ARP, CDA
functie(s) in de periode 1964-1978: lid Tweede Kamer, minister, lid Europees Parlement (vóór 1979)
Personalia
voornamen (roepnaam)
Jacob (Jaap)
geboorteplaats en -datum
Leeuwarden, 2 december 1929
overlijdensplaats en -datum
Amsterdam, 6 maart 2012
Partij/stroming
partij(en)
- ARP (Anti-Revolutionaire Partij), tot 11 oktober 1980
- CDA (Christen-Democratisch Appèl) (alleen lid via de ARP)
- partijloos, van 11 oktober 1980 tot 1989
- PvdA (Partij van de Arbeid), van 1989 tot januari 1996
- partijloos, vanaf januari 1996
Hoofdfuncties/beroepen (10/14)
- lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, van 15 september 1964 tot 6 juli 1971
- lid Europees Parlement, van 8 mei 1967 tot 6 juli 1971 (aangewezen door de Staten-Generaal)
- minister van Sociale Zaken, van 6 juli 1971 tot 19 december 1977
- lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, van 7 december 1972 tot 7 maart 1973
- minister van Landbouw en Visserij, van 1 januari 1973 tot 11 mei 1973 (na het aftreden van minister Lardinois)
- lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, van 8 juni 1977 tot 8 september 1977
- lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, van 16 januari 1978 tot 1 november 1978
- hoofd divisie Techniek en Bouw, bouw- en handelsconcern N.V. OGEM, van 1 december 1978 tot 1 januari 1982
- ambteloos, van 1 januari 1982 tot 1 september 1983
- directeur Gemeentelijke Stadsreiniging Amsterdam, van 1 september 1983 tot december 1993
U ziet een selectie van de loopbaan. In de uitgebreide versie is de gehele loopbaan in te zien.
Partijpolitieke functies
In de uitgebreide versie is een overzicht van partijpolitieke functies opgenomen.
Nevenfuncties (4/13)
- lid Raad van Commissarissen ABN (Algemene Bank Nederland), van maart 1978 tot 1 mei 1982
- lid Raad van Commissarissen zetmeelbedrijf "De Bijenkorf" te Koog aan de Zaan, vanaf september 1978
- voorzitter Stichting voorzieningsfonds voor kunstenaars te 's-Gravenhage, van 1 juli 1987 tot 1994
- voorzitter RBA (Regionaal Bestuur voor de Arbeidsvoorziening) Midden-Brabant, vanaf 1 januari 1995
afgeleide functies, presidia etc. (4/5)
- voorzitter bijzondere commissie voor de ontwerp-Noodwet Arbeidsvoorziening (Tweede Kamer der Staten-Generaal), van 16 oktober 1968 tot februari 1971
- voorzitter bijzondere commissie voor de ontwerp-Wet Instelling bezitvormingsfonds (Tweede Kamer der Staten-Generaal), van 10 juni 1969 tot februari 1971
- voorzitter bijzondere commissie voor het wetsontwerp Wijziging van de Bestrijdingsmiddelenwet (Tweede Kamer der Staten-Generaal), van 29 juni 1971 tot 14 juli 1971
- lid Noord-Atlantische Assemblée, van januari 1978 tot november 1978
U ziet een selectie van de nevenfuncties. In de uitgebreide versie is een overzicht van nevenfuncties in te zien.
Opleiding
In de uitgebreide versie is een overzicht van de opleiding(en) opgenomen.
Activiteiten
als parlementariër
- Was woordvoerder economische zaken (conjunctuurbeleid, prijsbeleid, consumentenzaken, handelspolitiek), sociale zaken (inkomensbeleid, medezeggenschap), volksgezondheid en milieuhygiëne (Wet inzake de luchtverontreiniging). Voerde in 1966 het woord bij de behandeling van de ontwerp-Wet op het leerlingwezen en was in 1969 woordvoerder van zijn fractie bij de behandeling van de Wet op de loonvorming.
opvallend stemgedrag (2/11)
- Behoorde in 1971 tot de minderheid van zijn fractie die vóór het initiatiefwetsvoorstel stemde over de mogelijkheid van vervroeging van Prinsjesdag
- Behoorde in 1978 tot de zes leden van zijn fractie die vóór een (verworpen) motie-Den Uyl stemden over het afzien van een korting op de sociale uitkeringen per 1 januari 1979
In de uitgebreide versie is een overzicht van opvallend stemgedrag opgenomen.
als bewindspersoon (beleidsmatig) (5/15)
- Diende in 1976 samen met minister Duisenberg en staatssecretaris Van Rooijen een wetsvoorstel in tot invoering van een Vermogensaanwasdeling (VAD). Hierdoor moeten overwinsten van bedrijven ten goede komen aan de werknemers via een fonds, dat door de vakbonden moet worden beheerd. Het wetsvoorstel werd in 1978 door het opvolgende kabinet ingetrokken en vervangen door een nieuw wetsvoorstel. (13.965)
- Diende in 1976 samen met minister Van Agt een wetsvoorstel Herziening van de Wet op de ondernemingsraden in, waardoor de ondernemingsraden een zelfstandiger positie moeten krijgen binnen de onderneming. Verdedigde dit voorstel in 1977 in de Tweede Kamer, maar de behandeling werd niet afgerond. Minister Albeda bracht de (gewijzigde) wet in 1979 in het Staatsblad. (13.954)
- Bracht in 1977 samen met minister Lubbers de Nota regionaal sociaal-economisch beleid 1977 t/m/ 1980 uit. In de nota wordt onder meer voortzetting van het stimuleringsbeleid oor het Noorden des Lands, het Oosten, de IJsselmeerpolders en Zuiden uiteengezet. (14.372)
- Diende in 1977 een ontwerp-Wet openbaarheid van inkomens in. Dit voorstel werd in 1985 ingetrokken. (14.467)
- Diende in 1977 een ontwerp-Arbeidsomstandighedenwet in. De wet werd door zijn opvolger Albeda in 1980 in het Staatsblad gebracht. (14.497)
als bewindspersoon (wetgeving) (5/12)
- Bracht in 1976 de Wet melding collectief ontslag (Stb. 223) tot stand. Deze verplicht een werkgever die ten minste twintig werknemers wil ontslaan, dit ontslag drie maanden tevoren te melden bij de directeur van het gewestelijk arbeidsbureau en bij de vakorganisaties. (13.324)
- Bracht in 1976 een wijziging (Stb. 225) van de Wet op de ondernemingsraden tot stand tot aanvulling met bepalingen omtrent groepsondernemingsraden. Er komt een wettelijke basis voor medezeggenschap in groepsdivisies van grotere concerns, naast de centrale ondernemingsraad. (13.054)
- Bracht in 1976 samen met minister Van Agt een wet (Stb. 295) inzake ontslagverbod bij huwelijk, zwangerschap en bevalling tot stand. (12.403)
- Bracht in 1976 een wijziging (Stb. 346) van de Wet op de loonvorming 1970 tot stand, waardoor het omstreden artikel 8 over het onverbindendverklaren van c.a.o.'s - dat overigens nooit werd toegepast - werd geschrapt. (13.907)
- Bracht in 1977 een wijziging (Stb. 360) van de Arbeidswet 1919 tot stand, waarbij een apart jongerenstatuut werd ingevoerd. Dit statuut bevat onder meer regels over arbeid van lichte aard door kinderen van 14 en 15 jaar (zoals vakantiewerk, kranten bezorgen, culturele optredens) en over rusttijden na die arbeid. (13.547)
U ziet een selectie van activiteiten. In de uitgebreide versie is het gehele overzicht van activiteiten in te zien.
Wetenswaardigheden
algemeen (5/6)
- Werd in november 1967 bij de verkiezing van een nieuwe voorzitter van het CNV met 90 tegen 69 stemmen verslagen door Jan Lanser
- In juli 1972 trachtte premier Biesheuvel hem te vervangen door Bob Goudzwaard, omdat in het kabinet een conflict dreigde met Boersma over de loonpolitiek. Goudzwaard weigerde echter op dit aanbod in te gaan.
- Antwoordde op 27 februari 1973, tegen de wens van partijleider Biesheuvel, positief op het verzoek van formateur Burger om toe te treden tot het kabinet-Den Uyl. Maakte later het voorbehoud dat de fractie(voorzitter) daarmee moest instemmen.
- Vroeg in 1978 ontslag als lid der Tweede Kamer, omdat hij zich niet meer kon verenigen met het beleid van het kabinet-Van Agt/Wiegel, uit onvrede over het functioneren van het CDA in de regeringscoalitie met de VVD en omdat het ARP-geluid te weinig doordrong in het CDA. Hij was bovendien ontstemd dat zijn fractie hem niet als medewoordvoerder wilde aanvaarden in de begrotingsdebatten.
- Verklaarde in december 1981 in een interview met "Vrij Nederland" op grond van onder meer zijn ervaringen bij OGEM dat veel topmensen in het bedrijfsleven uitsluitend bezig waren hun eigenbelang te behartigen. Door deze en andere pittige uitspraken van hem en verdachtmakingen tegen hem liep hij nieuwe functies mis, zoals het directeurschap van de Staatsuitgeverij en het burgemeesterschap van Leeuwarden.
uit de privésfeer
- Zijn zoon kwam op 9 augustus 1973 om het leven bij een militair-vliegongeluk nabij Oirschot
anekdotes en citaten
- Verklaarde in oktober 2002 in het tv-geschiedenisprogramma 'Andere Tijden' over de rol van DS'70 in het kabinet-Biesheuvel, dat hij indertijd het bloed van zijn collega De Brauw wel kon drinken. De Brauw keerde zich tegen de loonpolitiek van Boersma.
verkiezingen
- In 1972 nummer 3 op de ARP-kandidatenlijst bij de Tweede Kamerverkiezingen
U ziet een selectie van wetenswaardigheden. In de uitgebreide versie is een overzicht van wetenswaardigheden opgenomen.
Publicaties van/over
literatuur/documentatie
- "'Er wordt vaak gezegd dat calvinisten zo dor zijn, maar velen waren levensgenieter'", Bibeb-interview, Vrij Nederland
- De Nieuwe Linie 25 oktober 1978
- F. van der Molen, "Wie is Wie in de Tweede Kamer?" (1970)
- Hans Goslinga, "Verrader en held", Trouw, 8 maart 2012
- Willem Aantjes, "In memoriam Jaap Boersma (1929-2012)", in: Jaarboek Parlementaire Geschiedenis 2012, 153
Familie/gezin
In de uitgebreide versie zijn, indien bekend, de familierelaties opgenomen.
