Stop de onderdrukking van de Oeigoeren

statement 08:20 - 9 september 2020

Nederland moet zich de schrijnende situatie van de Oeigoeren aantrekken. Er moet actie worden ondernemen om de stelselmatige onderdrukking van deze Chinese minderheidsgroep een halt toe te roepen. Nederland moet zich in EU- en VN-verband inzetten voor gezamenlijk optreden tegen deze Chinese wantoestanden, bijvoorbeeld via resoluties of (economische) sancties tegen Chinese overheidsfunctionarisen of organisaties.

Heropvoedingskampen

De tijd dat Europa zich kon verschuilen achter onwetendheid over de situatie van de Oeigoeren is definitief voorbij. In november 2019 lekte een grote verzameling Chinese documenten uit. Deze ‘China Cables’ illustreren hoe heropvoedingskampen in de Chinese provincie Xinjiang (waar de Oeigoeren wonen) worden gerund en hoever de Chinese overheid gaat in het monitoren en controleren van de Oeigoeren. De ‘China Cables’ tonen aan dat het om concentratiekampen gaat die ommuurd zijn en 24 uur per dag beveiligd worden, onder andere door middel van Aritificial Intelligence. Massa-surveillance maakt communicatie vanuit Xinjiang met de rest van de wereld onmogelijk. Dit gaat zelfs zover dat buitenlandse toeristen die naar Xinjiang willen een app moeten installeren waarmee de overheid hun bewegingen nauwkeurig in de gaten kan houden.

Uit diverse onderzoeken en interviews met Oeigoeren in ballingschap blijkt dat de Chinese regering als doel heeft de 11 miljoen Oeigoeren te transformeren tot een bevolkingsgroep die lijkt op de rest van de Chinezen. De Oeigoeren, van origine een islamitische bevolkingsgroep, is verboden een baard te dragen en te bidden in het openbaar, ook mogen ze niet roken of drinken. Oeigoeren die betrapt worden op zulke gebruiken worden gedwongen een camera in hun huis op te hangen zodat de politie live in de woonkamer kan meekijken. Werkt dit niet, dan worden zij naar heropvoedingskampen gebracht. Daar moeten ze communistische propagandaliederen zingen, essays met zelfkritiek schrijven en Mandarijn spreken, in plaats van hun eigen taal.

De coronacrisis wordt door de Chinese regering misbruikt om de controle over deze bevolkingsgroep nog eens te versterken.

Culturele genocide

Tenslotte stapelen de bewijzen zich op dat China zich schuldig maakt aan het onvrijwillig weghalen van organen bij al dan niet overleden gevangenen. Hierbij gaat het niet alleen om Oeigoeren, maar ook op christenen en andere minderheden. China heeft dit altijd ontkent, maar de bewijslast neemt alsmaar toe. Daaarbij zijn er signalen over verkrachtingen en verdwijningen van Oeigoeren. De coronacrisis wordt door de Chinese regering misbruikt om de controle over deze bevolkingsgroep nog eens te versterken. Kortom: China onderdrukt, kleineert en misbruikt op grote schaal. Er is duidelijk sprake van culturele genocide op de Oeigoeren.

Opkomen voor de Oeigoeren

Waar Europese politici de mond doorgaans vol hebben van interculturele misstanden in Israël of de Verenigde Staten, blijft het hier te vaak stil. Dat komt omdat de handelsbelangen met China enorm zijn. Daar komt bij dat China altijd keihard terug slaat als een land zich bemoeit met deze kwestie, die zij af willen doen als een ‘interne aangelegenheid’. Het op grote schaal schenden van basale mensenrechten is echter geen interne aangelegenheid. Rijke westerse landen mogen handelsbelangen niet laten prevaleren boven deze basale mensenrechten. Een eenduidig Europees standpunt tegenover China is daarom nodig. Als derde economische grootmacht in de wereld heeft Europa een positie waar China niet omheen kan. Als de situatie van de Oeigoeren hierdoor niet verbeterd, zijn (economische) sancties tegen hooggeplaatste Chinezen of tegen het hele land een optie.

Ook binnen de VN moeten Nederland en andere Europese landen pleiten voor een betere positie van de Mensenrechtenraad van de VN, een orgaan waar tot op heden veel te vaak landen in zitten die zich zelf schuldig maakten aan het schenden van mensenrechten. Waar mogelijk moet Europa hierin samen optrekken met de VS. Kortom: Nederland moet verder kijken dan korte-termijn handelsbelangen en opkomen voor de Oeigoerse minderheid door zich in te zetten voor een sterk, eenduidig Europees geluid en een krachtig signaal binnen de VN.

Dit artikel is eerder verschenen op CIP.nl.