Jhr.Drs. P.A.C. (Pieter) Beelaerts van Blokland

De link naar de uitgebreide versie van deze biografie is verlopen. U ziet nu de publieksversie.

foto Jhr.Drs. P.A.C. (Pieter) Beelaerts van Blokland
Naar de grotere foto (verschijnt in een nieuw venster)
bron: Beeldbank Nationaal Archief

Jonkheer uit een bekend, deftig Hollands regentengeslacht. Doorliep een burgemeestersloopbaan en werd als deskundige op het gebied van de ruimtelijke ordening minister in het eerste kabinet-Van Agt. Tijdens zijn ministerschap werd de Verstedelijkingsnota behandeld die de aanzet gaf tot ontwikkeling van groeikernen als Alphen aan den Rijn, Lelystad en Hoorn. Kreeg vanwege zijn bouwbeleid veel kritiek te verduren van politieke tegenstanders als Marcel van Dam en Hans Kombrink. Na zijn ministerschap wederom burgemeester (in Apeldoorn) en Commissaris van de Koningin in Utrecht. Rappe prater, die wel als energiek te boek stond, maar als minister niet altijd even doortastend was.

CDA
in de periode 1977-1998: lid Tweede Kamer, minister, Commissaris van de Koning(in)

Inhoudsopgave van deze pagina:


1.

Personalia

voornamen (roepnaam)
Pieter Adriaan Cornelis (Pieter)

geboorteplaats en -datum
Heerjansdam, 8 december 1932

overlijdensplaats en -datum
Utrecht, 22 september 2021

2.

Partij/stroming

partij(en)
  • CHU (Christelijk-Historische Unie), tot 11 oktober 1980
  • CDA (Christen-Democratisch Appèl), vanaf 11 oktober 1980

3.

Hoofdfuncties/beroepen

  • hoofdcommies afdeling onderwijs en algemene zaken, secretarie gemeente Gorinchem, van 1 juni 1961 tot 1 mei 1963
  • burgemeester van Wolphaartsdijk, van 1 mei 1963 tot 1 juni 1967
  • lid Provinciale Staten van Zeeland, van 2 juni 1966 tot 1 juni 1967
  • burgemeester van Vianen, van 1 juni 1967 tot 1 juni 1971
  • lid Provinciale Staten van Zuid-Holland, van 3 juni 1970 tot 1 juni 1971
  • burgemeester van Amstelveen, van 1 juni 1971 tot 19 december 1977
  • minister van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening, van 19 december 1977 tot 1 september 1981
  • lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, van 10 juni 1981 tot 9 september 1981
  • burgemeester van Apeldoorn, van 1 september 1981 tot 16 oktober 1985
  • Commissaris van de Koningin in Utrecht, van 16 oktober 1985 tot 1 januari 1998 (benoemd bij K.B. van 10 september 1985)
  • waarnemend burgemeester van Hengelo (Ov.), van 1 januari 1999 tot 1 oktober 2000

4.

Partijpolitieke functies

In de uitgebreide versie is een overzicht van partijpolitieke functies opgenomen.

5.

Nevenfuncties (2/77)

  • voorzitter Stichting "Thank you Canada"
  • voorzitter Stichting Hollandse Haring Partij

comités van aanbeveling, erefuncties etc.
ereridder Johanniter Orde

U ziet een selectie van de nevenfuncties. In de uitgebreide versie is een overzicht van nevenfuncties in te zien.

6.

Opleiding

In de uitgebreide versie is een overzicht van de opleiding(en) opgenomen.

7.

Activiteiten

als bewindspersoon (beleidsmatig) (3/10)
  • Bracht in 1981 de Nota stads- en dorpsvernieuwing uit. Hierin wordt een samenhangende visie gegeven op het stadsvernieuwingsproces in de komende decennia. In de nota worden onder meer behoefteramingen gepresenteerd voor de stadsvernieuwing in de periode 1980-2000, zowel wat de renoveren woningen betreft als wat betreft de benodigde middelen. De nota gaat ook in op aspecten als verkeer, herinrichting van de open ruimte, welzijns- en onderwijsvoorzieningen, restauratie van monumenten en milieuhygiënische aspecten. Vanwege het dalend aantal bewoners van middelgrote en grote steden wordt overwogen als maatstaf voor financiering uit het Gemeentefonds te wijzigen van inwonertal in bebouwing. (16.713)
  • Bracht in 1981 samen met staatssecretaris Wallis de Vries het Structuurschema Openluchtrecreatie en het Structuurschema Natuur- en Landschapsbehoud uit
  • Bracht in 1981 samen met staatssecretaris Brokx de Nota decentralisatie van de volkshuisvesting uit. Hierin wordt ingegaan op een grotere rol voor lagere overheden bij de woningbouw, zodat het Rijk zich minder met details hoeft bezig te houden, en op de financiële en personele consequenties daarvan. De programmering van woningbouw en woningverbetering komt grotendeels bij gemeenten. Provincies krijgen een adviserende rol en het Rijk stelt een meerjarenprogramma op. (16.736)

als bewindspersoon (wetgeving)
  • Bracht in 1978 een wijziging (Stb. 143) van de Woningwet inzake de aanschrijving tot verbetering van woningen, alsmede de Wet huurprijs verbeterde woningen in het Staatsblad (Stb. 144). Hierdoor krijgen gemeenten meer mogelijkheden om woningverbeteringen door te voeren en huren van verbeterde woningen te beheersen. Gemeentebesturen krijgen de bevoegdheid huiseigenaren woningverbeteringen voor te schrijven. Bewoners krijgen echter een medebeslissingsrecht bij bepaalde verbeteringen. Huurder en verhuurder moeten bij verbeteringen vooraf overeenstemming bereiken over de nieuwe huurprijs. Normen voor de huurvaststelling worden bij a.m.v.b. vastgesteld. De wetsvoorstellen waren in 1976 ingediend en in 1977 in de Tweede Kamer verdedigd door staatssecretaris Schaefer. (13.835 & 13.836)
  • Bracht in 1981 samen met minister De Ruiter de Wet voorkeursrecht gemeenten (Stb. 236) tot stand. Gemeenten krijgen bij aankoop van onroerend goed een voorkeursrecht, ter ondersteuning van het aankoopbeleid (m.n. van grond). Eigenaren van onroerend goed worden verplicht hun voornemen tot verkoop bij de gemeente te melden. Gemeente en verkoper zijn vrij om - na onderhandelingen - af te zien van de transactie. De wet trad 1 januari 1985 in werking. Het wetsvoorstel was in 1975 ingediend door de ministers Van Agt en Gruijters. (13.713)
  • Bracht in 1981 samen met minister De Ruiter een wijziging (Stb. 319) van de Onteigeningswet tot stand, waardoor bij schadeloosstelling in geval van onteigening wordt uitgegaan van de waarde in het commerciële verkeer, minus meerwaarde voor planologische beslissingen (verkeerswaarde minus), en bij de schadeloosstelling ook rekening wordt gehouden met schade door planvorming. Het wetsvoorstel was in 1975 ingediend door de ministers Van Agt en Gruijters. In 1980 was bij nota van wijziging de gebruikswaarde als basis voor schadeloosstelling vervangen door de waarde in het vrije verkeer. (15.978)

U ziet een selectie van activiteiten. In de uitgebreide versie is het gehele overzicht van activiteiten in te zien.

8.

Wetenswaardigheden

algemeen
  • Door met name de PvdA (de oud-staatssecretarissen Van Dam en Schaefer, en de leden Kombrink, Duinker en Salomons) werd felle oppositie tegen zijn beleid op het gebied van de stadsvernieuwing en woningbouw gevoerd
  • Op 15 februari 1979 pleegde de PvdA-Tweede Kamer fractie obstructie bij het debat over de begroting van Volkshuisvesting, omdat volgens haar door de minister niet was ingegaan op de kritiek op zijn beleid. Hij had zijn antwoorden in sneltreinvaart voorgelezen en antwoordde aan het einde van zijn betoog op een vraag van Van Dam dat hij niet nader in zou gaan op diens betoog. De PvdA-fractie stemde enkele dagen later tegen zijn begroting.

uit de privésfeer
  • Naamgever (sinds 1997) van het Bloklandfonds voor verbinding van natuur, cultuur en historie
  • Zijn vader was burgemeester van Heerjansdam (1919-1946) en van Barendrecht (1941-1954) en lid van Provinciale Staten van Zuid-Holland

anekdotes en citaten
  • Bij de begrotingsbehandeling in februari 1979 antwoordde hij op de vraag van Marcel van Dam waarom hij niet was ingegaan op politieke opmerkingen, met: "Ik heb gemeend een gepast zwijgen over een ongepast spreken te moeten betrachten."

verkiezingen
  • Stond in 1967 bij de Tweede Kamerverkiezingen op de 18e (onverkiesbare) plaats op de CHU-kandidatenlijst

9.

Publicaties van/over

literatuur/documentatie
V. Bakker en F. Salverda, "Beelaerts van Blokland - een dorpsburgemeester in de politiek", Vrij Nederland, 24 febr. 1979

10.

Familie/gezin

In de uitgebreide versie zijn, indien bekend, de familierelaties opgenomen.

11.

Uitgebreide versie

Speciaal voor de verkiezingen voor de Tweede Kamer zijn de biografieën van alle kansrijke (volgens de peilingen) kandidaten in uitgebreide vorm raadpleegbaar op parlement.com.

Voor de overige ruim 5000 biografieën geldt het volgende:

In het digitale biografisch archief van de Stichting PDC, partner van het Montesquieu Instituut, is een uitgebreide versie aanwezig met bijvoorbeeld partijpolitieke functies, maatschappelijke nevenfuncties, parlementaire activiteiten, opleiding en wetenswaardigheden. Voorlopig is het beschikbaar stellen van uitgebreide biografieën, en/of daarop gebaseerde statistische gegevens, opgeschort. Wilt u een uitgebreide biografie inzien? Laat het ons weten als u daar belangstelling voor heeft.


Op bovenstaande tekst en gegevens zijn auteursrechten van PDC van toepassing; overname, in welke vorm dan ook, is zonder expliciete goedkeuring niet toegestaan. Ook de afbeeldingen zijn niet rechtenvrij.

De biografieën betreffen vooral de periode waarin iemand politiek en bestuurlijk actief is of was. PDC ontvangt graag gemotiveerde aanvullingen of correcties.