G. (Gerrit) Bolkestein

foto G. (Gerrit) Bolkestein
Naar de grotere foto (verschijnt in een nieuw venster)
bron: stadsarchief Amsterdam

Oud-inspecteur van het onderwijs, die in 1939 minister werd in het kabinet-De Geer II en als één van de weinigen gedurende de gehele Londense periode minister bleef. Was bij zijn benoeming al bijna 68 jaar. Stond bekend als uiterst deskundig op onderwijsgebied, met een vooruitziende blik. Riep in 1943 vanuit Londen de studenten op om de loyaliteitsverklaring niet te tekenen. Na de oorlog adviseur van de minister van Onderwijs. Grootvader van Frits Bolkestein.

VDB
in de periode 1939-1945: minister

Inhoudsopgave van deze pagina:


1.

Personalia

voornamen (roepnaam)
Gerrit (Gerrit)

wijziging in naam en/of titulatuur
  • G. Bolkestein, tot 18 september 1950
  • Dr. G. Bolkestein, vanaf 18 september 1950 (nadat aan hem door de Gemeentelijke Universiteit te Amsterdam een eredoctoraat was verleend)

geboorteplaats en -datum
Amsterdam, 9 oktober 1871

overlijdensplaats en -datum
's-Gravenhage, 8 september 1956

2.

Partij/stroming

partij(en)
  • VDB (Vrijzinnig-Democratische Bond), tot 9 februari 1946
  • PvdA (Partij van de Arbeid), vanaf 9 februari 1946

3.

Hoofdfuncties/beroepen (5/11)

  • inspecteur van het middelbaar onderwijs, derde inspectie (Noord-Holland en Gelderland), van 11 oktober 1916 tot 1 januari 1934
  • inspecteur van het voorbereidend hoger en middelbaar onderwijs, vierde inspectie (Amsterdam), van 1 januari 1934 tot 1 maart 1937
  • ambteloos (met pensioen), van 1 maart 1937 tot 10 augustus 1939
  • minister van Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen, van 10 augustus 1939 tot 24 juni 1945
  • persoonlijk adviseur van de minister van Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen, van juni 1945 tot 1 juli 1948

U ziet een selectie van de loopbaan. In de uitgebreide versie is de gehele loopbaan in te zien.

4.

Partijpolitieke functies

In de uitgebreide versie is een overzicht van partijpolitieke functies opgenomen.

5.

Nevenfuncties (2/32)

  • lid curatorium internationale school "De Ulenpas"
  • lid Nederlands Benelux-comité

afgeleide functies, presidia etc.
secretaris van de ministerraad (kabinet-Gerbrandy II), van 10 juni 1941 tot augustus 1944

U ziet een selectie van de nevenfuncties. In de uitgebreide versie is een overzicht van nevenfuncties in te zien.

6.

Opleiding

In de uitgebreide versie is een overzicht van de opleiding(en) opgenomen.

7.

Activiteiten

als bewindspersoon (beleidsmatig)
  • Ontwierp in 1940 een wettelijke regeling voor het voortgezet hoger en algemeen vormend middelbaar onderwijs en hield zich in Londen vooral bezig met (naoorlogse) plannen voor onderwijsvernieuwing.
  • Riep in 1943 via Radio Oranje de Nederlandse studenten op om de door de bezetter verlangde loyaliteitsverklaring niet te tekenen

8.

Wetenswaardigheden

algemeen
  • Verbleef van maart tot eind juni 1944 in de Verenigde Staten om het Amerikaanse onderwijssysteem te bestuderen; hij was derhalve afwezig bij bespreking over het ontslag van minister Kerstens.
  • Was in 1947 actief in het Comité-Oud waarin voormalig vrijzinnig-democraten oprichting van een nieuwe liberale voorbereidden. Zou echter wel lid zijn gebleven van de PvdA.

uit de privésfeer
  • Was in januari-maart 1940 uitgeschakeld door een aderontsteking

niet-aanvaarde politieke functies
  • lid gemeenteraad van Amsterdam, maart 1934 (vacature-Abrahams)

9.

Publicaties van/over

literatuur/documentatie
  • C.F.P. Stutterheim, Levensbericht Gerrit Bolkestein, in: Jaarboek van de Maatschappij der Nederlandsche Letterkunde 1956/57, 25-31
  • L. de Jong, "Het Koninkrijk der Nederlanden in de Tweede Wereldoorlog", deel I, 625
  • H.W. von der Dunk, "Bolkestein, Gerrit (1871-1956)", in: Biografisch Woordenboek van Nederland, deel I, 67
  • Casper Kirkels, "Architect van onderwijsvernieuwing. Denken en daden van Gerrit Bolkestein 1871-1956" (2009)

Biografisch Woordenboek(en)
biografie opgenomen in het Biografisch Woordenboek van Nederland

10.

Familie/gezin

In de uitgebreide versie zijn, indien bekend, de familierelaties opgenomen.

11.

Uitgebreide versie

Speciaal voor de verkiezingen voor de Tweede Kamer zijn de biografieën van alle kansrijke (volgens de peilingen) kandidaten in uitgebreide vorm raadpleegbaar op parlement.com.

Voor de overige ruim 5000 biografieën geldt het volgende:

In het digitale biografisch archief van de Stichting PDC, partner van het Montesquieu Instituut, is een uitgebreide versie aanwezig met bijvoorbeeld partijpolitieke functies, maatschappelijke nevenfuncties, parlementaire activiteiten, opleiding en wetenswaardigheden. Voorlopig is het beschikbaar stellen van uitgebreide biografieën, en/of daarop gebaseerde statistische gegevens, opgeschort. Wilt u een uitgebreide biografie inzien? Laat het ons weten als u daar belangstelling voor heeft.


Op bovenstaande tekst en gegevens zijn auteursrechten van PDC van toepassing; overname, in welke vorm dan ook, is zonder expliciete goedkeuring niet toegestaan. Ook de afbeeldingen zijn niet rechtenvrij.

De biografieën betreffen vooral de periode waarin iemand politiek en bestuurlijk actief is of was. PDC ontvangt graag gemotiveerde aanvullingen of correcties.