Dr. H. (Henk) Brugmans

H. Brugmans
bron: Beeldbank Nationaal Archief

Tweede Kamerlid voor de SDAP, die na de Tweede Wereldoorlog een groot promotor van de Europese gedachte was. Zoon van de historicus Hajo Brugmans. Aanvankelijk leraar Frans en daarna voorzitter van het Instituut voor Arbeidersontwikkeling. Werd in 1939 Tweede Kamerlid en was toen met 32 jaar het jongste Kamerlid. Na de oorlog werd hij secretaris van minister-president Schermerhorn en was hij regeringscommissaris voor de overheidsvoorlichting. In 1948 werd hij hoogleraar Franse letterkunde in Utrecht. Hij stichtte in Brugge het Europacollega, waarvan hij 22 jaar rector was.

SDAP
functie(s) in de periode 1939-1945: lid Tweede Kamer

Inhoud

  1. Personalia
  2. Partij/stroming
  3. Hoofdfuncties/beroepen (5/9)
  4. Partijpolitieke functies
  5. Nevenfuncties (4/7)
  6. Opleiding
  7. Activiteiten
  8. Wetenswaardigheden
  9. Publicaties van/over
  10. Familie/gezin

Personalia

voornamen (roepnaam)

Hendrik (Henk)

geboorteplaats en -datum

Amsterdam, 13 december 1906

overlijdensplaats en -datum

Brugge (België), 12 maart 1997

Partij/stroming

partij(en)

  • SDAP (Sociaal-Democratische Arbeiderspartij), tot 9 februari 1946
  • PvdA (Partij van de Arbeid), vanaf 9 februari 1946

Hoofdfuncties/beroepen (5/9)

  • lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, van 25 april 1939 tot 16 november 1945
  • regeringscommissaris voor de Voorlichting, van 1 september 1945 tot 1 februari 1946
  • betrokken bij de voorbereiding van het Europa-Instituut te Brugge, van juni 1949 tot november 1950
  • bijzonder hoogleraar Moderne Franse Letterkunde, Rijksuniversiteit Utrecht, van 13 februari 1951 tot 15 september 1952 (oratie 22 november 1948, formeel benoemd 14 april 1951)
  • directeur Europa-Instituut te Brugge, van 12 oktober 1950 tot 1 januari 1972

gevangenschap/internering

geïnterneerd gijzelaarskamp te Sint-Michielsgestel, van 4 mei 1942 tot 20 april 1944

U ziet een selectie van de loopbaan. In de uitgebreide versie is de gehele loopbaan in te zien.

Partijpolitieke functies

In de uitgebreide versie is een overzicht van partijpolitieke functies opgenomen.

Nevenfuncties (4/7)

  • lid Rijkscommissie van bijstand voor het Woordenboek der Nederlansche Taal, omstreeks 1946
  • vicevoorzitter internationaal bestuur Europese Beweging, omstreeks 1949
  • voorzitter EBN (Europese Beweging in Nederland), omstreeks 1949
  • ere-buitengewoon hoogleraar Franse literatuur en cultuur, Universiteit van Leuven, vanaf 1972

U ziet een selectie van de nevenfuncties. In de uitgebreide versie is een overzicht van nevenfuncties in te zien.

Opleiding

In de uitgebreide versie is een overzicht van de opleiding(en) opgenomen.

Activiteiten

als parlementariër

  • Was woordvoerder onderwijs en wetenschappen van de SDAP-Tweede Kamerfractie

Wetenswaardigheden

algemeen

  • Stond in 1938 tweede op de voordracht om hoogleraar Romaanse letteren in Amsterdam te worden
  • Was in het gijzelaarskamp Sint-Michielsgestel nauw betrokken bij gesprekken onder leiding van Schermerhorn over het naoorlogse politieke bestel en maakte anderen deelgenoot van het uit Frankrijk afkomstige idee van het 'personalistische socialisme'
  • Nam ontslag als regeringscommissaris voor de Voorlichting, nadat in de Tweede Kamer het beleid van minister-president Schermerhorn scherp was bekritiseerd en die de verantwoordelijkheid grotendeels bij Brugmans had gelegd. Hij bleef wel secretaris van Schermerhorn.
  • Leidde in maart 1946, na zijn ontslag als regeringscommissaris, een missie van een Nederlands Rode-Kruisteam dat Nederlanders in de kampen in Siam (Thailand) moest bijstaan

uit de privésfeer

  • Zijn eerste echtgenote was lerares Frans
  • Zijn broer, I.J. Brugmans, was hoogleraar economische geschiedenis in Amsterdam

Publicaties van/over

literatuur/documentatie

  • Grote Winkler Prins Encyclopedie, deel 5
  • F. Groeneveld, "H. Brugmans (1906-1997); Ambitie, roeping en ideaal: Europa!", NRC Handelsblad, 13 maart 1997

archivalia

archief-Brugmans, Nationaal Archief

Familie/gezin

In de uitgebreide versie zijn, indien bekend, de familierelaties opgenomen.


Bent u als journalist of wetenschapper op zoek naar statistische gegevens over personen uit het biografisch archief, bijvoorbeeld gemiddelde leeftijd, ervaring, herkomst, beroep, m/v of zittingsduur? De redactie van PDC kan deze gegevens onder voorwaarden beschikbaar stellen voor wetenschappelijk onderzoek en journalistieke publicaties. Neem voor meer informatie contact op.

Op bovenstaande tekst en gegevens zijn auteursrechten van PDC van toepassing; overname, in welke vorm dan ook, is zonder expliciete goedkeuring niet toegestaan. Ook de afbeeldingen zijn niet rechtenvrij.