Onderwijs en opleiding in Europa: lidstaten boeken verdere vooruitgang

Uit de vandaag gepubliceerde editie 2018 van de Onderwijs- en opleidingsmonitor van de Europese Commissie blijkt dat de lidstaten verdere vooruitgang hebben geboekt op weg naar de EU-doelstellingen voor 2020.

De Europese Commissie steunt de lidstaten om ervoor te zorgen dat hun onderwijsstelsels efficiënt functioneren. De monitor, de belangrijkste jaarlijkse publicatie van de EU over onderwijs en opleiding, vormt een belangrijk onderdeel van dit werk. Het verslag van dit jaar spitst zich vooral toe op burgerschapsvorming en geeft de rol van het onderwijs weer bij het stimuleren van betrokkenheid, inclusie en een begrip van de rechten van de burgers.

Aan de hand van een aantal voorbeelden wordt in de monitor geconcludeerd dat de lidstaten inspanningen leveren om ervoor te zorgen dat jongeren leren hoe onze democratieën en instellingen werken en op welke waarden de Europese Unie is gebouwd.

De laatste editie van de monitor laat ook zien dat de lidstaten verder vooruitgang hebben geboekt op weg naar de streefcijfers die de EU tegen 2020 wil bereiken bij de hervorming en modernisering van de onderwijsstelsels. Sommige doelstellingen zijn al bijna of helemaal bereikt.

Tibor Navracsics, Europees commissaris voor Onderwijs, Cultuur, Jongerenzaken en Sport, zei: "Ik ben blij te zien dat de lidstaten hard werken om de afgesproken streefcijfers voor onderwijs voor 2020 te bereiken en om jongeren in staat te stellen betrokken leden van onze gemeenschap te worden. Dit laatste is bijzonder hoopgevend met de verkiezingen voor het Europees Parlement van volgend jaar in het verschiet. Ik ben er trots op dat wij samen een nieuwe impuls hebben gegeven aan deze doelstelling: eerder dit jaar hebben de lidstaten een door mij voorgestelde aanbeveling goedgekeurd inzake de bevordering van onze gedeelde waarden, van inclusief onderwijs en de Europese dimensie van lesgeven."

Uit de editie 2018 van de Onderwijs- en opleidingsmonitor blijkt nog eens dat de lidstaten vooruitgang hebben geboekt in de richting van hun kerndoelen. Er is echter nog steeds sprake van verschillen tussen en binnen landen, en daarom zijn meer hervormingen nodig. Dat geldt met name voor basisvaardigheden: er moeten meer inspanningen worden gedaan om ervoor te zorgen dat jongeren behoorlijk leren lezen en schrijven en voldoende wiskunde kennen. Dat hebben ze nodig om zich te ontwikkelen tot actieve, verantwoordelijke burgers.

Het aandeel leerlingen dat voortijdig de school verlaat zonder diploma is gedaald tot 10,6 % in 2017. Dat is al dicht bij het streefcijfer van minder dan 10 % in 2020. Dit betekent echter nog steeds dat meer dan een op de tien leerlingen het moeilijk zal hebben om verder te studeren of vaste voet op de arbeidsmarkt te krijgen, ook al omdat er minder mogelijkheden voor volwassenenonderwijs zijn.

Het percentage jongeren dat tertiair onderwijs afmaakt, is gestegen tot 39,9 %. Dat is bijna de 40 % die voor 2020 was afgesproken. 95,5 % van de kinderen van vier jaar en ouder namen deel aan onderwijs en opvang voor jonge kinderen. Dat ligt net boven het streefcijfer van ten minste 95 %.

In het kader van de monitor wordt ook gekeken naar de budgetten die de lidstaten uitgeven aan onderwijs — een belangrijke investering in economische en sociale ontwikkeling. In 2016 is de overheidsfinanciering van het onderwijs in reële termen met 0,5 % gestegen in vergelijking met het voorgaande jaar. Veel lidstaten investeren echter nog steeds minder in onderwijs dan voor de economische crisis. Dertien lidstaten hebben daadwerkelijk minder uitgegeven aan onderwijs.

Achtergrond

De Onderwijs- en opleidingsmonitor 2018 van de Commissie is de zevende editie van dit jaarlijkse verslag over de ontwikkeling van de onderwijs- en opleidingsstelsels in de EU, dat een grote verscheidenheid van gegevens bijeenbrengt. De monitor meet de vooruitgang in de EU ten aanzien van zes streefcijfers voor onderwijs en opleiding voor het jaar 2020.

De analyse in de monitor van trends en uitdagingen op onderwijsgebied biedt informatie voor de behandeling van onderwijsthema's in het jaarlijkse proces van het Europees Semester. Daarnaast helpt zij te bepalen waarop de EU-financiering voor onderwijs, opleiding en vaardigheden in de volgende langetermijnbegroting van de EU moet worden gericht.

De monitor analyseert de belangrijkste uitdagingen voor de Europese onderwijsstelsels en stelt beleidsmaatregelen voor om de stelsels beter op de behoeften van de samenleving en de arbeidsmarkt af te stemmen. Het verslag bestaat uit een transnationale vergelijking, 28 gedetailleerde landenverslagen en een specifieke webpagina met aanvullende gegevens en informatie.

Onderwijs staat hoog op de politieke agenda van de EU. Samen met de lidstaten bouwt de Commissie voor 2025 met volle kracht aan een Europese onderwijsruimte die staat voor beter leren, samenwerken en excelleren. Het gaat er ook om, kansen te scheppen voor iedereen, de Europese waarden te versterken en jongeren in staat te stellen een Europese identiteit te ontwikkelen. De in de Onderwijs- en opleidingsmonitor voorgestelde hervormingen spelen hierin een belangrijke rol. De Europese onderwijsruimte, Erasmus+, de Europese structuur- en investeringsfondsen - met inbegrip van het jongerenwerkgelegenheidsinitiatief, het Europees Solidariteitskorps, Horizon 2020 en het Europees Instituut voor innovatie en technologie bevorderen investeringen in onderwijs en ondersteunen beleidsprioriteiten op het gebied van onderwijs.

Om de sterkere ambitie op dit gebied te ondersteunen, heeft de Commissie voorgesteld de financiering voor jongeren en voor onderwijs en opleiding in de volgende langetermijnbegroting van de EU aanzienlijk op te voeren.

Meer informatie

Website van de monitor

IP/18/6132