Commissie verzoekt Maltese antiwitwaswaakhond bankentoezicht te intensiveren

De Europese Commissie heeft vandaag een advies uitgebracht waarin zij de Maltese antiwitwaswaakhond (de financiële inlichtingendienst) verzoekt om verder aanvullende maatregelen te nemen om volledig te voldoen aan de verplichtingen uit hoofde van de vierde antiwitwasrichtlijn.

Op verzoek van de Commissie heeft de Europese Bankautoriteit (EBA) een onderzoek verricht, waarna zij tot de conclusie is gekomen dat de Maltese financiële inlichtingendienst (FIAU) het Unierecht schendt, en zij op 11 juli 2018 een aanbeveling heeft gedaan. Zij is van mening dat Malta heeft verzuimd correct toezicht te houden op financiële instellingen en ervoor te zorgen dat zij de antiwitwasregels naleven.

Op basis van de aanbeveling van de Europese Bankautoriteit, en rekening houdend met en met waardering voor de maatregelen die Malta in de tussentijd heeft genomen om de vastgestelde tekortkomingen aan te pakken, heeft de Europese Commissie vandaag krachtens de EBA-verordening formeel advies uitgebracht. In dat advies verzoekt zij de Maltese antiwitwaswaakhond (de financiële inlichtingendienst) aanvullende maatregelen te nemen teneinde volledig te voldoen aan zijn verplichting krachtens de vierde antiwitwasrichtlijn om doeltreffend toezicht te houden op financiële instellingen op zijn grondgebied, onder meer door over een doeltreffende sanctieregeling te beschikken.

Eerste vicevoorzitter Frans Timmermans: "Om de veiligheid van de Europeanen te beschermen en een veilig en betrouwbaar financieel systeem te garanderen, moet elke autoriteit in elke lidstaat de antiwitwasregels van de EU ten volle naleven. We blijven waakzaam en paraat om op te treden om elke inbreuk snel te verhelpen en ervoor te zorgen dat betere toezichtpraktijken vermijden dat dit nog eens gebeurt."

Vicevoorzitter van de Commissie Valdis Dombrovskis, bevoegd voor Financiële Stabiliteit, Financiële Diensten en Kapitaalmarktenunie: “We moeten ervoor zorgen dat de risico's van witwassen en terrorismefinanciering in de financiële sector correct worden beoordeeld en beperkt door onze toezichthoudende autoriteiten. De Europese Bankautoriteit draagt bij tot een geharmoniseerde toepassing van toezichtregels op het gebied van de bestrijding van witwaspraktijken. Het voorstel dat we in september hebben ingediend, zal de EBA voorzien van de aanvullende instrumenten en middelen die nodig zijn om te zorgen voor een doeltreffende samenwerking en convergentie van toezichtnormen. Ik reken op de samenwerking van het Europees Parlement en de Raad om dit voorstel snel in wetgeving om te zetten."

Commissaris voor Justitie, Consumentenzaken en Gendergelijkheid, Vera Jourová: "Europa heeft de strengste antiwitwasregels ter wereld. Die regels moeten echter in de hele EU op hetzelfde hoge niveau worden gehandhaafd teneinde zwakke schakels te voorkomen. Malta en andere landen moeten over goed uitgeruste autoriteiten beschikken en de regels volledig ten uitvoer leggen. De Commissie zal al haar bevoegdheden, met inbegrip van inbreukprocedures, gebruiken om alle lacunes in de bestrijding van witwaspraktijken op te vullen."

Meer concreet roept de Europese Commissie de financiële inlichtingendienst van Malta op een aantal maatregelen te nemen, onder meer:

• - 

  zijn methoden ter beoordeling van de risico's van witwassen en terrorismefinanciering verbeteren;
• - 

  zijn monitoring- en toezichtstrategie versterken door de middelen af te stemmen op het risico van witwaspraktijken dat bepaalde instellingen vormen;
• - 

  ervoor zorgen dat de autoriteit in staat is om binnen een passende termijn te reageren wanneer een tekortkoming wordt vastgesteld, door onder andere een herziening van zijn interne sanctieprocedures;
• - 

  ervoor zorgen dat zijn besluitvorming naar behoren wordt gemotiveerd en gedocumenteerd;
• - 

  voorzien in systematische en uitgebreide registratieprocessen voor inspecties ter plaatse.

Verbeteren van de tenuitvoerlegging van EU-antiwitwasregelgeving in de hele EU

De bestrijding van het witwassen van geld en terrorismefinanciering is een prioriteit voor de Commissie-Juncker. De Commissie maakt gebruik van alle instrumenten die zij ter beschikking heeft om ervoor te zorgen dat de hoge Europese normen in de hele EU in de praktijk worden toegepast.

In dit geval heeft de Commissie voor het eerst gebruik gemaakt van haar bevoegdheid om de Europese Bankautoriteit onderzoek te laten doen naar mogelijke schendingen van het Unierecht door een autoriteit van een lidstaat. De Commissie heeft sindsdien de Europese Bankautoriteit ook verzocht een onderzoek te voeren naar de bevoegde autoriteiten in Letland, Denemarken en Estland, waar recente zaken aanleiding hebben gegeven tot bezorgdheid over de effectieve handhaving van de antiwitwasregels door de nationale autoriteiten. De Europese Bankautoriteit speelt een belangrijke rol bij de bevordering van de convergentie van toezichthoudende praktijken ten behoeve van een geharmoniseerde toepassing van de toezichtregels op het gebied van witwaspraktijken.

Teneinde de resterende lacunes in het huidige rechtskader op Europees niveau aan te pakken, heeft de Commissie op 12 september 2018 een mededeling vastgesteld en een voorstel ingediend om het mandaat van de EBA verder te verruimen teneinde de risico's van witwassen beter te kunnen aanpakken en de samenwerking en uitwisseling van informatie tussen de toezichthoudende autoriteiten te verbeteren. Dit voorstel dient prioritair door de medewetgevers te worden aangenomen.

De vaststelling van de vierde en de vijfde antiwitwasrichtlijn heeft het regelgevingskader van de EU aanzienlijk versterkt, onder meer wat betreft regels betreffende samenwerking tussen antiwitwastoezichthouders en prudentiële toezichthouders. De Commissie volgt de correcte uitvoering van de vierde antiwitwasrichtlijn op de voet, onder meer door zo nodig inbreukprocedures in te leiden. Tot dusver heeft de Commissie tegen 21 lidstaten inbreukprocedures ingeleid wegens niet-mededeling van maatregelen tot omzetting van de vierde antiwitwasrichtlijn: drie procedures bevinden zich in het stadium van aanhangigmaking bij het Hof (Roemenië, Ierland en Luxemburg), een is opgeschort (Griekenland), negen bevinden zich in het stadium van met redenen omklede adviezen en acht bevinden zich in het stadium van aanmaningsbrieven.

Volgende stappen

De financiële inlichtingendienst van Malta moet binnen tien werkdagen na ontvangst van het advies de Commissie en de Europese Bankautoriteit in kennis stellen van de maatregelen die hij voornemens is te nemen om aan de verplichtingen te voldoen. Deze procedure in het kader van de EBA-verordening staat los van en doet geen afbreuk aan het recht van de Commissie om tegen Malta een inbreukprocedure in te leiden.

Achtergrond

Artikel 17, lid 4, van de EBA-verordening verleent de Europese Commissie in geval van niet-naleving de bevoegdheid om een formeel advies uit te brengen op grond waarvan de nationale autoriteit die bevoegd is voor de tenuitvoerlegging van antiwitwasregels in de financiële sector, de maatregelen dient te nemen die nodig zijn om het Unierecht na te leven. De Commissie dient in haar formeel advies rekening te houden met de aanbeveling van de Autoriteit.

In het kader van deze procedure had de Commissie in oktober 2017 een brief gestuurd aan de Europese Bankautoriteit, waarin haar werd verzocht ervoor te zorgen dat de instellingen die verantwoordelijk waren voor het toezicht op het kader voor de bestrijding van witwaspraktijken in Malta, zouden voldoen aan de voorschriften van de antiwitwaswetgeving van de EU. De Europese Bankautoriteit voerde een vooronderzoek, met inbegrip van een bezoek ter plaatse aan de betrokken Maltese instellingen. Op 11 juli 2018 kwam de autoriteit tot het besluit dat de Maltese financiële inlichtingendienst inderdaad het Unierecht schond en richtte zij een formele aanbeveling aan de dienst. Het is voor het eerst dat de EBA een aanbeveling doet over een inbreuk op het Unierecht inzake witwassen van geld.

Meer informatie

Advies van de Commissie aan de financiële inlichtingendienst van Malta

Bestrijding van witwassen en terrorismefinanciering

Aanbeveling van de EBA

Inbreukprocedures tegen lidstaten betreffende de tenuitvoerlegging van de vierde antiwitwasrichtlijn

IP/18/6303