Wimar Bolhuis over ontbreken financiële doorrekening nieuw regeringsakkkoord

Na bijna negen maanden onderhandelen hebben VVD, D66, CDA en ChristenUnie een akkoord bereikt. Ze hadden haast, dus de financiële doorberekening ontbreekt.

Met 271 dagen is het nu al de langste formatie ooit. En we zijn er nog niet: het zal nog even duren voordat de nieuwe regering wordt beëdigd.

De gebruikelijke financiële doorrekening door het Centraal Planbureau heeft nog niet plaatsgevonden. Dat gebeurt waarschijnlijk pas als het nieuwe kabinet na beëdiging de zogeheten startnota vaststelt, een toelichting op de financiële afspraken uit het regeerakkoord. Dit is een breuk met het verleden.

Kwaliteitscheck

In NRC noemt econoom Wimar Bolhuis noemt de doorrekening door het CPB 'een belangrijke kwaliteitscheck' van het regeringsbeleid. Wat zijn de budgettaire gevolgen? En wat de economische effecten? Het gaat om parameters als economische groei, staatsschuld, werkloosheid en inkomensverdeling. Politiek gezien het meest spannende kerncijfer is doorgaans dat over koopkracht. Wat betekent nieuw beleid voor de bestedingsruimte van de burger?

Bolhuis promoveerde in 2018 aan de Universiteit Leiden op doorrekeningen van verkiezingsprogramma's. Hij vindt het niet laten doorrekenen wel passen bij de nieuwe bestuurscultuur waar iedereen om roept. 'Als het kabinet de precieze invulling van de plannen aan de nieuwe bewindslieden overlaat, geeft dat meer ruimte aan de Tweede Kamer om erover mee te denken.' Dat was ook de werkwijze die de twee informateurs bij de start van de inhoudelijke kabinetsformatie beschreven.