Tien voorstellen voor meer democratie in de Europese Unie

Met dank overgenomen van B. (Bas) Eickhout i, gepubliceerd op donderdag 7 maart 2013, 11:22.
Tien voorstellen voor meer democratie in de Europese Unie
Bron: GroenLinks Europa

Europa is voor veel mensen een ver-van-mijn-bed-show. Dat heeft alles te maken met de ondoorzichtigheid van de besluitvorming, vindt GroenLinks. Er gaapt een democratisch gat tussen wat Europese regeringsleiders besluiten en wat de Tweede Kamer en het Europees Parlement kunnen controleren. Daarom presenteren we tien voorstellen om de Europese democratie te verbeteren.

Jesse Klaver, woordvoerder Europese Zaken: “Het is te gek voor woorden dat sleutelposten op Europees niveau onderling tussen de regeringsleiders verdeeld worden. Wij vinden dat alle Europeanen moeten kunnen stemmen voor posities als die van Van Rompuy of Barroso."

De Europese Unie is de enige internationale organisatie die niet alleen uit staten, maar ook uit burgers bestaat. In geen enkel werelddeel is grensoverschrijdende democratische besluitvorming zover gevorderd als in Europa. Daar moeten we zuinig op zijn, juist nu.

Europarlementariër Bas Eickhout stelt dat het toch vreemd is dat een supercommissaris landen aanspreekt op hun economisch en financieel beleid, zonder daarover rekenschap te hoeven afleggen aan volksvertegenwoordigers. "De Tweede Kamer kan haar ministers controleren en wegsturen. Het Europees Parlement moet dat ook met een eurocommissarissen kunnen doen."

Europese bemoeienis vereist Europese democratie

De EU mengt zich, als gevolg van de eurocrisis, steeds nadrukkelijker in het financieel en economisch beleid van de lidstaten. Meer Europese bemoeienis vereist meer Europese democratie. Want er is niet één recept voor de oplossing van de crisis. Sterker nog, het dominante recept van hard bezuinigen zonder te investeren verlengt de crisis alleen maar, ten koste van miljoenen extra werklozen. De aanpak van de eurocrisis te belangrijk is om over te laten aan regeringsleiders en ministers van Financiën met hun besloten onderonsjes, of aan een supercommissaris voor begrotingstoezicht. Hun keuzes moeten inzet worden van democratische strijd, waarbij falende recepten worden herroepen en alternatieven een kans krijgen.

Daarom doen Europarlementariër Bas Eickhout en Tweede Kamerlid Jesse Klaver tien voorstellen voor democratisering van de Europese Unie. Voorstellen die zowel volksvertegenwoordigers als burgers een zwaardere stem geven in de Europese besluitvorming.

  • De Europese kiezers kiezen in 2014 de opvolger van Commissievoorzitter José Manuel Barroso. Europese politieke partijen schuiven vooraf hun kandidaten naar voren.
  • Europa krijgt een gezicht met één president die zowel de Europese Commissie als de Europese Raad voorzit. Het Europees Parlement controleert deze president.
  • Een openbare Conventie, met (Euro)parlementariërs en regeringsvertegenwoordigers, ontwerpt een nieuw EU-verdrag met betere spelregels.
  • Er komt een referendum over het nieuwe verdrag. Liefst tegelijk in heel Europa, maar in elk geval in Nederland.
  • Het Europees Parlement kan de economische hervormingen die de Europese Commissie voorschrijft aan de EU-landen, wijzigen of verwerpen.
  • Europese burgers krijgen het recht om een nieuwe Europese wet tegen te houden door middel van een grensoverschrijdend correctief referendum.
  • De Europese Commissie wordt afgeslankt. De uitslag van de Europese verkiezingen bepaalt haar politieke koers.
  • Het Europarlement kan eurocommissarissen, inclusief de supercommissaris voor de euro, individueel wegsturen.
  • Nationale parlementen krijgen meer tijd voor het trekken van een gele kaart, wanneer zij een Europees wetsvoorstel overbodig vinden.
  • Er komen grensoverschrijdende Europese kieslijsten. Zo worden de Europese verkiezingen echt een strijd om de macht in Brussel.

Lees de tien punten en de uitgebreide toelichting (pdf)