Drs. M.C.F. (Rita) Verdonk

foto Drs. M.C.F. (Rita) Verdonk
Naar de grotere foto (verschijnt in een nieuw venster)
bron: RVD

Spraakmakende politica in het post-Fortuyn-tijdperk. Kreeg na haar studie in Nijmegen leidinggevende functies bij onder meer het gevangeniswezen en werd in 2003 als 'buitenstaander' minister voor Vreemdelingenbeleid en Integratie in het tweede kabinet-Balkenende. Was daarna het boegbeeld van het strengere asielbeleid en greep haar toenemende populariteit aan om zich te mengen in de leiderschapsstrijd bij de VVD. Zij werd echter verslagen door Rutte, maar kreeg bij de Kamerverkiezingen in 2006 als nummer twee wel meer stemmen. Claimde toen een leidende rol in de VVD en werd later uit de fractie gezet. De door haar in 2008 opgerichte beweging 'Trots op Nederland' bleek uiteindelijk geen succes. Sinds 2022 is zij raadslid voor Hart voor Den Haag.

VVD, fractie-Verdonk (ex-VVD)
in de periode 2003-2010: lid Tweede Kamer, fractievoorzitter TK, minister

Inhoudsopgave van deze pagina:


1.

Personalia

voornamen (roepnaam)
Maria Cornelia Frederika (Rita)

geboorteplaats en -datum
Utrecht, 18 oktober 1955

2.

Partij/stroming

partij(en)
  • PPR (Politieke Partij Radikalen) (vóór 1978, 'papieren' lid)
  • PSP (Pacifistisch-Socialitische Partij), vanaf april 1978 (tot omstreeks 1980)
  • VVD (Volkspartij voor Vrijheid en Democratie), van 2002 tot oktober 2007
  • Trots op Nederland, vanaf mei 2008
  • Hart voor Den Haag/Groep de Mos (lokale partij)

lid tussentijds gevormde fractie(s)
fractie-lid Verdonk (Tweede Kamer der Staten-Generaal), van 14 september 2007 tot 17 juni 2010

3.

Hoofdfuncties/beroepen (9/18)

  • minister zonder portefeuille, minister voor Vreemdelingenbeleid en Integratie, van 27 mei 2003 tot 14 december 2006 (wijziging takketpakket bij KB 14 december 2006)
  • minister van Justitie, van 21 september 2006 tot 22 september 2006 (na het aftreden van minister Donner)
  • lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, van 30 november 2006 tot 17 juni 2010
  • minister zonder portefeuille, minister voor Integratie, Jeugdbescherming, Preventie en Reclassering, van 14 december 2006 tot 22 februari 2007
  • fractievoorzitter fractie-lid Verdonk (eenpersoonsfractie), Tweede Kamer der Staten-Generaal, van 14 september 2007 tot 17 juni 2010
  • oprichter CVmonitor, van maart 2012 tot juni 2017
  • directeur/eigenaar Rita Verdonk BV (bureau voor advies, coaching en lezingen)
  • speciaal adviseur administratieve lasten jeugd- en thuiszorg, vanaf december 2018
  • lid gemeenteraad van 's-Gravenhage, vanaf 30 maart 2022

takenpakket (bewindspersoon)
  • Was vanaf 14 december 2006 niet meer belast met het Vreemdelingenbeleid en werd mede (naast met integratiebeleid) belast met de aangelegenheden betreffende Jeugdbescherming, Preventie en Reclassering (K.B. nr 247)

U ziet een selectie van de loopbaan. In de uitgebreide versie is de gehele loopbaan in te zien.

4.

Partijpolitieke functies

In de uitgebreide versie is een overzicht van partijpolitieke functies opgenomen.

5.

Nevenfuncties

huidige (2/3)
  • spreker/dagvoorzitter Speakers Academy, vanaf juli 2017
  • voorzitter VVE City Tower New Babyon Den Haag

vorige (2/8)
  • voorzitter Raad van Toezicht Oogkliniek Eindhoven, vanaf 2014
  • voorzitter Stichting BHVregister, vanaf juli 2017

U ziet een selectie van de nevenfuncties. In de uitgebreide versie is een overzicht van nevenfuncties in te zien.

6.

Opleiding

In de uitgebreide versie is een overzicht van de opleiding(en) opgenomen.

7.

Activiteiten

als parlementariër
  • In de periode dat zij lid van de VVD-fractie was, hield zij zich bezig met primair-, voortgezet- en beroepsonderwijs, jeugdbeleid en het beleid inzake jeugdcriminaliteit.
  • Diende in 2009 een motie van wantrouwen in tegen het kabinet vanwege uitholling van het dualistisch bestel door de gevolgde procedure bij het opstellen van een aanvullend beleidsprogramma 2007-2011. Zij stemde als enige vóór die motie.
  • Diende in 2009 een motie van wantrouwen in tegen minister Hirsch Ballin, nadat er twee verschillende versies van de begroting hadden gecirculeerd. Zij stemde als enige vóór die motie.

als bewindspersoon (beleidsmatig) (3/6)
  • Bracht in 2004 de Contourennota inburgering uit. Daarin staan voorstellen voor strengere regels op het gebied van integratie, zoals verplichte inburgeringscursussen voor oud- en nieuwkomers, maatregelen om spreiding in wijken te bevorderen en eisen voor de oprichting van scholen. In de tegelijkertijd verschenen Illegalennota worden maatregelen aangekondigd voor een hardere aanpak van onder meer mensenhandel, illegale huisvesting en illegale tewerkstelling. (29.543)
  • Kondigde in 2005 maatregelen aan tegen de komst van minderjarige Antillianen zonder opleiding, taalkennis en sociale geborgenheid naar Nederland
  • Stelde in 2005 een jaarlijkse nationale ceremoniedag (24 augustus) in voor iedereen die het Nederlanderschap verkrijgt. Daarin worden de rechten en plichten als Nederlander bevestigd en wordt uiting gegeven aan de verbondenheid met Nederland. Instelling van deze dag was in 1998 al aangekondigd door haar voorganger Van Boxtel. (28.689)

als bewindspersoon (wetgeving) (3/4)
  • Bracht in 2004 de wet tot Goedkeuring van het op 1 februari 1995 te Straatsburg tot stand gekomen Kaderverdrag inzake de bescherming van nationale minderheden in het Staatsblad (Stb. 681). Het verdrag biedt minderheden de garantie van gelijke behandeling voor de wet en geeft nationale minderheden het recht op het ontwikkelen van hun eigen cultuur en het behoud van indentiteit, religie, talen en tradies. In Nederland zijn alleen de Friezen nationale minderheden. Het wetsvoorstel was in 1999 ingediend en in 2000 in beide Kamers verdedigd door minister Van Boxtel. De behandeling in de Eerste Kamer werd in mei 2001 geschorst en in 2004 voortgezet. (26.389)
  • Bracht in 2005 de Wet inburgering in het buitenland (Stb. 28) tot stand. In de Vreemdelingenwet wordt als toelatingsvereiste voor de verlening van een verblijfsvergunning regulier voor bepaalde tijd opgenomen dat de vreemdeling reeds voor zijn komst naar Nederland moet beschikken over kennis op basisniveau van de Nederlandse taal en de Nederlandse maatschappij. (29.700)
  • Bracht in 2006 de Wet inburgering (Stb. 625) tot stand. Deze wet voert een meer verplichtend en resultaatgericht inburgeringsstelsel in. De kern daarvan wordt gevormd door een inburgeringsplicht voor in beginsel alle vreemdelingen van 16 tot 65 jaar die duurzaam in Nederland willen en mogen verblijven en voor enkele specifieke groepen genaturaliseerde Nederlanders, voorzover deze personen niet gedurende minstens acht jaar van de leerplichtige leeftijd in Nederland hebben verbleven en niet over bepaalde diploma's, certificaten of andere (soortgelijke) bewijsstukken beschikken. De inburgeringsplicht geldt zowel voor nieuwkomers als voor oudkomers die tot deze doelgroep behoren. De inburgeringsplicht houdt in dat men de noodzakelijke kennis van de Nederlandse taal en de Nederlandse samenleving alsnog verwerft en het inburgeringsexamen behaalt. (30.308)

U ziet een selectie van activiteiten. In de uitgebreide versie is het gehele overzicht van activiteiten in te zien.

8.

Wetenswaardigheden

algemeen (3/12)
  • Werd op 13 september 2007 uit de VVD-fractie gezet vanwege door haar tijdens een besloten diner gedane uitspraken over de koers van haar partij. Deze uitspraken werden door dagblad 'De Telegraaf' en het 'Algemeen Dagblad' gepubliceerd. In juni 2007 had fractievoorzitter Rutte haar n.a.v. een interview in "HP/De Tijd", waarin zij kritiek had op de leiding van Rutte, gemaand geen uitspraken te doen buiten het terrein van haar eigen portefeuille en gedreigd haar bij herhaling uit de fractie te zetten.
  • Lanceerde op 3 april 2008 in een passagiersterminal in de Amsterdamse haven de beweging 'Trots op Nederland'. Daarmee wil zij een platform bieden aan alle Nederlanders die zich niet vertegenwoordigd voelen door de 'Haagse bestuurderselite'. De komst van de beweging had zij op 17 oktober 2007 aangekondigd.
  • In juni 2008 debatteerde de Tweede Kamer op verzoek van Geert Wilders over mogelijke beëindiging van de voor haar ingestelde persoonsbeveiliging

uit de privésfeer
  • Speelde in haar jeugd handbal en zat later op judo op de sportschool van Anton Geesink
  • Was in haar studententijd in Nijmegen actief in de Bond voor Wetsovertreders, die opkwam voor de belangen van gedetineerden
  • Werd op 27 januari 2004 korte tijd in het ziekenhuis opgenomen, nadat zij onwel was geworden. Hervatte na enkele dagen rust haar werkzaamheden.

verkiezingen
  • Was bij de Tweede Kamerverkiezingen in 2006 nummer 2 op de kandidatenlijst van de VVD

pseudoniemen, bij-, koos- en schuilnamen
"IJzeren Rita" (bijnaam)

U ziet een selectie van wetenswaardigheden. In de uitgebreide versie is een overzicht van wetenswaardigheden opgenomen.

9.

Publicaties van/over

literatuur/documentatie
  • Jannetje Koelewijn, "'En jij Verdonk? Wanneer kies jij nou eens positie'. Minister voor Integratie Rita Verdonk (ex-PSP) werd pas heel laat lid van de VVD", NRC Handelsblad, 10 juni 2003
  • Jan Hoedeman, "'Lach ik eens, is het weer niet goed', Volkskrant Magazine, 9 oktober 2004
  • Steffie Kouters, "'Welk ongelijk moet ik bekennen dan?'", Volkskrant Magazine, 31 maart 2007
  • Danielle Pinedo en Freeks Staps, "Ze hebben me toch klein gekregen", NRC Weekend, 31 december & 1 januari 2012
  • "Tegen de 'partijbobo's'. Rita Verdonk en Trots op Nederland", in: P. Lucardie en G. Voerman, "Populisten in de polder" (2013)

10.

Familie/gezin

In de uitgebreide versie zijn, indien bekend, de familierelaties opgenomen.

11.

Uitgebreide versie

Speciaal voor de verkiezingen voor de Tweede Kamer zijn de biografieën van alle kansrijke (volgens de peilingen) kandidaten in uitgebreide vorm raadpleegbaar op parlement.com.

Voor de overige ruim 5000 biografieën geldt het volgende:

In het digitale biografisch archief van de Stichting PDC, partner van het Montesquieu Instituut, is een uitgebreide versie aanwezig met bijvoorbeeld partijpolitieke functies, maatschappelijke nevenfuncties, parlementaire activiteiten, opleiding en wetenswaardigheden. Voorlopig is het beschikbaar stellen van uitgebreide biografieën, en/of daarop gebaseerde statistische gegevens, opgeschort. Wilt u een uitgebreide biografie inzien? Laat het ons weten als u daar belangstelling voor heeft.


Op bovenstaande tekst en gegevens zijn auteursrechten van PDC van toepassing; overname, in welke vorm dan ook, is zonder expliciete goedkeuring niet toegestaan. Ook de afbeeldingen zijn niet rechtenvrij.

De biografieën betreffen vooral de periode waarin iemand politiek en bestuurlijk actief is of was. PDC ontvangt graag gemotiveerde aanvullingen of correcties.