Commissie werkt aan versterking van het vertrouwen in wetenschappelijke studies inzake voedselveiligheid

Vandaag gaat de Commissie in op de zorgpunten die burgers in een succesvol Europees burgerinitiatief aan de orde hebben gesteld, door middel van een voorstel om de transparantie van wetenschappelijke studies op het gebied van de voedselveiligheid te verbeteren.

Het voorstel sluit ook aan bij de geschikheidscontrole door de Commissie van de algemene levensmiddelenwetgeving, die van 2002 dateert en dus actualisering behoeft, en zal:

• - 

  de bij de Europese Autoriteit voor voedselveiligheid (EFSA) ingediende informatie over goedkeuringen op het gebied van de landbouw- en voedselketen beter toegankelijk maken voor de burgers;
• - 

  voorzien in de mogelijkheid van extra studies op verzoek van de Commissie; en
• - 

  wetenschappers uit de lidstaten nauwer bij de goedkeuringsprocedures betrekken.

Eerste vicevoorzitter Frans Timmermans zei hierover: „Wij gaan vandaag in op de bij de burgers levende zorgen, om de transparantie rond de besluitvorming te verbeteren, relevante informatie beter toegankelijk te maken en ervoor te zorgen dat een betrouwbare, wetenschappelijk onderbouwde risicobeoordeling centraal blijft staan bij de besluitvorming rond het gevoelige onderwerp van de voedselveiligheid.”

Vytenis Andriukaitis, Europees commissaris voor Gezondheid en Voedselveiligheid, zei hierover: „De wetenschappelijk onderbouwde risicobeoordeling voor de voedselveiligheid van de EU is een van de strengste ter wereld. We maken deze nu nog robuuster dankzij duidelijkere regels over transparantie en een doeltreffendere risicocommunicatie gedurende de hele procedure. Dankzij deze hervorming krijgen de burgers onmiddellijke toegang tot de wetenschappelijke studies die dienen ter onderbouwing van aanvragen tot toelating. Ik dring er bij de lidstaten en het Europees Parlement op aan dit voorstel snel in wetgeving om te zetten, zodat we nog vóór de Europese verkiezingen van volgend jaar resultaten kunnen boeken voor de burgers.”

De Commissie stelt een doelgerichte herziening voor van de verordening algemene levensmiddelenwetgeving[1], in combinatie met de herziening van acht sectorale wetsteksten, om ze in overeenstemming te brengen met de algemene regels en te zorgen voor meer transparantie op het gebied van ggo's, toevoegingsmiddelen voor diervoeding, rookaroma's, materialen die met levensmiddelen in aanraking komen, levensmiddelenadditieven, voedingsenzymen en levensmiddelenaroma's, gewasbeschermingsmiddelen en nieuwe voedingsmiddelen.

De belangrijkste elementen van het voorstel zijn:

• - 

  zorgen voor meer transparantie, zodat de burgers automatisch en onmiddellijk toegang kunnen krijgen tot alle veiligheidsgerelateerde informatie die tijdens het risicobeoordelingsproces door de industrie wordt ingediend;
• - 

  opzetten van een gemeenschappelijk Europees register van in opdracht gegeven studies, om te garanderen dat bedrijven die een toelating aanvragen alle relevante informatie indienen en geen ongunstige studies achterhouden;
• - 

  ervoor zorgen dat om aanvullende studies kan worden gevraagd door de Europese Autoriteit voor voedselveiligheid, op verzoek van de Commissie en gefinancierd uit de EU-begroting;
• - 

  verplicht stellen van het raadplegen van belanghebbenden en het publiek over de door de industrie ingediende studies ter ondersteuning van aanvragen tot toelating van producten;
• - 

  vergroten van de betrokkenheid van de lidstaten in de beheersstructuur en de wetenschappelijke panels van de Europese Autoriteit voor voedselveiligheid;
• - 

  verbeteren van de risicocommunicatie aan de burgers, met gemeenschappelijke maatregelen om het vertrouwen van de consument te vergroten door het besef en het inzicht van het publiek te bevorderen en de door de Europese Autoriteit voor voedselveiligheid uitgebrachte adviezen, alsook de grondslagen van risicobeheersbeslissingen, beter toe te lichten.

Achtergrond

In 2002 is met de invoering van de algemene levensmiddelenwetgeving het beginsel van de risicoanalyse tot een algemeen beginsel van de levensmiddelenwetgeving van de EU gemaakt. De nieuwe wetgeving heeft gezorgd voor een systeem voor voedselveiligheid van de EU waarin de verantwoordelijkheid voor risicobeoordeling (wetenschappelijk onderzoek) en risicobeheer (beleid) gescheiden worden gehouden. De Europese Autoriteit voor voedselveiligheid (EFSA) werd opgericht als een onafhankelijk EU-agentschap dat verantwoordelijk is voor wetenschappelijke adviezen over risico's in verband met de landbouw- en voedselketen.

De eerder dit jaar gepubliceerde resultaten van een gezondheidscontrole van de algemene levensmiddelenwetgeving bevestigen dat de wetgeving voldoet aan de belangrijkste doelstellingen ervan, namelijk het verzekeren van een hoog niveau van bescherming van de volksgezondheid en de goede werking van de interne markt. Meer in het bijzonder heeft de op risico's gebaseerde aanpak in de levensmiddelenwetgeving van de EU het algemene niveau van bescherming tegen mogelijke risico's voor de voedselveiligheid verhoogd. Uit de geschiktheidscontrole bleek echter ook dat de burgers zich zorgen maken over de transparantie van wetenschappelijke studies en de risicobeoordelingsprocedure in de landbouw- en voedselketen.

Op 6 oktober 2017 werd een Europees burgerinitiatief met de titel „Verbied glyfosaat en bescherm mens en milieu tegen giftige bestrijdingsmiddelen” ingediend bij de Commissie, nadat er steunbetuigingen van 1 070 865 Europeanen voor waren verzameld. Een van de verzoeken in dit initiatief betrof het verbeteren van de transparantie van de bij de Europese Autoriteit voor voedselveiligheid ingediende wetenschappelijke studies en het bevorderen van het in opdracht geven van studies door overheidsinstanties. Op 12 december 2017 heeft de Commissie haar antwoord op dit initiatief bekendgemaakt. Tot dusver zijn er voor vier succesvolle burgerinitiatieven telkens al meer dan een miljoen handtekeningen verzameld en de Commissie heeft inmiddels aan drie daarvan follow-up gegeven.

Volgende stappen

• - 

  De wetgevingsvoorstellen zullen nu worden ingediend bij het Europees Parlement en de lidstaten voor aanneming.
• - 

  De Commissie streeft ernaar dit voorstel nog in de huidige zittingsperiode aangenomen te krijgen, d.w.z. uiterlijk medio 2019, zodat snel met de uitvoering ervan kan worden begonnen.

Meer informatie

Memorandum: Voorstel van de Commissie over de transparantie en duurzaamheid van het EU-model voor risicobeoordeling in de voedselketen

Mededeling van de Commissie over het Europees burgerinitiatief „Stop glyfosaat”

Transparantie en duurzaamheid van de EU-risicobeoordeling in de voedselketen

Volg ons op Twitter: @Food_EU

[1] Verordening (EG) nr. 178/2002

IP/18/2941