Internationale Dag van de Roma: Verklaring van eerste vicevoorzitter Frans Timmermans en de commissarissen Johannes Hahn, Marianne Thyssen, Vĕra Jourová en Corina Creţu

Eerste vicevoorzitter Frans Timmermans en de commissarissen Johannes Hahn, Marianne Thyssen, Vĕra Jourová en Corina Creţu kwamen naar aanleiding van de Internationale Dag van de Roma op 8 april met de volgende verklaring:

"Vandaag vieren we de cultuur van de Roma en staan we stil bij hun geschiedenis, die al eeuwenlang ingebed is in het Europese erfgoed. Hoewel Romagemeenschappen de grootste minderheid van Europa vormen, hebben zij nog steeds te kampen met wijdverbreide discriminatie en marginalisering. Dit belemmert hun toegang tot het fundamentele recht op onderwijs, werk, behoorlijke huisvesting en basisgezondheidszorg.

De zigeunerhaat neemt toe. We worden in deze samenleving geconfronteerd met extremistische toespraken, ook van politici, en met haatzaaiende uitlatingen en nepnieuws op het internet. Woorden leiden tot haat, en haat leidt tot geweld. Waakzaamheid is geboden, willen we voorkomen dat Roma weer het doelwit worden van intimidatie en geweld. We moeten lessen trekken uit onze geschiedenis en beletten dat de haat uit het verleden weer wordt aangewakkerd.

Daarom is het zaak stevig vast te houden aan onze fundamentele waarden. De EU staat voor een samenleving waar alle minderheden gelijk worden behandeld en Romagemeenschappen dezelfde rechten en kansen krijgen als iedereen. Dit is wie wij zijn.

De Internationale Dag van de Roma is een gelegenheid om de balans op te maken van wat op EU- en nationaal niveau is gedaan om de integratie van de Roma te verbeteren. Het EU-kader voor de nationale strategieën voor integratie van de Roma is sinds 2011 maatgevend voor de werkzaamheden van de lidstaten op dit vlak en stelt EU-middelen beschikbaar om de integratie van de Roma te ondersteunen. Deze strategie werpt vruchten af. Op een aantal vlakken, met name onderwijs, is er sprake van verbetering.

Toch hebben we nog een lange weg te gaan voordat de Romagemeenschappen zich volledig zullen kunnen ontplooien.De Europese Commissie moedigt de EU-landen en de partners met een Europees perspectief aan om hun verbintenissen na te komen, de strijd tegen discriminatie te intensiveren en de participatie en vertegenwoordiging van de Roma in de politieke context, in onze economie en in onze samenleving te ondersteunen. Zij zijn wie wij zijn.

Om een einde te maken aan eeuwen van marginalisering is samenwerking op Europees niveau vereist. Politici, van het nationale tot het lokale niveau, moeten het vertrouwen tussen Roma- en niet-Romagemeenschappen verbeteren en ervoor zorgen dat Roma dezelfde rechten en kansen krijgen als andere Europeanen."

Chronologisch overzicht

De Roma zijn de grootste minderheid van Europa - 6 miljoen in de EU en 4 miljoen in de uitbreidingsregio (Montenegro, Servië, Noord-Macedonië, Albanië, Bosnië en Herzegovina, Kosovo en Turkije). Dit neemt niet weg dat ze al lang te maken hebben met ongelijkheid, sociale uitsluiting, discriminatie en marginalisering.

In haar recente evaluatie van het uit 2011 daterende EU-kader voor de nationale strategieën voor integratie van de Roma tot 2020 is de Europese Commissie nagegaan hoe deze strategieën in de EU zijn uitgevoerd. Het pilot project "Roma Civil Monitor" toont aan dat er sprake is van verbetering, in het bijzonder op het gebied van onderwijs, maar er moet meer worden gedaan om discriminatie tegen te gaan en de sociale en economische inclusie van Romagemeenschappen te bevorderen. De EU-maatregelen hebben op politiek, bestuurlijk en financieel gebied een meerwaarde gecreëerd voor het nationale beleid ten aanzien van de Roma en de uitvoering daarvan.

De Commissie steunt de integratie van Romagemeenschappen door middel van verschillende projecten en financiering:

  • het cohesiebeleid: de bevordering van de sociale inclusie van gemarginaliseerde groepen is een specifieke doelstelling in het voorstel van de Commissie voor het Europees Sociaal Fonds Plus voor de periode 2021-2027. Het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling zal steun blijven verlenen voor infrastructuur voor kinderopvang, gezondheidszorg, sociale zorg, onderwijs en huisvesting;
  • het JUSTROM-programma versterkt de positie van Romavrouwen en ondersteunt de slachtoffers van discriminatie;
  • het INSCHOOL-programma bevordert inclusief onderwijs en desegregatie voor Romakinderen;
  • de programma's ROMACT en ROMACTED (initiatieven opgezet in respectievelijk 2013 en 2016) helpen de Romagemeenschap door lokale autoriteiten in 180 gemeenten in EU-lidstaten en uitbreidingslanden te steunen door middel van het ontwikkelen, financieren en uitvoeren van beleid en openbare diensten voor het totstandbrengen van een inclusievere samenleving voor Roma. Deze initiatieven zijn gezamenlijke programma's van de Commissie en de Raad van Europa;
  • de situatie van minderheden zoals de Roma wordt in aanmerking genomen bij de beoordeling van de capaciteit van potentiële kandidaat-lidstaten en kandidaat-lidstaten om toe te treden tot de Europese Unie. De Commissie verleent steun aan de overheden en het maatschappelijk middenveld in de Westelijke Balkan en Turkije op lokaal, nationaal en regionaal niveau

voor de uitvoering van integratieprojecten voor Roma. In de periode 2021-2027 zal de klemtoon vooral liggen op onderwijs, werkgelegenheid, gezondheid, huisvesting en documenten van de burgerlijke stand, en op horizontale kwesties die bijdragen tot gendergelijkheid en de bestrijding van discriminatie.

Tijdens het twaalfde Europees Forum voor de rechten van het kind is een studie gepresenteerd met een inventarisatie van onderzoek over Romakinderen en aanbevelingen aan alle partijen die betrokkenen zijn bij de integratie van de Roma, waaronder de Europese Unie, nationale, regionale en lokale overheden, ngo's en andere organisaties en donoren. De volledige studie is hier online te vinden.

Voor het derde jaar op rij sluit de Europese Commissie zich aan bij het initiatief van het Europees Parlement en van Europese overkoepelende maatschappelijke organisaties om een reeks evenementen te organiseren ter gelegenheid van Internationale Dag van de Roma. Meer informatie is hier te vinden.

Meer informatie

EU-beleid voor integratie van de Roma

Resolutie van het Europees Parlement over de behoefte aan een versterkt strategisch EU-kader voor de nationale strategieën voor integratie van de Roma voor de periode na 2020 en intensivering van de bestrijding van zigeunerhaat (februari 2019)

Rapport van het Bureau voor de grondrechten: Romavrouwen in negen lidstaten

Bureau voor de grondrechten - Maatregelen ter ondersteuning van Romavrouwen

Rapport van het Bureau voor de grondrechten: Een aanhoudende zorg: zigeunerhaat als een belemmering voor de integratie van Roma.

STATEMENT/19/1956

 

Contactpersoon voor de pers:

Voor het publiek: Europe Direct per telefoon 00 800 67 89 10 11 of e-mail