorm dan ook, is zonder expliciete goedkeuring niet toegestaan. Ook de afbeeldingen zijn niet rechtenvrij.

De biografieën betreffen vooral de periode waarin iemand politiek en bestuurlijk actief is of was. PDC ontvangt graag gemotiveerde aanvullingen of correcties.