Parlement geeft groen licht voor Europees financieel toezicht

Na zich ruim een jaar lang voor een radicale hervorming van het Europees financieel toezicht te hebben ingezet, heeft het Europees Parlement woensdag zijn definitieve goedkeuring gegeven aan een pakket hervormingen, dat de manier waarop banken, financiële markten en verzekeringen worden gecontroleerd, vanaf 2011 fundamenteel zal wijzigen.

Er worden drie nieuwe Europese toezichthoudende autoriteiten (ETA's) opgericht, die de huidige toezichthoudende comités vervangen. Hun bevoegdheden zullen veel verder strekken dan de adviserende aard van het huidige systeem en dankzij een sterke herzieningsclausule is het mogelijk om hun bevoegdheden op termijn nog verder uit te breiden. Een Europees Comité voor systeemrisico's (ECSR) zal de risico-opbouw in de Europese economie controleren.

Het nieuwe systeem moet een betere bescherming bieden om situaties zoals het akkoord dat Nederland, België en Luxemburg voor het noodlijdende Fortis in ijltempo in een weekend hebben gesloten, te voorkomen. Tegelijkertijd moet het de Europese interne markt voor financiële diensten versterken en investeerders beter beschermen.

Cosmetische of grondige hervorming

Een aantal lidstaten, vooral diegenen met grote financiële centra, wilde slechts een beperkte hervorming. De rapporteurs van het Parlement waren echter voorstander van een grondige hervorming, o.a. om de communicatie tussen de nationale toezichthouders te verbeteren. De raadgevende comités maken uiteindelijk plaats voor waakhonden met de bevoegdheid om geschillen tussen nationale financiële toezichthouders op te lossen en om risicovolle financiële producten en activiteiten tijdelijk te verbieden. Als nationale toezichthouders niet optreden, kunnen de Europese toezichthouders beslissingen ook rechtstreeks aan financiële instellingen, zoals banken, opleggen, om inbreuken op het EU-recht tegen te gaan. Daarnaast coördineren de ETA's het huidige systeem van colleges van nationale toezichthouders om toezicht uit te oefenen op grensoverschrijdende financiële instellingen.

ESRB - sneller en beter voor risico's waarschuwen

Europarlementsleden hebben ervoor gezorgd, dat het Europees Comité voor systeemrisico's snel en duidelijk kan communiceren. Het ECSR zal gemeenschappelijke indicatoren ontwikkelen om uniforme beoordelingen te kunnen maken van het risico van grensoverschrijdende financiële instellingen en om te kunnen bepalen welke soorten risico's zij nemen. Bij het geven van waarschuwingen of aanbevelingen over de risico-opbouw zal het ECSR gebruik maken van een kleurenschema om het risiconiveau aan te geven.

Om het Europees Comité voor systeemrisico's vanaf zijn oprichting meteen zichtbaarheid en geloofwaardigheid te geven, zal de voorzitter van de Europese Centrale Bank het ECSR de eerste vijf jaar voorzitten.

Bevoegdheden die kunnen groeien

Zowel de ETA's als het ECSR zullen nog kunnen groeien als blijkt dat daar behoefte aan is. Vooral wat de ETA's betreft, hebben de Europarlementsleden ervoor gezorgd, dat de Commissie om de drie jaar verslag zal uitbrengen. Daarbij moet worden onderzocht of wenselijk is om het afzonderlijke toezicht op banken, effecten en verzekeringen te integreren, of het passend is de autoriteiten naar één vestigingsplaats over te brengen, en of de ETA's verdere toezichthoudende bevoegdheden zouden moeten krijgen, met name over financiële instellingen met een pan-Europees bereik.

Rol van het Europees Parlement

Europarlementsleden zijn erin geslaagd om de democratische controle op het hele toezichtsstelsel te verbeteren. Het Parlement zal de benoeming van de ETA-voorzitters kunnen tegenhouden en inspraak hebben bij de ontwikkeling van technische standaarden en uitvoeringsmaatregelen.

De Commissie, de ETA's en het ECSR zullen de Raad kunnen vragen om een noodtoestand af te kondigen. Ook het Parlement zal de Raad dat kunnen vragen, door middel van resoluties en vragen.

Meer informatie: