Politieke aanslagen in Nederland

Politieke aanslagen in Nederland zijn zeldzaam. Anders dan in bijvoorbeeld het Verenigd Koninkrijk met de IRA of in Spanje met de ETA zijn er in Nederland sinds de Tweede Wereldoorlog geen grootschalige politiek terroristische groeperingen actief geweest.

Toch zijn aanslagen wegens politieke redenen ook in Nederland niet uniek. Een kort historisch overzicht.

1. Overzicht recente politieke aanslagen

Pim Fortuyn

Op 6 mei 2002 werd Nederland geschokt door de politieke moord op LPF-partijleider Pim Fortuyn. Fortuyn werd neergeschoten door links-radicale milieuactivist Volkert van der Graaf, die in hem een groeiend gevaar zag voor de Nederlandse samenleving. De moord veroorzaakte grootschalige ophef zowel in binnen- en buitenland en wakkerde de discussie over de vrijheid van meningsuiting verder aan. Bij de Tweede Kamerverkiezingen op 15 mei 2002, een week na de moord, haalde de LPF 26 zetels. Fortuyn stond toen nog op de stemlijst en ontving 1.358.942 stemmen. De'Fortuyn-revolte' is nog altijd de grootste verkiezingswinst die een partij gehaald heeft bij een eerste deelname aan een Tweede Kamerverkiezing. De moord op Pim Fortuyn is de bekendste politieke aanslag in de recente Nederlandse geschiedenis geworden.

Els Borst

Op 10 februari 2014 werd oud-minister van Volksgezondheid Els Borst (D66) dood aangetroffen. Ze bleek door messteken om het leven te zijn gebracht. Bijna een jaar later kon een verdachte worden gearresteerd. De verdachte - die door justitie sterk verminderd toerekeningsvatbaar werd bevonden - gaf als motief voor de moord de rol van oud-minister Borst bij de Nederlandse euthanasiewet. De moord was dus politiek gemotiveerd, hoewel Borst ten tijde van de moord niet meer politiek actief was.

2. Eerdere politieke aanslagen

Op 16 februari 1907 werd een aanslag gepleegd op minister Van Raalte van Justitie. Een geesteszieke man schoot in Den Haag vier keer op de minister. Drie kogels misten hem en een vierde bleef in zijn overjas steken. Bij deze aanslag waren geen politieke motieven in het spel. De dader was boos over de wijze waarop hij als oud-muzikant in het leger was ontslagen en over de hoogte van zijn pensioen. Hij werd ontoerekeningsvatbaar verklaard.

In maart 1986 werd een aanslag gepleegd op het partijcongres van de Centrumpartij in Kedichem. Die aanslag richtte zich echter niet direct op personen. De latere partner van Hans Janmaat, Wil Schuurman, verloor daarbij een been.

Op 13 november 1991 werd het huis van staatssecretaris Kosto door een bom grotendeels verwoest. Deze aanslag van de actiegroep RaRa richtte zich tegen het asielbeleid van de staatssecretaris. Kosto was op het moment van de aanslag niet in huis.

Meer over