Europese Arbeidsautoriteit begint werkzaamheden

De Europese Arbeidsautoriteit begint vandaag haar werkzaamheden met een openingsplechtigheid en de eerste vergadering van de raad van bestuur, twee jaar nadat de voorzitter van de Europese Commissie, Jean-Claude Juncker, het idee voor een dergelijke autoriteit had gelanceerd in zijn Staat van de Unie 2017 voor het Europees Parlement.

Volgens voorzitter Juncker “vormt de Europese Arbeidsautoriteit de hoeksteen van onze werkzaamheden om de EU-arbeidsvoorschriften fair, doeltreffend en afdwingbaar te maken. Het is geen verrassing dat de Europese Arbeidsautoriteit in recordtijd is opgericht, aangezien er grote behoefte aan een dergelijke autoriteit is. De Autoriteit zal werknemers en werkgevers een betere toegang tot informatie over hun rechten en plichten bieden en de nationale arbeidsautoriteiten bij hun grensoverschrijdende activiteiten ondersteunen. De miljoenen Europeanen die in een andere lidstaat wonen of werken, en de miljoenen bedrijven die grensoverschrijdend in de EU actief zijn, zullen hierbij direct baat vinden. De Autoriteit vormt een belangrijke nieuwe stap in de richting van een geïntegreerde Europese arbeidsmarkt die gebaseerd is op vertrouwen, betrouwbare regels en doeltreffende samenwerking. Ik dank iedereen in het Parlement, de Raad en de Commissie die tot de oprichting van de Autoriteit heeft bijgedragen en ik wens de Autoriteit heel veel succes.”

Voorzitter Juncker zal aan de openingsplechtigheid in Brussel deelnemen met de premier van Slowakije, Peter Pellegrini. De lidstaten hebben immers Bratislava gekozen als vestigingsplaats van de Autoriteit. Ook vicevoorzitter Valdis Dombrovskis, vicevoorzitter Maroš Šefčovič, commissaris Marianne Thyssen en andere gasten zullen aan de openingsplechtigheid deelnemen.

Volgens vicevoorzitter Dombrovskis “brengt de Europese Arbeidsautoriteit de nationale autoriteiten samen. Zowel binnen de bestuursstructuur als bij de dagelijkse werkzaamheden zal de Autoriteit de samenwerking tussen de lidstaten en de sociale partners vergemakkelijken.” Volgens commissaris Thyssen “zal de Arbeidsautoriteit de olie zijn in de machinerie van de interne markt. Een plaats waar collega's van verschillende nationale autoriteiten samenwerken en samen problemen oplossen. Hierdoor zullen de wielen van de arbeidsmobiliteit vlotter ronddraaien in het voordeel van miljoenen Europese burgers en bedrijven die dagelijks van hun recht op vrij verkeer gebruikmaken.”

De raad van bestuur van de Autoriteit bestaat uit vertegenwoordigers van de lidstaten, de Commissie, de sociale partners op EU-niveau en het Europees Parlement en uit waarnemers uit IJsland, Liechtenstein, Noorwegen, Zwitserland en van andere EU-agentschappen op het gebied van werkgelegenheid en sociale zaken. Op 17 oktober komen ze voor het eerst samen om hun standpunten over het initiële werkprogramma uit te wisselen en de nodige besluiten goed te keuren om de werkzaamheden van de Autoriteit op te starten.

Achtergrond

Ongeveer 17,5 miljoen Europese burgers wonen of werken momenteel in een andere lidstaat - twee keer zoveel als tien jaar geleden. Er zijn ook miljoenen bedrijven grensoverschrijdend actief.

De EU heeft uitgebreide wetgeving met betrekking tot verschillende aspecten van mobiliteit ontwikkeld, die de Commissie-Juncker de afgelopen jaren heeft herzien en verbeterd. De EU heeft met name de regels inzake de detachering van werknemers herzien, waarbij het beginsel van gelijk loon voor gelijk werk op dezelfde plaats is vastgesteld. Momenteel wordt gewerkt aan een definitief akkoord over de voorgestelde herziene regels met betrekking tot de coördinatie van de socialezekerheidsstelsels. Om de handhaving van de regels te vergemakkelijken heeft de Commissie voorgesteld een nieuwe autoriteit op te richten om de gestructureerde samenwerking en uitwisseling tussen de bevoegde nationale autoriteiten te versterken.

De Europese Arbeidsautoriteit streeft de volgende doelstellingen na:

• - 

  de toegang tot informatie en diensten voor burgers en bedrijven met betrekking tot hun rechten en plichten vergemakkelijken;
• - 

  de samenwerking tussen de lidstaten bij de handhaving van het relevante Unierecht bevorderen, onder meer door gecoördineerde en gezamenlijke inspecties te vergemakkelijken en zwartwerk aan te pakken;
• - 

  bemiddelen bij het zoeken naar oplossingen voor grensoverschrijdende geschillen.

De activiteiten van de Europese Arbeidsautoriteit hebben betrekking op de regels inzake arbeidsmobiliteit: vrij verkeer van werknemers en de detachering van werknemers, coördinatie van de sociale zekerheid en specifieke wetgeving voor de sector wegvervoer.

Op EU-niveau zullen geen nieuwe bevoegdheden worden gecreëerd en de lidstaten zullen volledig verantwoordelijk blijven voor de handhaving van de arbeids- en socialezekerheidsregels. De meerwaarde van de Autoriteit bestaat erin dat ze de samenwerking tussen de lidstaten zal vergemakkelijken, bestaande structuren zal stroomlijnen en operationele steun zal verlenen met het oog op een efficiëntere handhaving van de regels. De burgers, het bedrijfsleven en de nationale autoriteiten zullen hierbij baat vinden. Met name voor de nationale autoriteiten zal de Arbeidsautoriteit de samenwerking op het gebied van arbeidsmobiliteit verbeteren door in een permanente EU-structuur te voorzien op basis van door de lidstaten bij de Europese Arbeidsautoriteit gedetacheerde nationale verbindingsambtenaren. Dankzij de Autoriteit kunnen ook middelen worden gebundeld voor gemeenschappelijke activiteiten, zoals de organisatie van gezamenlijke inspecties of de opleiding van nationaal personeel om grensoverschrijdende zaken te behandelen.

Na de toespraak van voorzitter Juncker over de Staat van de Unie 2017 heeft de Commissie in maart 2018 een voorstel voor een verordening tot oprichting van de Autoriteit ingediend. Het Parlement en de Raad hebben in februari 2019 - minder dan een jaar na het oorspronkelijke voorstel - een voorlopig akkoord bereikt.

Het Europees Parlement en de Raad hebben het voorstel op 20 juni 2019 formeel goedgekeurd. De Autoriteit is haar werkzaamheden in Brussel begonnen en zal geleidelijk de nodige financiële en personele middelen opbouwen (een jaarbudget van 50 miljoen euro en 140 personeelsleden tegen 2024).

Op 13 juni zijn de lidstaten overeengekomen dat de Europese Arbeidsautoriteit uiteindelijk in Bratislava zal worden gevestigd.

Meer informatie

MEMO: European Labour Authority starts its activities: Question and Answers

Factsheet: Towards fair labour mobility: Setting up a European Labour Authority

Website van de Europese Arbeidsautoriteit

IP/19/6063