Staatssteun: Commissie opent diepgaand onderzoek naar vermeende steun aan twee containerterminaluitbaters in de haven van Antwerpen, België

Met een diepgaand onderzoek wil de Europese Commissie nagaan of de haven van Antwerpen door het verlagen van boetebetalingen twee containerterminaluitbaters onterecht heeft bevoordeeld ten opzichte van hun concurrenten, wat in strijd is met de EU-staatssteunregels.

De haven van Antwerpen wordt beheerd door het Gemeentelijk Havenbedrijf Antwerpen, een overheidsinstantie die volledig in handen is van de stad Antwerpen. Het Havenbedrijf stelt gronden ter beschikking van ondernemingen die op basis van concessieovereenkomsten activiteiten ontplooien in het havengebied.

De concessieovereenkomsten voor PSA Antwerp en Antwerp Gateway NV, twee containerterminaluitbaters in de Antwerpse haven, bevatten de verplichting om elk jaar een minimumhoeveelheid containers in de haven te behandelen (minimale tonnenmaatverplichting). Tussen 2009 en 2012 hebben PSA Antwerp en Antwerp Gateway NV deze minimale tonnenmaatverplichting niet gehaald. Op grond van de overeenkomsten moesten zij aan het Havenbedrijf een boete betalen. Maar in plaats van de verschuldigde boete bij de twee ondernemingen te innen, heeft het Antwerpse Havenbedrijf de minimale containervolumes in maart 2013 met terugwerkende kracht naar beneden herzien. Hierdoor is de door PSA Antwerp en Antwerp Gateway verschuldigde boete sterk verlaagd (met ongeveer 80 %).

Na een klacht van een concurrent is de Commissie een diepgaand onderzoek begonnen om na te gaan of een particuliere investeerder zou hebben ingestemd met een soortgelijke verlaging van de boete. Indien een en ander niet marktconform heeft plaatsgevonden, is er mogelijk sprake van staatssteun in de zin van de EU-regels. Vervolgens zou de Commissie onderzoeken of zulke steun kan worden goedgekeurd op basis van de staatssteunregels op grond waarvan de lidstaten voor bepaalde doelstellingen van algemeen belang staatssteun mogen verlenen.

Bij de inleiding van een diepgaand onderzoek krijgen belanghebbenden de mogelijkheid om opmerkingen te maken over de te beoordelen maatregelen. Dat een onderzoek wordt ingeleid, zegt evenwel niets over de uitkomst van het onderzoek.

Achtergrond

In 2004 heeft het Antwerpse Havenbedrijf met PSA Antwerp NV en Antwerp Gateway NV concessieovereenkomsten gesloten voor diensten in verband met containeroverslag in het Deurganckdok in de haven van Antwerpen. Deze concessieovereenkomsten zijn gesloten voor een periode van 42 jaar, d.w.z. tot 2046.

Het Antwerpse Havenbedrijf is een overheidsinstantie en de verlaging van de aan PSA Antwerp NV en Antwerp Gateway NV opgelegde boetes is dus een overheidsinterventie.

Op basis van de EU-staatssteunregels kunnen overheidsinterventies ten gunste van bedrijven als vrij van staatssteun worden beschouwd wanneer ze plaatsvinden in omstandigheden die een particuliere marktdeelnemer onder marktvoorwaarden zou hebben aanvaard (beginsel van de particuliere investeerder in een markteconomie). Wordt dit beginsel niet in acht genomen, vormen overheidsinterventies staatssteun in de zin van artikel 107 van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie (VWEU), omdat ze de ontvanger van de steun een economisch voordeel opleveren dat zijn concurrenten niet genieten.

Een niet-vertrouwelijke versie van dit besluit wordt, zodra eventuele vertrouwelijkheidskwesties zijn opgelost, in het Staatssteunregister op de website van DG Concurrentie onder zaaknummer SA.35905 ter beschikking gesteld. Een overzicht van de recentste staatssteunbesluiten die op internet en in het EU-Publicatieblad zijn gepubliceerd, is te vinden in de elektronische nieuwsbrief State Aid Weekly e-News.

IP/16/81

 

Contactpersoon voor de pers:

Voor het publiek: Europe Direct per telefoon 00 800 67 89 10 11 of e-mail