Mr. P. Paulus

foto Mr. P. Paulus
Naar de grotere foto (verschijnt in een nieuw venster)

Intelligente en schrandere politicus uit de Bataafse tijd. Advocaat in Rotterdam, die aanvankelijk het stadhouderlijke stelsel verdedigde, maar later een voorname tegenstander daarvan werd. Hervormde in 1795 de marine. Werd als één van de weinigen in staat geacht om de onderlinge tegenstellingen bij de patriotten te overbruggen en werd in 1796 vrijwel unaniem tot eerste voorzitter van de nieuwe Nationale Vergadering gekozen. Overleed kort daarna; zijn overlijden werd algemeen als een groot verlies voor de jonge Bataafse Republiek gezien.

in de periode 1796: lid Eerste Nationale Vergadering

Inhoudsopgave van deze pagina:


1.

Personalia

geboorteplaats en -datum
Axel, 9 april 1753

overlijdensplaats en -datum
's-Gravenhage, 17 maart 1796

begraafplaats en -datum
Scheveningen (begraven op "ter Navolging")

2.

Partij/stroming

stroming(en)
  • patriottisch (tijdens de Republiek)
  • moderaat

3.

Hoofdfuncties/beroepen (4/13)

  • wethouder van Rotterdam, van 4 maart 1795 tot 17 februari 1796
  • voorzitter Staten-Generaal, van 5 maart 1795 tot mei 1795
  • lid Eerste Nationale Vergadering, van 1 maart 1796 tot 17 maart 1796 (voor het district 's-Gravenhage I)
  • voorzitter (Eerste) Nationale Vergadering, van 1 maart 1796 tot 17 maart 1796

U ziet een selectie van de loopbaan. In de uitgebreide versie is de gehele loopbaan in te zien.

4.

Nevenfuncties (2/4)

  • lid College van Curatoren Hogeschool te Leiden, van 6 februari 1795 tot 1796
  • lid commissie, belast met de onderhandelingen over het sluiten van vrede en van een verdrag met Frankrijk in januari 1795 (deze resulteren in vrede en in het verdrag van 16 mei 1795 te 's-Gravenhage)

afgeleide functies, presidia etc.
lid commissie van buitenlandse zaken (Nationale Vergadering)

U ziet een selectie van de nevenfuncties. In de uitgebreide versie is een overzicht van nevenfuncties in te zien.

5.

Opleiding

In de uitgebreide versie is een overzicht van de opleiding(en) opgenomen.

6.

Wetenswaardigheden

algemeen
  • Hij werd op 6 februari 1788 door de Staten-Generaal op instigatie van L.P. van de Spiegel ontslagen als advocaat-fiscaal, o.a. vanwege een vertrouwelijke brief aan de patriot Mr. D. Costerus, burgemeester van Woerden, die onderschept werd. Van de Spiegel erkende later hem onbillijk te hebben behandeld.

uit de privésfeer
  • Hij overleed aan een longontsteking, opgelopen bij een optocht door 's-Gravenhage na de eerste zitting van de Eerste Nationale Vergadering
  • Zijn vader was schepen en burgemeester van Axel

anekdotes en citaten
  • Zei in zijn toespraak als voorzitter aan het begin van de eerste vergadering van de Nationale Vergadering op 1 maart 1796: "Wy hebben dan in den tyd van nauwlyks iets meer, dan een rond jaar, het in deezen verder mogen brengen, dan te voren in veel meer dan twee honderd jaren is kunnen worden daargesteld."

7.

Publicaties van/over

literatuur/documentatie
  • P.H. Suringar, "Biographische aanteekeningen betreffende Mr. Pieter Paulus" (1879)
  • E.J. Vles, "Pieter Paulus (1753-1796). Patriot en staatsman" (2005)
  • "Pieter Paulus (1753-1796). Advocaat-fiscaal van de Admiraliteit op de Maze en eerste voorzitter van de Nationale Vergadering in 1796", in: G.Ch. Kok, "Rotterdamse juristen uit vijf eeuwen" (2009), 52
  • A.J. van der Aa, Biographisch Woordenboek der Nederlanden, deel IX, 38
  • Nieuw Nederlandsch Biografisch Woordenboek, deel III, 123
  • Ned. Patriciaat, 1918

Biografisch Woordenboek(en)
biografie opgenomen in het Nieuw Nederlandsch Biografisch Woordenboek

publicaties over en van letterkundigen
gegevens uit de Digitale Bibliotheek voor de Nederlandse Letteren

8.

Familie/gezin

In de uitgebreide versie zijn, indien bekend, de familierelaties opgenomen.

9.

Uitgebreide versie

Speciaal voor de verkiezingen voor de Tweede Kamer zijn de biografieën van alle kansrijke (volgens de peilingen) kandidaten in uitgebreide vorm raadpleegbaar op parlement.com.

Voor de overige ruim 5000 biografieën geldt het volgende:

In het digitale biografisch archief van de Stichting PDC, partner van het Montesquieu Instituut, is een uitgebreide versie aanwezig met bijvoorbeeld partijpolitieke functies, maatschappelijke nevenfuncties, parlementaire activiteiten, opleiding en wetenswaardigheden. Voorlopig is het beschikbaar stellen van uitgebreide biografieën, en/of daarop gebaseerde statistische gegevens, opgeschort. Wilt u een uitgebreide biografie inzien? Laat het ons weten als u daar belangstelling voor heeft.


Op bovenstaande tekst en gegevens zijn auteursrechten van PDC van toepassing; overname, in welke vorm dan ook, is zonder expliciete goedkeuring niet toegestaan. Ook de afbeeldingen zijn niet rechtenvrij.

De biografieën betreffen vooral de periode waarin iemand politiek en bestuurlijk actief is of was. PDC ontvangt graag gemotiveerde aanvullingen of correcties.