J. (Jan) Schilthuis

J. Schilthuis
bron: Gemeentearchief Den Haag

Sympathieke Groningse graanhandelaar die vóór 1945 de VDB in de Tweede Kamer vertegenwoordigde en nadien PvdA-Tweede Kamerlid was. Werkte enige jaren in het buitenland en was daarna mededirecteur van een handelscompagnie in Rotterdam. Was als Kamerlid woordvoerder vervoersaangelegenheden en economische zaken, leidde twee jaar de parlementaire enquêtecommissie regeringsbeleid 1940-1945 en was ondervoorzitter van de Tweede Kamer. Beschikte over een grote werkkracht. Als consul-generaal had hij een speciale band met Zuid-Afrika.

VDB, PvdA
functie(s) in de periode 1933-1956: lid Tweede Kamer

Inhoud

  1. Personalia
  2. Partij/stroming
  3. Hoofdfuncties/beroepen (5/6)
  4. Partijpolitieke functies
  5. Nevenfuncties (4/18)
  6. Opleiding
  7. Activiteiten
  8. Wetenswaardigheden
  9. Publicaties van/over
  10. Familie/gezin

Personalia

voornamen (roepnaam)

Jan (Jan)

geboorteplaats en -datum

Groningen, 17 april 1882

overlijdensplaats en -datum

's-Gravenhage, 23 juli 1965

Partij/stroming

partij(en)

  • VDB (Vrijzinnig-Democratische Bond), tot 9 februari 1946
  • PvdA (Partij van de Arbeid), vanaf 9 februari 1946

Hoofdfuncties/beroepen (5/6)

  • werkzaam als graanhandelaar te Parijs en in de Verenigde Staten en Canada
  • werkzaam als graanhandelaar in Londen, van 1914 tot 1916
  • lid graanhandelsfirma N.V. "Schilthuis' Handelsvereeniging", van 1916 tot 1922 (firma geliquideerd)
  • mededirecteur graanhandelsfirma c.v. "Schilthuis' Amerikaansche Handelscompagnie" te Rotterdam, van 1922 tot 1936 (firma geliquideerd)
  • lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, van 13 juni 1933 tot 3 juli 1956

U ziet een selectie van de loopbaan. In de uitgebreide versie is de gehele loopbaan in te zien.

Partijpolitieke functies

In de uitgebreide versie is een overzicht van partijpolitieke functies opgenomen.

Nevenfuncties (4/18)

  • adviseur van bedrijfsorganisaties
  • lid Commissie van Voorbereiding en Advies Wet Autovervoer Goederen en Wet Goederenvervoer Binnenscheepvaart
  • lid Raad voor de Emigratie, vanaf 6 november 1952
  • lid Commissie Vergunningen Goederenvervoer, omstreeks 1956

afgeleide functies, presidia etc. (4/8)

  • voorzitter parlementaire delegatie naar Duitsland (Tweede Kamer der Staten-Generaal), van februari 1950 tot maart 1950
  • voorzitter vaste commissie voor Verkeer en Waterstaat (Tweede Kamer der Staten-Generaal), van 16 februari 1950 tot 3 juli 1956
  • eerste ondervoorzitter Tweede Kamer der Staten-Generaal, van 5 november 1952 tot 21 september 1954
  • voorzitter parlementaire enquêtecommissie regeringsbeleid 1940-1945 (Tweede Kamer der Staten-Generaal), van 18 september 1952 tot 8 juli 1954

U ziet een selectie van de nevenfuncties. In de uitgebreide versie is een overzicht van nevenfuncties in te zien.

Opleiding

In de uitgebreide versie is een overzicht van de opleiding(en) opgenomen.

Activiteiten

als parlementariër

  • Sprak in de Tweede Kamer vooral over economische aangelegenheden (onder meer Winkelsluitingswet, kinderbijslag kleine zelfstandigen) en aangelegenheden betreffende vervoer (binnenvaart, wegvervoer, scheepvaart). Daarnaast sprak hij over financiën en emigratie. Vóór 1940 was hij defensie-woordvoerder van de VDB-fractie.
  • In de jaren 1946-1948 woordvoerder van de PvdA over het 'Duitse vraagstuk' (herstelbetalingen, grenscorrecties etc.)

opvallend stemgedrag

  • In 1935 stemden hij en Joekes als enigen van hun fractie vóór de begroting van het Defensiefonds
  • Behoorde in 1949 tot de vijf leden van zijn fractie die tegen de ontwerp-Wet materiële oorlogsschade stemden

Wetenswaardigheden

algemeen

  • Werd in november 1952 tot eerste ondervoorzitter gekozen, nadat A.M. Joekes de Kamer had verlaten
  • Werd in september 1953 als tweede op de voordracht voor het Tweede Kamervoorzitterschap gezet
  • Moest het voorzitterschap van de enquêtecommissie opgeven door ziekte
  • Werd op 21 september 1965 in de Tweede Kamer herdacht. Namens het kabinet sprak daarbij viceminister-president Vondeling.

uit de privésfeer

  • Was in 1916 medeoprichter van de Rotterdamsche Vereeniging voor den Termijnhandel in granen
  • Medeoprichter van het tijdschrift "Economisch-Statistische Berichten"
  • Zijn vader was lid van Gedeputeerde Staten van Groningen (1909-1935)
  • Zijn eerste echtgenote was een Amerikaanse

niet-aanvaarde politieke functies

  • lid Eerste Kamer, september 1935

Publicaties van/over

literatuur/documentatie

  • W.F. Lichtenauer, "Jan Schilthuis", in: Rotterdams jaarboekje, (1966), 282
  • W.F. Lichtenauer, "Schilthuis, Jan (1882-1965)", in: Biografisch Woordenboek van Nederland, deel II, 498
  • Wie is dat? 1931, 1938, 1956

Biografisch Woordenboek(en)

biografie opgenomen in het Biografisch Woordenboek van Nederland

archivalia

archief-Schilthuis, DNPP

Familie/gezin

In de uitgebreide versie zijn, indien bekend, de familierelaties opgenomen.


Bent u als journalist of wetenschapper op zoek naar statistische gegevens over personen uit het biografisch archief, bijvoorbeeld gemiddelde leeftijd, ervaring, herkomst, beroep, m/v of zittingsduur? De redactie van PDC kan deze gegevens onder voorwaarden beschikbaar stellen voor wetenschappelijk onderzoek en journalistieke publicaties. Neem voor meer informatie contact op.

Op bovenstaande tekst en gegevens zijn auteursrechten van PDC van toepassing; overname, in welke vorm dan ook, is zonder expliciete goedkeuring niet toegestaan. Ook de afbeeldingen zijn niet rechtenvrij.