Z.M. koning Willem III , koning der Nederlanden, groothertog van Luxemburg, prins van Oranje-Nassau

foto Z.M. koning Willem III , koning der Nederlanden, groothertog van Luxemburg, prins van Oranje-Nassau
Naar de grotere foto (verschijnt in een nieuw venster)

Vorst in de tweede helft van de negentiende eeuw. Volgde in 1849 zijn vader pas na enige aarzeling op, omdat hij weinig ingenomen was met de nieuwe liberale Grondwet. Trachtte nog enige jaren zijn macht enigszins te herwinnen en behield nog enige jaren invloed op ministersbenoemingten. Ging soms in tegen zijn ministers, bijvoorbeeld in 1853 (Aprilbeweging). Had lange tijd ook een afkeer van Thorbecke. Verloor later steeds meer interesse in de politiek. Kreeg bovendien te maken met privé-affaires, met conflicten met zijn zoons en met gezondheidsproblemen. Berucht vanwege zijn wispelturigheid en barse uitvallen tegen onder anderen ministers. Trouwde op hoge leeftijd met de veel jongere Duitse prinses Emma, die hem een opvolgster, Wilhelmina, schonk.

in de periode 1849-1890: lid Raad van State, staatshoofd

Inhoudsopgave van deze pagina:


1.

Personalia

wijziging in naam en/of titulatuur
  • Z.K.H. prins Willem
  • Z.K.H. de prins van Oranje, van 7 oktober 1840 tot 17 maart 1849

geboorteplaats en -datum
Brussel, 19 februari 1817

overlijdensplaats en -datum
Apeldoorn, 23 november 1890

plaats en datum bijzetting
Delft, 4 december 1890

2.

Hoofdfuncties/beroepen (5/8)

  • vermoedelijk troonopvolger, van 7 oktober 1840 tot 17 maart 1849
  • van rechtswege lid Raad van State, van 7 oktober 1840 tot 17 maart 1849
  • koning der Nederlanden, groothertog van Luxemburg, van 17 maart 1849 tot 23 november 1890 (inhuldiging vond plaats 12 mei 1849)
  • buiten staat te regeren, van 3 april 1889 tot 2 mei 1889
  • buiten staat te regeren, van 29 oktober 1890 tot 23 november 1890

officiersrangen
luitenant-generaal der infanterie

U ziet een selectie van de loopbaan. In de uitgebreide versie is de gehele loopbaan in te zien.

3.

Nevenfuncties (2/8)

  • opperbevelhebber Grote Staf van het Leger, van 17 maart 1849 tot 23 november 1890
  • kolonel-eigenaar Oostenrijkse infanterie, nr. 63, vanaf 1860

comités van aanbeveling, erefuncties etc. (2/21)
  • beschermheer Vereeniging tot voorbereidend onderrigt aan kinderen in Nederlandsch-Indië
  • beschermheer Koninklijk Nederlandsch Zangersverbond

U ziet een selectie van de nevenfuncties. In de uitgebreide versie is een overzicht van nevenfuncties in te zien.

4.

Wetenswaardigheden

algemeen (3/26)
  • Was in mei en september 1888, september 1889 en september 1890 vanwege ziekte verhinderd de troonrede uit te spreken
  • Tijdens zijn ziekte in april/mei 1889 werd zijn gezag waargenomen door de Raad van State
  • Tijdens zijn ziekte in oktober/november 1890 trad koningin Emma als regentes op

uit de privésfeer (3/10)
  • Kwam in 1875 tijdens een vakantie in Zwitserland in aanraking met de politie vanwege exhibitionisme en werd veroordeeld tot een geldboete
  • Zag in september 1877 (drie maanden na het overlijden van zijn echtgenote) onder druk van het kabinet-Van Lynden van Sandenburg af van een huwelijk met de actrice Mlle d'Ambres
  • Zijn derde zoon, Alexander, overleed op 21 juni 1884 in Den Haag op 33-jarige leeftijd

pseudoniemen, bij-, koos- en schuilnamen
  • "De waterheld van het Loo" (spotnaam)
  • "Koning Gorilla" (spotnaam)

predicaten/adellijke titels
  • prins van Oranje-Nassau, van 7 oktober 1840 tot 17 maart 1849
  • groothertog van Luxemburg, van 17 maart 1849 tot 23 november 1890
  • hertog van Limburg, van 17 maart 1849 tot 15 mei 1866

U ziet een selectie van wetenswaardigheden. In de uitgebreide versie is een overzicht van wetenswaardigheden opgenomen.

5.

Publicaties van/over

literatuur/documentatie
  • C.W. de Vries, "Overgrootvader Koning Willem III" (Amsterdam, 1951)
  • P. van 't Veer, "Maar majesteit! Koning Willem III en zijn tijd. De geheime dagboeken van minister A.W.P. Weitzel" (Amsterdam, 1968)
  • C.A. Tamse, "Koning Willem III, Emma en Sophie", in: C.A. Tamse (red.), "Nassau en Oranje in de Nederlandse geschiedenis" (Utrecht, 1996)
  • Dik van der Meulen, "Koning Willem III 1817-1890" (2013)
  • Nieuw Nederlandsch Biografisch Woordenboek, deel I, 1570

Biografisch Woordenboek(en)
biografie opgenomen in het Nieuw Nederlandsch Biografisch Woordenboek

6.

Familie/gezin

In de uitgebreide versie zijn, indien bekend, de familierelaties opgenomen.

7.

Uitgebreide versie

Speciaal voor de verkiezingen voor de Tweede Kamer zijn de biografieën van alle kansrijke (volgens de peilingen) kandidaten in uitgebreide vorm raadpleegbaar op parlement.com.

Voor de overige ruim 5000 biografieën geldt het volgende:

In het digitale biografisch archief van de Stichting PDC, partner van het Montesquieu Instituut, is een uitgebreide versie aanwezig met bijvoorbeeld partijpolitieke functies, maatschappelijke nevenfuncties, parlementaire activiteiten, opleiding en wetenswaardigheden. Voorlopig is het beschikbaar stellen van uitgebreide biografieën, en/of daarop gebaseerde statistische gegevens, opgeschort. Wilt u een uitgebreide biografie inzien? Laat het ons weten als u daar belangstelling voor heeft.


Op bovenstaande tekst en gegevens zijn auteursrechten van PDC van toepassing; overname, in welke vorm dan ook, is zonder expliciete goedkeuring niet toegestaan. Ook de afbeeldingen zijn niet rechtenvrij.

De biografieën betreffen vooral de periode waarin iemand politiek en bestuurlijk actief is of was. PDC ontvangt graag gemotiveerde aanvullingen of correcties.