25-jarig bestaan van het programma MEDIA: vragen en antwoorden

Met dank overgenomen van , gepubliceerd op donderdag 1 december 2016.

Honderden topregisseurs, vertegenwoordigers van de sector en beleidsmakers komen bijeen in Brussel om de toekomstige uitdagingen en kansen voor de audiovisuele sector in Europa te verkennen. Ze zullen de toekomst van het programma MEDIA bespreken, dat dit jaar zijn 25-jarige jubileum viert.

Wanneer en met welk doel werd het programma MEDIA opgestart ?

Het programma MEDIA (afkorting uit het Frans: Mesures pour l'encouragement et le développement de l'industrie audiovisuelle ) werd in 1991 opgestart om de samenwerking tussen professionals uit de film- en televisiewereld te bevorderen in heel Europa en de Europese film- en audiovisuele sector te versterken. Het heeft als doel de film- en audiovisuele sector in de EU te helpen groeien en een nieuw publiek te bereiken in een veranderend omroepstelsel en te midden van hevige internationale concurrentie. In 2016 viert MEDIA zijn 25-jarige jubileum als onderdeel van het bredere EU-programma Creatief Europa. Het oorspronkelijke budget in 1991 was 310 miljoen ecu (het equivalent van 310 miljoen euro), gespreid over zeven jaar. Vandaag gaat meer dan de helft van het budget van 1,5 miljard euro voor het programma Creatief Europa (2014-2020) naar het deelprogramma MEDIA (107 miljoen euro in 2017).

Hoe biedt het programma MEDIA ondersteuning aan de audiovisuele sector?

De EU investeert in de hele waardeketen van de filmindustrie. In een vroeg stadium biedt MEDIA ondersteuning aan het ontwikkelingsproces, de fase waarin auteurs concepten ontwikkelen en scripts schrijven. Het programma MEDIA stimuleert ook coproducties: het verspreidingspotentieel van gecoproduceerde films ligt twee tot drie keer hoger, omdat dergelijke films worden gemaakt en ontworpen om verschillende doelgroepen aan te spreken. Sommige regelingen in MEDIA zijn zeer selectief, en door het MEDIA-goedkeuringslabel krijgen audiovisuele werken meer bekendheid, naast financiële steun.

Het programma MEDIA heeft ook een bijdrage geleverd aan de opleiding van meer dan 20 000 producenten, regisseurs en scenarioschrijvers, en stelde hen in staat om zich aan nieuwe uitdagingen en technologieën aan te passen.

Een ander onderdeel van MEDIA betreft de toegang tot content. Dit omvat instrumenten voor distributie en steun voor verkoopagenten/distributeurs en bioscopen. Het gros van de MEDIA-financiering (44 %) gaat naar distributie buiten de landsgrenzen en online distributie. MEDIA helpt distributeurs om buitenlandse films te vertonen en financiering te verstrekken voor marketing, drukwerk en reclame, ondertiteling en nasynchronisatie, enzovoort. Een van de belangrijkste kenmerken van MEDIA is de ondersteuning van de oprichting, ontwikkeling en duurzaamheid van het netwerk Europa Cinema, dat 962 bioscopen in heel Europa omvat die zich inzetten om Europese werken te vertonen. Elke euro die wordt geïnvesteerd in het netwerk Europa Cinema levert de audiovisuele sector naar schatting 13 euro op dankzij het extra publiek.

Ten slotte biedt de EU ondersteuning aan publieksontwikkeling om belangstelling te wekken voor Europese audiovisuele werken, met name door promotie, filmeducatie en festivals.

Deze activiteit wordt op nationaal niveau ondersteund door een netwerk van Creatief Europa-desks in alle lidstaten en andere landen die deelnemen aan het programma MEDIA; het omvat 79 kantoren die ondersteuning bieden aan mogelijke deelnemers van MEDIA en het programma lokaal promoten.

Wat zijn de volgende stappen of fasen van het overleg over de toekomst van het programma MEDIA?

Het overleg met belanghebbenden in het kader van het Europees filmforum zal bijdragen tot de toekomstvisie op en de strategische richting voor het programma MEDIA na 2020. Daarnaast werkt de Commissie nauw samen met de lidstaten en de filmfondsen over dit thema. De Commissie laat eveneens een externe onafhankelijke tussentijdse evaluatie van het programma MEDIA uitvoeren, samen met enkele specifieke studies over animatie, opleiding en distributie.

Uiterlijk in december 2017 moet de Commissie een tussentijdse evaluatie van het programma Creatief Europa voorleggen aan het Europees Parlement en de Raad, en zij moet uiterlijk eind 2018 een voorstel indienen voor het vervolgprogramma in het kader van het volgende meerjarig financieel kader.

Welke films hebben steun ontvangen van het programma MEDIA sinds 1991?

MEDIA heeft veelbelovende films geholpen om meer bekendheid en internationale erkenning te krijgen. Van de eerste films van Lars von Trier zoals Europa of Secrets and Lies van Mike Leigh in de jaren 90 tot recentere werken zoals Le Fabuleux Destin d'Amélie Poulain, Slumdog Millionaire, the King's Speech , Goodbye Lenin en The Artist : door MEDIA gefinancierde films werden met veel lof onthaald op festivals en prijsuitreikingen, van het festival van Cannes tot de Academy Awards (Oscars).

Sinds 1991 zijn 41 door MEDIA gesteunde films bekroond met de Gouden Palm, de Grote Prijs of de prijs voor beste regisseur op het filmfestival van Cannes. Alleen al in de officiële competitie van Cannes dit jaar hebben 10 van de 21 films ondersteuning gekregen van MEDIA, waaronder de winnaar van de Gouden Palm van dit jaar, I, Daniel Blake van Ken Loach.

Door MEDIA gesteunde films hebben ook buiten Europa erkenning gekregen. De laatste vier Oscars voor beste buitenlandse film werden gewonnen door Europese films die steun hebben ontvangen van MEDIA, namelijk Amour, La Grande Bellezza, Ida, Son of Saul. In 2016 werden elf door MEDIA gesteunde films achttien keer genomineerd voor een Oscar. Het gaat om de volgende films: Son of Saul - die ook de prijs voor beste buitenlandse film heeft gewonnen op de Golden Globes Awards, Carol, Youth, Brooklyn, 45 Years, Mustang, Krigen, The 100 Year-Old Man Who Climbed Out the Window and Disappeared, The Look of Silence, Room, Amy en Shaun the Sheep - The Movie .

Wat doet MEDIA om content in de hele EU toegankelijker te maken?

Digitale technologieën hebben de manier veranderd waarop creatieve content wordt geproduceerd, gedistribueerd en gebruikt. In december 2015 heeft de Commissie nieuwe regels voorgesteld over de grensoverschrijdende portabiliteit van online-contentdiensten als onderdeel van de strategie voor de digitale interne markt. De regels moeten ervoor zorgen dat Europeanen die op reis zijn in andere EU-lidstaten toegang hebben tot de films, sportprogramma's, muziek, e-books of spelletjes die zij in hun eigen land hebben gekocht of waarop zij een abonnement hebben. In september 2016 heeft de Commissie ambitieuze voorstellen ingediend voor de modernisering van het EU-kader voor auteursrechten om de regelgeving van de EU aan te passen aan de technologische ontwikkelingen en het snel veranderende onlinegedrag van kijkers, de toegang tot content in de hele EU te verbreden en ervoor te zorgen dat alle spelers op de onlinemarkt eerlijk worden behandeld.MEDIA zal bijdragen tot deze strategie door:

-

de instrumenten waarmee de online toegang tot Europese werken wordt verbeterd verder te bevorderen, bijvoorbeeld door catalogi met direct beschikbare Europese films samen te stellen om video-on-demanddiensten (VOD) te voorzien van een goed beheerde catalogus met films van verschillende producenten, en licentieverleningshubs te ontwikkelen ter ondersteuning van de licentieverlening voor werken in landen waar ze nog niet in de bioscoop zijn uitgebracht of waar geen nationale distributeur is; op grotere schaal gebruik te maken van gemeenschappelijke identificatiecodes, waardoor de houders van auteursrechten gemakkelijker kunnen worden gevonden en de licentieverlening vlotter kan verlopen;
-

bredere toegang tot Europese werken te bevorderen, en taalbarrières aan te pakken door middel van efficiëntere financiering van ondertiteling en nasynchronisatie (met inbegrip van een onlinedatabank); te investeren in een Europese aggregatiedienst zodat mensen online makkelijker toegang krijgen tot een legaal aanbod van films; het gebruik van gegevens en geautomatiseerde instrumenten voor aanbevolen content bevorderen, om zo een nieuw en ruimer publiek voor Europese werken te ontwikkelen; samen te werken met de filmindustrie om de vindbaarheid van Europese films te bevorderen en gezamenlijke strategieën voor het bevorderen van Europese coproducties te verkennen; financiering in 2017 van catalogi met Europese films voor educatieve doeleinden om de diversiteit en kwaliteit van Europese films aan jongeren voor te stellen; en
-

nieuwe bedrijfsmodellen te onderzoeken, te beginnen met de Europese animatiesector door te bespreken hoe animatiefilms en animatie voor televisie nog beter kunnen worden verspreid en hoe de sector kan groeien.

Waarom zijn ondertiteling en nasynchronisatie belangrijk? Hoe worden ze ondersteund door MEDIA?

Ondertiteling en nasynchronisatie zijn van essentieel belang voor de verspreiding van audiovisuele werken binnen Europa, zorgen ervoor dat deze werken makkelijker beschikbaar zijn op mondiale VOD-diensten, en bevorderen de taalkundige en culturele diversiteit in Europa. In 2014 werd in het kader van MEDIA ongeveer 4 miljoen euro besteed aan ondertiteling en nasynchronisatie om de grensoverschrijdende distributie van Europese films te ondersteunen. Dankzij dit instrument konden 500 films hun doelpubliek bereiken. Naast de MEDIA-financiering heeft de Commissie met de steun van het Europees Parlement ook twee nieuwe projecten ter waarde van 4,5 miljoen euro opgezet om innovatieve oplossingen te ontwikkelen voor ondertiteling, zoals crowdsourcing en nieuwe ondertitelde versies van tv-programma's.

Waarom zijn catalogi met direct beschikbare films op VOD-diensten een prioriteit voor MEDIA-financiering?

In een onlineomgeving is het, zeker in vergelijking met de ontwikkeling en vertoning van nieuwe producties, uiterst belangrijk om een bestaande catalogus te beheren en volledig te benutten. Het biedt de gelegenheid om nieuwe doelgroepen te bereiken om zo het geïnvesteerde geld optimaal te doen renderen. Aangezien VOD-diensten niet samenwerken met individuele producenten, verstrekt de Commissie financiering om Europese werken van verschillende producenten op een gestructureerde manier te bundelen in filmcatalogi die kant-en-klaar aan VOD-diensten kunnen worden aangeboden. Dit maakt het leven eenvoudiger voor VOD-diensten en zorgt ervoor dat zij beschikken over werken die klaar zijn om te worden aangeboden aan hun abonnees. Het budget van deze actie wordt verhoogd van 1,5 miljoen euro in 2016 tot ongeveer 2 miljoen euro in 2017.

Waarom biedt MEDIA ondersteuning aan de ontwikkeling van licentieverleningshubs?

MEDIA verstrekt steun voor het testen van nieuwe distributiemanieren en het bevorderen van het legale onlineaanbod om de ontwikkeling van nieuwe bedrijfsmodellen te stimuleren. Europese werken worden gewoonlijk gemaakt door kleine productiemaatschappijen en worden land per land gedistribueerd. Mensen hebben geen legale toegang tot deze werken in landen waar geen overeenkomsten zijn gesloten met lokale distributeurs. Daarom bevordert MEDIA de ontwikkeling van licentieverleningshubs, namelijk onlinetools waardoor Europese werken ook digitaal kunnen worden gedistribueerd in landen waar ze niet in de bioscoop zijn uitgebracht of waar geen nationale distributeur is. Het budget voor de ondersteuning van nieuwe distributiemanieren en het bevorderen van het legale onlineaanbod wordt verhoogd van 1,9 miljoen euro in 2016 tot ongeveer 3,5 miljoen euro in 2017.

Welke plannen heeft de Commissie voor de animatiesector?

Wij zijn er vast van overtuigd dat de sector kan groeien. Uit een studie die in opdracht van de Europese Commissie werd uitgevoerd door het Europees Waarnemingscentrum voor de audiovisuele sector, getiteld De Europese animatiesector in kaart gebracht (Mapping the Animation Industry in Europe), blijkt dat animatie de categorie van audiovisuele werken met de grootste verspreiding in Europa is.http://ec.europa.eu/information_society/newsroom/image/document/2016-26/mapping_the_animation_industry_in_europe_16280.pdf

In de studie werd geconcludeerd dat, hoewel 14,7 % van het totale aantal toegangskaartjes voor Europese werken werd verkocht voor animatiefilms, Europese animatie een marktaandeel van slechts 20 % heeft op de Europese markt voor animatiefilms. In het jaar waarop de studie betrekking heeft, werd de opbrengst van animatiefilms immers grotendeels gegenereerd door de 44 Amerikaanse films die dat jaar werden uitgebracht, terwijl Europa de koploper is wat het aantal producties betreft (107 van de 188 uitgebrachte animatiefilms).

De technologische ontwikkelingen en veranderingen in de audiovisuele sector brengen zowel kansen als uitdagingen met zich mee. De Commissie zal de behoeften van de sector bespreken met de industrie om een actieplan voor animatie te publiceren tegen medio 2017. Het actieplan zal voorzien in maatregelen op korte termijn en mogelijke initiatieven in het kader van het vervolgprogramma (2021-2027).

Wat is de garantiefaciliteit voor de culturele en creatieve sector?

MEDIA ondersteunt financiering voor audiovisuele bedrijven via de in juni 2016 opgerichte garantiefaciliteit voor de culturele en creatieve sector. Tussen 2016 en 2020 wordt 121 miljoen euro vrijgemaakt voor deze nieuwe garantiefaciliteit in het kader van het programma Creatief Europa. De faciliteit fungeert als verzekering voor financiële intermediairs die financiering verstrekken aan culturele en creatieve kmo's. De garantiefaciliteit voor de culturele en creatieve sector zal als hefboom kunnen dienen voor 600 miljoen euro aan leningen en andere financiële producten voor kmo's in de culturele en creatieve sector. Het garantiestelsel wordt namens de Commissie beheerd door het Europees Investeringsfonds (persbericht).

Meer informatie:

Persbericht: 25 jaar MEDIA-programma van de EU: Voortbouwen op succes om audiovisuele creaties te blijven steunen

25 jaar MEDIA: investeren in creativiteit, bouwen aan de toekomst, evenement in het Brusselse Paleis voor Schone Kunsten (BOZAR) - programma

Europees filmforum

Investeren in creativiteit: vijfentwintigjarig bestaan programma MEDIA gevierd op filmfestival van Cannes (persbericht - 13 mei 2016)

Landenfiches over het programma MEDIA

Factsheet over het programma MEDIA

Factsheet over films met ondersteuning van het programma MEDIA

Factsheet over de financieringsregelingen van het programma MEDIA

Video's

Sociale media

#MEDIA25