EP verkiezingen: Europese lijsttrekkers, kiesdrempels en stemmen in buitenland

Het Europees Parlement pleit voor Europese lijsttrekkers ('Spitzenkandidaten') voor het voorzitterschap van de Europese Commissie. Deze kandidaten zouden zelf kandidaat voor het Europees Parlement moeten zijn en minimaal twaalf weken voor de Europese verkiezingen genomineerd moeten worden. Het EP stelt voor de Europese kieswet hiervoor aan te passen.

Het voorstel voor de aanpassing van de Europese kieswet van 1976 dat dit mogelijk moet maken, werd aangenomen met 315 stemmen voor, 234 tegen en 55 onthoudingen. De huidige situatie, met een veelheid aan nationale regels, strookt niet met het idee van Europees burgerschap en het gelijkheidsprincipe, zo stelt het EP. Het Parlement dringt ook aan op verplichte kiesdrempels voor het veroveren van zetels in het EP, variërend van 3% tot 5% van de stemmen. Dit zou moeten gelden voor landen met evenredige vertegenwoordiging of met een districtenstelsel waar meer dan 26 zetels te verdelen zijn. In praktijk gaat het om zeven lidstaten, te weten: Frankrijk, Duitsland, Italië, Polen, Roemenië, Spanje en het Verenigd Koninkrijk. Spanje en Duitsland hebben momenteel geen kiesdrempel voor Europese verkiezingen.

Recht om in het buitenland te stemmen

Alle EU-burgers die in het buitenland wonen, moeten voor de Europese verkiezingen kunnen stemmen. Dit moet online of per post mogelijk worden in alle lidstaten, zo stelt het EP.

In 2014 waren er vier landen geen mogelijkheid boden hun burgers in het buitenland te laten stemmen. Het ging hierbij om Tsjechië, Ierland, Malta en Slowakije. Andere landen boden de mogelijkheid om elektronisch, per post of op de ambassade te stemmen.

Het EP wil ook voorkomen dat mensen met meerdere nationaliteiten meerdere keren kunnen stemmen door gegevens over kiezers onderling uit te wisselen.

Meer zichtbaarheid voor Europese politieke partijen

Stemformulieren voor Europese verkiezingen moeten de naam en het logo van de nationale partijen én de Europese partijen waar ze toe behoren tonen. Ook moeten nationale partijen in hun campagnemateriaal duidelijk maken tot welke Europese partij ze behoren.

Achtergrond

De Europese verdragen geven het EP het recht het initiatief te nemen voor hervormingen van het Europese kiesrecht en met voorstellen in die richting te komen. Die voorstellen vereisen unanieme goedkeuring in de Raad en dienen bovendien te worden goedgekeurd door nationale parlementen.

Procedure: Wetgevende initiatiefprocedure

REF. : 20151109IPR01698