B.H. Heldt

foto B.H. Heldt
Naar de grotere foto (verschijnt in een nieuw venster)
bron: Onze Afgevaardigden

Meubelmaker, vakbondsman en liberaal politicus. In 1885 de eerste 'arbeider' in de Tweede Kamer. Oprichter en voorzitter van het Algemeen Nederlandsch Werkliedenverbond. Pleitbezorger van invoering van een staatspensioen en van kiesrechtuitbreiding. Maakte deel uit van de parlementaire enquêtecommissie naar toestanden in fabrieken. In 1886 de enige die bij de behandeling van de Grondwetsherziening voluit koos voor invoering van het algemeen kiesrecht. Sloot zich later aan bij de VDB, maar zijn politieke rol was toen al grotendeels uitgespeeld.

liberaal, Liberale Unie, vooruitstrevende kamerclub, vrijzinnig-democratische kamerclub
in de periode 1885-1901: lid Tweede Kamer

Inhoudsopgave van deze pagina:


1.

Personalia

voornamen (roepnaam)
Bernardus Hermanus

geboorteplaats en -datum
Amsterdam, 1 september 1841

overlijdensplaats en -datum
Arnhem, 13 januari 1914

2.

Partij/stroming

stroming(en)
Takkiaan, 1894

partij(en)
  • Liberale Unie, van 1885 tot februari 1901
  • VDB (Vrijzinnig-Democratische Bond), vanaf 17 maart 1901

lid tussentijds gevormde fractie(s)
  • Kiesrecht-Kamerclub, van september 1893 tot maart 1894
  • Vooruitstrevend-Liberale Kamerclub, van mei 1894 tot 21 september 1897
  • Vrijzinnig-Democratische Kamerclub, van 22 september 1897 tot maart 1901

3.

Hoofdfuncties/beroepen (9/12)

  • voorzitter ANWV (Algemeen Nederlandsch Werklieden Verbond), van 30 oktober 1871 tot 1 juni 1903
  • redacteur "Werkmansbode", orgaan van het ANWV, van 1877 tot 1903
  • lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, van 24 november 1885 tot 18 mei 1886 (voor het kiesdistrict Sneek)
  • lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, van 14 juli 1886 tot 17 augustus 1887 (voor het kiesdistrict Sneek)
  • lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, van 19 september 1887 tot 27 maart 1888 (voor het kiesdistrict Sneek)
  • lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, van 1 mei 1888 tot 20 maart 1894 (voor het kiesdistrict Amsterdam)
  • lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, van 16 mei 1894 tot 17 september 1901 (1894-1897 voor het kiesdistrict Amsterdam, 1897-1901 voor het kiesdistrict Amsterdam VII)
  • verslaggever "Nieuwsblad van Nederland", van 1901 tot 1902
  • agent van de Rijksverzekeringsbank te Winterswijk, van 1902 tot 1914

U ziet een selectie van de loopbaan. In de uitgebreide versie is de gehele loopbaan in te zien.

4.

Partijpolitieke functies

In de uitgebreide versie is een overzicht van partijpolitieke functies opgenomen.

5.

Nevenfuncties (2/4)

  • lid Staatscommissie inzake de werkliedenverzekering (Staatscommissie-Pijnacker Hordijk), van juli 1895 tot augustus 1898
  • lid bestuur ambachtsschool te Winterswijk

afgeleide functies, presidia etc.
  • lid parlementaire enquêtecommissie naar de toestand in fabrieken en werkplaatsen (Tweede Kamer der Staten-Generaal), van oktober 1886 tot 1887
  • voorzitter Commissie van Rapporteurs voor de ontwerp-Ongevallenwet (Tweede Kamer der Staten-Generaal), van juli 1900 tot 25 oktober 1900

comités van aanbeveling, erefuncties etc.
erelid ANWV, vanaf 1 juni 1903

U ziet een selectie van de nevenfuncties. In de uitgebreide versie is een overzicht van nevenfuncties in te zien.

6.

Opleiding

In de uitgebreide versie is een overzicht van de opleiding(en) opgenomen.

7.

Activiteiten

als parlementariër
  • Hield zich in de Tweede Kamer onder meer bezig met aangelegenheden betreffende Rijksambtenaren en militairen (soldijen, salarissen, pensioenen) en justitiële vraagstukken
  • Diende in 1887 een amendement in op een voorstel tot Grondwetsherziening om de Staten-Generaal te laten beslissen over oorlogsverklaring. Dit amendement werd met 72 tegen 10 stemmen verworpen.
  • In 1895 aanvaardde de Tweede Kamer een door hem ingediende motie, waarin werd uitgesproken dat een algemene voorziening voor de oude dag der werklieden gewenst was. Naar aanleiding hiervan werd in juli 1895 een staatscommissie ingesteld die belast werd met een onderzoek hiernaar.

opvallend stemgedrag (0/6)

In de uitgebreide versie is een overzicht van opvallend stemgedrag opgenomen.

8.

Wetenswaardigheden

algemeen
  • Vanaf 1864 medeoprichter van diverse vak- en werkliedenverenigingen

uit de privésfeer
  • Woonde in zijn jeugd in een eenkamerwoning en later (tijdelijk) in een kelder
  • Toen zijn vader overleed was Bernardus negen jaar
  • Zijn moeder was na het overlijden van haar echtgenoot wasvrouw

verkiezingen (3/7)
  • Werd in 1894 als Takkiaans liberaal in de eerste stemmingsronde verslagen
  • Versloeg in 1897 in het district Amsterdam VII na herstemming W.C.J. Passtoors (r.k.)
  • Werd in 1901 verslagen door Th. Heemskerk (arp). Bij een naverkiezing in het district Sliedrecht werd hij verslagen door A.D.P.V. van Löben Sels (arp).

U ziet een selectie van wetenswaardigheden. In de uitgebreide versie is een overzicht van wetenswaardigheden opgenomen.

9.

Publicaties van/over

literatuur/documentatie
  • H. Righart, "B.H. Heldt (1841-1914): voor het kiesrecht, tegen de verzuiling!", in: Kleio, 26 (1985)
  • A. van der Meer, "Baron of werkman. De eerste werkman in de Tweede Kamer", in: De Vrije Fries, 66 (1986)
  • R. op den Camp, "Heldt, Bernardus Hermanus", in: Biografisch Woordenboek van het Socialisme en de Arbeidersbeweging in Nederland, deel VI, 87
  • J.A. Righart, "Heldt, Bernardus Hermanus (1841-1914)", in: Biografisch Woordenboek van Nederland, deel III, 243
  • Onze Afgevaardigden, 1897

Biografisch Woordenboek(en)
  • biografie opgenomen in het Biografisch Woordenboek van Nederland
  • biografie opgenomen in het Biografisch Woordenboek van het Socialisme en de Arbeidersbeweging in Nederland

10.

Familie/gezin

In de uitgebreide versie zijn, indien bekend, de familierelaties opgenomen.

11.

Uitgebreide versie

Speciaal voor de verkiezingen voor de Tweede Kamer zijn de biografieën van alle kansrijke (volgens de peilingen) kandidaten in uitgebreide vorm raadpleegbaar op parlement.com.

Voor de overige ruim 5000 biografieën geldt het volgende:

In het digitale biografisch archief van de Stichting PDC, partner van het Montesquieu Instituut, is een uitgebreide versie aanwezig met bijvoorbeeld partijpolitieke functies, maatschappelijke nevenfuncties, parlementaire activiteiten, opleiding en wetenswaardigheden. Voorlopig is het beschikbaar stellen van uitgebreide biografieën, en/of daarop gebaseerde statistische gegevens, opgeschort. Wilt u een uitgebreide biografie inzien? Laat het ons weten als u daar belangstelling voor heeft.


Op bovenstaande tekst en gegevens zijn auteursrechten van PDC van toepassing; overname, in welke vorm dan ook, is zonder expliciete goedkeuring niet toegestaan. Ook de afbeeldingen zijn niet rechtenvrij.

De biografieën betreffen vooral de periode waarin iemand politiek en bestuurlijk actief is of was. PDC ontvangt graag gemotiveerde aanvullingen of correcties.