Mr. W.H. Dullert

foto Mr. W.H. Dullert
Naar de grotere foto (verschijnt in een nieuw venster)
bron: RKD

Liberaal Tweede Kamerlid en Kamervoorzitter. Advocaat in Arnhem. Volbloed Thorbeckiaan. Als Kamerlid kundig jurist en waterstaatsdeskundige met een welluidende stem, die vaak als rapporteur over wetsvoorstellen optrad. Vanaf 1869 twaalf jaar Tweede Kamervoorzitter, nadat hij in 1868 door loting naast dat voorzitterschap had gegrepen. Stond bekend als een soepele, onpartijdige voorzitter, al kon hij nieuwkomers wel eens de maat nemen. Rijke vrijgezel, bij wie geestverwanten vaak over de vloer kwamen en die als voorzitter na de jaarlijkse begrotingsbehandeling diners aanbood aan zijn medeleden en de ministers.

Thorbeckiaan, liberaal
in de periode 1849-1881: lid Tweede Kamer, voorzitter Tweede Kamer

Inhoudsopgave van deze pagina:


1.

Personalia

voornamen (roepnaam)
Willem Hendrik

geboorteplaats en -datum
Arnhem, 27 juni 1817

overlijdensplaats en -datum
Arnhem, 24 februari 1881

2.

Partij/stroming

stroming(en)
liberaal (Thorbeckiaan)

3.

Hoofdfuncties/beroepen

  • advocaat en procureur te Arnhem, vanaf 1840
  • lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, van 13 februari 1849 tot 20 augustus 1850 (voor het kiesdistrict Zutphen)
  • lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, van 7 oktober 1850 tot 26 april 1853 (voor het kiesdistrict Zutphen)
  • voorzitter Tweede Kamer der Staten-Generaal, van 24 september 1852 tot 26 april 1853
  • lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, van 20 september 1854 tot 1 oktober 1866 (voor het kiesdistrict Zutphen)
  • lid gemeenteraad van Arnhem, van november 1857 tot 24 februari 1881
  • lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, van 11 december 1866 tot 3 januari 1868 (voor het kiesdistrict Groningen)
  • lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, van 25 februari 1868 tot 24 februari 1881 (voor het kiesdistrict Arnhem)
  • voorzitter Tweede Kamer der Staten-Generaal, van 23 september 1869 tot 24 februari 1881

4.

Nevenfuncties (2/4)

  • heemraad waterschap "Arnhemsche en Velpsche broek", omstreeks 1874 en nog in 1879
  • deken Orde van Advocaten te Arnhem

afgeleide functies, presidia etc. (2/23)
  • voorzitter Centrale Afdeling (Tweede Kamer der Staten-Generaal), van 23 september 1869 tot 24 februari 1881
  • voorzitter Commissie voor Huishoudelijke aangelegenheden (Tweede Kamer der Staten-Generaal), van 23 september 1869 tot 24 februari 1881

U ziet een selectie van de nevenfuncties. In de uitgebreide versie is een overzicht van nevenfuncties in te zien.

5.

Opleiding

In de uitgebreide versie is een overzicht van de opleiding(en) opgenomen.

6.

Activiteiten

als parlementariër (3/7)
  • Behoorde in 1866 tot de liberalen die vóór het amendement-Poortman op de ontwerp-Cultuurwet stemden. Door aanneming van dit amendement viel het kabinet-Fransen van de Putte.
  • Stemde op 23 maart 1868 vóór de motie-Blussé van Oud-Alblas, die uitsprak dat de Kamerontbinding van 1867 niet in het landsbelang was geweest
  • Behoorde in 1880 tot de 14 leden die tegen de toelating van Schaepman als Kamerlid waren

In de uitgebreide versie is een overzicht van opvallend stemgedrag opgenomen.

7.

Wetenswaardigheden

algemeen (3/9)
  • Werd in 1869 als eerste op de voordracht voor het Tweede Kamervoorzitterschap geplaatst, nadat de zittende voorzitter Van Reenen kort tevoren zijn ontslag had genomen.
  • Verliet als Kamervoorzitter zelden zijn voorzittersstoel
  • Wees meerdere malen een hem aangeboden ministersportefeuille af

uit de privésfeer (3/5)
  • Zijn begrafenis in Arnhem trok duizenden belangstellenden
  • Na zijn dood werd de Dullertsstichting opgericht. De stichting draagt zorg voor het beheer van het omvangrijke vermogen dat hij na zijn dood naliet (Als vrijgezel had hij geen erfgenamen). Uit dat vermogen worden elk jaar giften verstrekt aan die ingezetenen van Arnhem en omstreken 'die op grond van hun financiële en maatschappelijke omstandigheden voor begunstiging in aanmerking komen'.
  • Zijn vader was lid van de stedelijke raad van Arnhem

verkiezingen (3/13)
  • Versloeg in 1869 jhr. J.W. van Loon (a.r.)
  • Werd in 1873 in de districten Arnhem en Deventer gekozen en nam zitting voor Arnhem. Versloeg in Deventer A. baron Schimmelpenninck van der Oye (a.r.) en in Arnhem H.A. ridder van Rappard (cons.) en L.W.Ch. Keuchenius (a.r.).
  • Versloeg in 1877 A.J. Thomassen à Thuessink van der Hoop van Slochteren (a.r.)

U ziet een selectie van wetenswaardigheden. In de uitgebreide versie is een overzicht van wetenswaardigheden opgenomen.

8.

Publicaties van/over

literatuur/documentatie
  • Sagittarius, "Parlementaire Portretten. De aftredende helft van de Tweede Kamer der Staten-Generaal" (1869)
  • Castoretpollux, "In de Tweede Kamer. Portretten" (1881)
  • N. Cramer, "Wandelingen door de Handelingen", p. 34
  • J. Turpijn, "Mannen van gezag. De uitvinding van de Tweede Kamer 1848-1888", p. 153 e.v.
  • J. Brabers, "Een Arnhems burger bij uitnemendheid. Een levensbericht van W.H. Dullert 1817-1881" (2011)
  • Nieuw Nederlandsch Biografisch Woordenboek, deel IV, 534

Biografisch Woordenboek(en)
biografie opgenomen in het Nieuw Nederlandsch Biografisch Woordenboek

9.

Familie/gezin

In de uitgebreide versie zijn, indien bekend, de familierelaties opgenomen.

10.

Uitgebreide versie

Speciaal voor de verkiezingen voor de Tweede Kamer zijn de biografieën van alle kansrijke (volgens de peilingen) kandidaten in uitgebreide vorm raadpleegbaar op parlement.com.

Voor de overige ruim 5000 biografieën geldt het volgende:

In het digitale biografisch archief van de Stichting PDC, partner van het Montesquieu Instituut, is een uitgebreide versie aanwezig met bijvoorbeeld partijpolitieke functies, maatschappelijke nevenfuncties, parlementaire activiteiten, opleiding en wetenswaardigheden. Voorlopig is het beschikbaar stellen van uitgebreide biografieën, en/of daarop gebaseerde statistische gegevens, opgeschort. Wilt u een uitgebreide biografie inzien? Laat het ons weten als u daar belangstelling voor heeft.


Op bovenstaande tekst en gegevens zijn auteursrechten van PDC van toepassing; overname, in welke vorm dan ook, is zonder expliciete goedkeuring niet toegestaan. Ook de afbeeldingen zijn niet rechtenvrij.

De biografieën betreffen vooral de periode waarin iemand politiek en bestuurlijk actief is of was. PDC ontvangt graag gemotiveerde aanvullingen of correcties.