Mr. H. (Henk) Mulderije

foto Mr. H. (Henk) Mulderije
Naar de grotere foto (verschijnt in een nieuw venster)
bron: Beeldbank Nationaal Archief

Amsterdamse advocaat en CHU-politicus, die in het kabinet-Drees II minister van Justitie was. Bracht in de anderhalf jaar dat hij minister was (1951-1952) diverse belangrijke wetten in het Staatsblad, zoals de Beginselenwet Gevangeniswezen, de Pleegkinderenwet, de Advocatenwet en de Oorlogsstrafwet. Weigerde in 1952 de (ministeriële) verantwoordelijkheid te nemen voor de gratiëring van de oorlogsmisdadiger Lages. Stond bekend als tamelijk eigenzinnig. Noemde humanistische geestelijke verzorging van gevangenen 'stenen voor brood'.

CHU
in de periode 1951-1952: minister

Inhoudsopgave van deze pagina:


1.

Personalia

voornamen (roepnaam)
Hendrik (Henk)

geboorteplaats en -datum
Zutphen, 4 januari 1896

overlijdensplaats en -datum
Amsterdam, 18 maart 1970

2.

Partij/stroming

partij(en)
CHU (Christelijk-Historische Unie), vanaf 1929

3.

Hoofdfuncties/beroepen (5/6)

  • minister van Justitie, van 15 maart 1951 tot 2 september 1952
  • advocaat en procureur, advocatenkantoor "Grosheide en Schut" te Amsterdam, van september 1952 tot 1968
  • rechter-plaatsvervanger Arrondissementsrechtbank te Amsterdam, van 1952 tot 16 januari 1959
  • raadsheer-plaatsvervanger Gerechtshof te Amsterdam, van 16 januari 1959 tot 16 januari 1966
  • lid Provinciale Staten van Noord-Holland, van 6 juni 1962 tot 18 maart 1970

U ziet een selectie van de loopbaan. In de uitgebreide versie is de gehele loopbaan in te zien.

4.

Partijpolitieke functies

In de uitgebreide versie is een overzicht van partijpolitieke functies opgenomen.

5.

Nevenfuncties (2/23)

  • lid bestuur Nederlandse Juristen-Vereniging
  • secretaris werkgroep kerk en overheid

U ziet een selectie van de nevenfuncties. In de uitgebreide versie is een overzicht van nevenfuncties in te zien.

6.

Opleiding

In de uitgebreide versie is een overzicht van de opleiding(en) opgenomen.

7.

Activiteiten

als bewindspersoon (beleidsmatig)
  • Verleende in december 1951 de tot de doodstraf veroordeelde Duitse oorlogsmisdadiger Kotälla op grond van psychiatrische rapporten gratie
  • Weigerde de ministeriële verantwoordelijkheid te nemen voor de gratiëring van de Duitse oorlogsmisdadiger W.F.P. Lages, hoofd van de Sicherheitsdienst in Amsterdam
  • Verdedigde in 1952 in de Tweede Kamer met succes een wetsvoorstel over het tegengaan van lichtvaardige echtscheiding. Het voorstel werd in 1954 door Donker in het Staatsblad gebracht, maar de wet werd nimmer ingevoerd.

als bewindspersoon (wetgeving) (3/6)
  • Bracht in 1951 een wet (Stb. 347) tot nieuwe vaststelling van het rechtsgebied en de zetels der rechtbanken en kantongerechten tot stand. Hierdoor werd een besluit uit 1941 om bij de rechterlijke indeling strikt de provinciegrenzen aan te houden opnieuw verlaten en de toestand zoals die sinds 1933 bestond hersteld. De provinciale grenzen bleven wel uitgangspunt voor de indeling, maar uit praktisch oogpunt werd daar soms van afgeweken. Het wetsvoorstel was in 1948 ingediend door minister Wijers. (1.030)
  • Bracht in 1952 de Advocatenwet (Stb. 365) tot stand, waardoor alle advocaten automatisch lid worden van de Orde van Advocaten. Dat publiekrechtelijke lichaam is onder meer verantwoordelijk voor de tuchtrechtspraak. Het wetsvoorstel was in 1948 ingediend door minister Van Maarseveen. (892)
  • Bracht in 1952 de Oorlogsstrafwet (Stb. 408) tot stand, die bepaalt dat de doodstraf in de bijzondere rechtspleging nog slechts beperkt kan worden opgelegd. De berechting van niet-militairen komt geheel in handen van bijzondere rechtbanken en een Bijzonder Hooggerechtshof; er komen geen tribunalen meer. (2.258)

U ziet een selectie van activiteiten. In de uitgebreide versie is het gehele overzicht van activiteiten in te zien.

8.

Wetenswaardigheden

algemeen
  • Als minister gevraagd door Tilanus, een persoonlijke vriend

uit de privésfeer
  • Promoveerde bij prof.jhr. B.Ch. de Savornin Lohman
  • Zijn vader was oprichter en commissaris van de Maatschappij tot verzekering van uitgesloten risico's te Zutphen

niet-aanvaarde politieke functies
  • lid Tweede Kamer, september 1952 (in de vacature-Staf, niet aanvaard)

9.

Publicaties van/over

literatuur/documentatie
  • J.C.F.J. van Merriënboer, "Het justitiebeleid van Mulderije: een strijd voor geestelijke herbewapening", in: J.J.M. Ramakers (ed.), "Het kabinet-Drees II 1951-1952", 476-478
  • J.C.F.J. van Merriënboer, "Mulderije, Hendrik (1896-1970)", in: Biografisch Woordenboek van Nederland, deel V, 356
  • M.R.M. van de Graaff, scriptie basisdoctoraal RU Leiden (1982)
  • Winkler Prins Jaarboeken 1952 en 1971
  • Wie is dat? 1956

Biografisch Woordenboek(en)
biografie opgenomen in het Biografisch Woordenboek van Nederland

10.

Familie/gezin

In de uitgebreide versie zijn, indien bekend, de familierelaties opgenomen.

11.

Uitgebreide versie

Speciaal voor de verkiezingen voor de Tweede Kamer zijn de biografieën van alle kansrijke (volgens de peilingen) kandidaten in uitgebreide vorm raadpleegbaar op parlement.com.

Voor de overige ruim 5000 biografieën geldt het volgende:

In het digitale biografisch archief van de Stichting PDC, partner van het Montesquieu Instituut, is een uitgebreide versie aanwezig met bijvoorbeeld partijpolitieke functies, maatschappelijke nevenfuncties, parlementaire activiteiten, opleiding en wetenswaardigheden. Voorlopig is het beschikbaar stellen van uitgebreide biografieën, en/of daarop gebaseerde statistische gegevens, opgeschort. Wilt u een uitgebreide biografie inzien? Laat het ons weten als u daar belangstelling voor heeft.


Op bovenstaande tekst en gegevens zijn auteursrechten van PDC van toepassing; overname, in welke vorm dan ook, is zonder expliciete goedkeuring niet toegestaan. Ook de afbeeldingen zijn niet rechtenvrij.

De biografieën betreffen vooral de periode waarin iemand politiek en bestuurlijk actief is of was. PDC ontvangt graag gemotiveerde aanvullingen of correcties.