Staat van de Unie 2018: Commissie stelt nieuwe regels voor om terroristische inhoud van het internet te verwijderen

Europese Commissie stelt nieuwe regels voor om terroristische inhoud van het internet te verwijderen.

Bron: Europese Commissie: Rapid persberichten

Op 12 september 2018 verklaarde voorzitter Jean-Claude Juncker in zijn toespraak over de Staat van de Unie: "Europeanen verwachten dat de Unie hun veiligheid biedt. Daarom stelt de Commissie vandaag nieuwe regels voor om terroristische content binnen een uur van internet te verwijderen - een uur is namelijk de kritieke termijn, waarbinnen de grootste schade kan worden aangericht."

In zijn toespraak over de Staat van de Unie van 2018 heeft voorzitter Jean-Claude Juncker nieuwe regels aangekondigd om terroristische inhoud binnen één uur offline te halen. De nieuwe regels worden een week vóór de informele bijeenkomst in Salzburg gepresenteerd, waar de EU-leiders naar verwachting van gedachten zullen wisselen over veiligheid. Elk internetplatform dat zijn diensten wil aanbieden in de Europese Unie zal aan duidelijke regels worden onderworpen met als doel te voorkomen dat hun diensten worden misbruikt om terroristische inhoud te verspreiden. Er zullen ook solide waarborgen worden ingevoerd om de vrijheid van meningsuiting op het internet te beschermen en ervoor te zorgen dat alleen terroristische inhoud wordt getroffen.

Dimitris Avramopoulos, commissaris voor Migratie, Binnenlandse Zaken en Burgerschap: "Terroristische propaganda hoort niet thuis in onze samenlevingen - online of offline. We hebben al aanzienlijke vooruitgang geboekt met het verwijderen van terroristische online-inhoud via vrijwillige samenwerking in het kader van het EU-Internetforum. Maar we moeten dit sneller en doeltreffender doen om voorop te blijven - in de hele EU. Veel van de recente aanslagen in de EU hebben aangetoond hoe terroristen het internet misbruiken om hun boodschappen te verspreiden. Vandaag roepen we dit misbruik van het internet een halt toe."

Julian King, commissaris voor de Veiligheidsunie: "Folders uitdelen in de straten van onze steden om aan te zetten tot terrorisme zou niet onbestraft blijven - en dat zou ook niet het geval mogen zijn op het internet. Hoewel we vorderingen hebben geboekt met het verwijderen van terroristische online-inhoud door vrijwillige inspanningen, zijn deze ontoereikend. We moeten voorkomen dat dergelijke inhoud wordt geüpload en, als dat wel gebeurt, ervoor zorgen dat het zo snel mogelijk wordt verwijderd - vóór het ernstige schade kan berokkenen."

Mariya Gabriel, commissaris voor Digitale Economie en Samenleving: "Deze verordening is een reactie op de bezorgdheid van de burgers. Wij stellen specifieke regels voor inzake terroristische inhoud die zeer schadelijk is voor onze veiligheid en voor het vertrouwen in de digitale wereld. Wat offline illegaal is, is dat ook online. De EU blijft zich inzetten om te bouwen aan een veiliger internet waarin de mens centraal staat en dat op onze waarden stoelt."

Terroristische inhoud blijft bestaan en circuleren op het internet, hetgeen een zeer reëel risico voor de Europese samenleving vormt - alleen al in januari 2018 zijn bijna 700 nieuwe officiële propagandaberichten van IS online verspreid.

De Commissie werkt al op vrijwillige basis samen met een aantal belangrijke belanghebbenden - zoals onlineplatforms, de lidstaten en Europol - in het kader van het EU-Internetforum om de aanwezigheid van terroristische inhoud op het internet te beperken. In maart heeft de Commissie een aantal door bedrijven en de lidstaten te nemen maatregelen aanbevolen om deze werkzaamheden op te voeren. Hoewel deze inspanningen positieve resultaten hebben opgeleverd, is er over het algemeen niet genoeg vooruitgang geboekt.

De nieuwe regels in het voorstel van de Commissie zullen ertoe bijdragen dat terroristische online-inhoud snel wordt verwijderd. De belangrijkste kenmerken van de nieuwe regels zijn:

• - 

  De één-uurregel: Terroristische inhoud is het schadelijkst in de eerste uren nadat deze online is verschenen vanwege de snelle verspreiding ervan. Daarom stelt de Commissie een juridisch bindende termijn van één uur voor waarbinnen de inhoud moet worden verwijderd na een verwijderingsbevel van nationale bevoegde autoriteiten;
• - 

  Een duidelijke definitie van terroristische inhoud als materiaal dat aanzet of oproept tot het plegen van terroristische misdrijven, de activiteiten van een terroristische groepering bevordert of waarmee technieken worden aangeleerd om terroristische misdrijven te plegen;
• - 

  Een zorgplicht voor alle platforms om ervoor te zorgen dat deze niet worden misbruikt om terroristische online-inhoud te verspreiden. Naargelang van het risico op verspreiding van terroristische inhoud via hun platforms, zullen dienstverleners ook proactieve maatregelen moeten nemen - zoals het gebruik van nieuwe tools - om hun platforms en gebruikers beter te beschermen tegen misbruik door terroristen;
• - 

  Intensievere samenwerking: Het voorstel voorziet in een kader voor nauwere samenwerking tussen aanbieders van hostingdiensten, de lidstaten en Europol. Dienstverleners en de lidstaten zullen contactpunten moeten aanwijzen die dag en nacht beschikbaar zijn om de follow-up van de verwijderingsbevelen en meldingen te vergemakkelijken;
• - 

  Solide waarborgen: Aanbieders van inhoud zullen gebruik kunnen maken van doeltreffende klachtenmechanismen die alle dienstverleners moeten invoeren. Wanneer inhoud ten onrechte is verwijderd, zal de dienstverlener deze zo snel mogelijk weer online moeten zetten. De nationale autoriteiten zullen ook voorzien in doeltreffende voorzieningen in rechte en de aanbieders van platforms en inhoud zullen het recht hebben om een verwijderingsbevel te betwisten. De platforms die gebruikmaken van tools voor automatische opsporing moeten voorzien in menselijke supervisie en controle om te vermijden dat inhoud bij vergissing wordt verwijderd;
• - 

  Meer transparantie en verantwoordingsplicht: Met het oog op de transparantie en supervisie moeten de dienstverleners en de lidstaten jaarlijkse transparantieverslagen indienen over de manier waarop zij terroristische inhoud aanpakken en moeten zij regelmatig verslag uitbrengen over de genomen proactieve maatregelen;
• - 

  Hoge en afschrikkende geldboetes: De lidstaten zullen doeltreffende, evenredige en afschrikkende boetes moeten opleggen voor de niet-naleving van bevelen om terroristische online-inhoud te verwijderen. Wanneer dergelijke inhoud stelselmatig niet wordt verwijderd na een verwijderingsbevel, kan aan de dienstverlener een geldboete worden opgelegd van maximaal 4 % van zijn wereldwijde omzet van het laatste boekjaar.

Achtergrond

In haar mededeling van september 2017 heeft de Europese Commissie zich ertoe verbonden toe te zien op de vooruitgang in de strijd tegen illegale online-inhoud en na te gaan of er extra maatregelen nodig zijn voor een snelle opsporing en verwijdering van illegale online-inhoud, eventueel in de vorm van wetgevingsmaatregelen ter aanvulling van het bestaande regelgevingskader.

Als vervolg hierop heeft de Commissie in maart 2018 een aantal door bedrijven en de lidstaten te nemen operationele maatregelen aanbevolen om deze werkzaamheden op te voeren. De aanbevelingen hadden betrekking op alle vormen van illegale inhoud, met bijzondere aandacht voor terroristische propaganda.

Grote IT-bedrijven (Facebook, Microsoft, Twitter, YouTube, Instagram, Google+, Snapchat en Dailymotion) hebben de gedragscode ondertekend om andere vormen van illegale inhoud, zoals illegale haatuitingen op internet, te bestrijden. De bedrijven hebben zich ertoe verbonden de illegale xenofobe en racistische inhoud snel te beoordelen en indien nodig te verwijderen (het merendeel binnen 24 uur), gebruikers te helpen bij de melding van illegale haatuitingen en hun steun aan het maatschappelijk middenveld en de coördinatie met nationale autoriteiten te verbeteren.

In juni 2018 hebben de EU-leiders zich in hun conclusies van de Europese Raad ingenomen getoond met het voornemen van de Commissie om een wetgevingsvoorstel in te dienen ter verbetering van het opsporen en verwijderen van inhoud die tot haat en terreurdaden aanzet.

Meer informatie

Website over de Staat van de Unie 2018

Commissie neemt maatregelen om terroristische inhoud offline te halen - Vragen en antwoorden

Factsheet: Een Europa dat beschermt: Bestrijding van terroristische online-inhoud

Juridisch document: verordening inzake het voorkomen van de verspreiding van terroristische online-inhoud

Factsheets, juridische documenten en andere nuttige documenten — alle hier beschikbaar

Persbericht: Een Europa dat beschermt - Europese Commissie intensiveert strijd tegen illegale online-inhoud (maart 2018)

Persbericht: Veiligheidsunie - Commissie gaat illegale inhoud op het internet harder aanpakken (september 2017)

IP/18/5561