Drs. M.P.A. (Marcel) van Dam

foto Drs. M.P.A. (Marcel) van Dam
Naar de grotere foto (verschijnt in een nieuw venster)
bron: Beeldbank Nationaal Archief

Sociaaldemocraat die bekendheid kreeg als VARA-ombudsman en daarna vooraanstaand PvdA-politicus en omroepbestuurder werd. In het kabinet-Den Uyl bevorderde hij als staatssecretaris de bouw van woningen voor jongeren en alleenstaanden (Van Dameenheden). Daarna voerde hij fel oppositie tegen het huurbeleid van zijn opvolger Brokx en het woningbeleid van minister Beelaerts. Was een jaar minister in het kabinet-Van Agt II. Speelde, opnieuw Kamerlid zijnde, een prominente rol als vicevoorzitter van de enquêtecommissie RSV. Sloot zijn loopbaan af als voorzitter van de VARA. Gewiekst debater, sofistisch ondervrager in het programma 'De achterkant van het gelijk' en kritisch Volkskrant-columnist, die steeds meer afstand nam van de PvdA en daarmee later brak.

PvdA
in de periode 1973-1986: lid Tweede Kamer, staatssecretaris, minister

Inhoudsopgave van deze pagina:


1.

Personalia

voornamen (roepnaam)
Marcel Parcival Arthur (Marcel)

geboorteplaats en -datum
Utrecht, 30 januari 1938

2.

Partij/stroming

partij(en)
PvdA (Partij van de Arbeid), van 1966 tot november 2006 (behoorde tot Nieuw Links)

3.

Hoofdfuncties/beroepen

  • wetenschappelijk medewerker WBS (Wiardi Beckman Stichting), van 1967 tot 1969
  • ombudsman VARA (Vereniging Arbeiders Radio-Amateurs), van oktober 1969 tot 11 mei 1973
  • staatssecretaris van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening (belast met planning en huisvesting van mensen met bijzondere woonbehoefte en bescherming van huurders en kopers), van 11 mei 1973 tot 8 september 1977
  • lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, van 8 juni 1977 tot 11 september 1981
  • minister van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening, van 11 september 1981 tot 29 mei 1982
  • lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, van 16 september 1982 tot 22 januari 1986
  • voorzitter VARA (Vereniging Arbeiders Radio-Amateurs), van 10 januari 1986 tot november 1995
  • programmamaker VARA-televisie (onder andere discussieprogramma "Het Lagerhuis"), van 1996 tot 2005

takenpakket (bewindspersoon)
  • Was als staatssecretaris belast met 1. de zorg voor de planning en integratie van de huisvesting van mensen met bijzondere woonbehoefte, zoals bejaarden en buitenlandse werknemers; 2. de zorg voor de bescherming en zeggenschap van de huurders en kopers van woningen binnen de daarvoor geldende en te ontwerpen wettelijke regelingen; 3. de coördinatie van het onderzoek op het terrein van de volkshuisvesting en de bouwnijverheid.

4.

Partijpolitieke functies

In de uitgebreide versie is een overzicht van partijpolitieke functies opgenomen.

5.

Nevenfuncties

vorige (2/11)
  • lid commissie van advies over vorm van grootstedelijk bestuur rond Rotterdam, van februari 2000 tot mei 2000
  • columnist, dagblad "De Volkskrant"

U ziet een selectie van de nevenfuncties. In de uitgebreide versie is een overzicht van nevenfuncties in te zien.


afgeleide functies, presidia etc.
  • eerste ondervoorzitter parlementaire enquêtecommissie RSV (Rijn-Schelde Verolme) (Tweede Kamer der Staten-Generaal), van 24 maart 1983 tot 21 januari 1986
  • voorzitter subcommissie RSV van de parlementaire enquêtecommissie RSV (Tweede Kamer der Staten-Generaal), van april 1983 tot 21 januari 1986

6.

Opleiding

In de uitgebreide versie is een overzicht van de opleiding(en) opgenomen.

7.

Activiteiten

als parlementariër (3/4)
  • Interpelleerde op 7 september 1978 staatssecretaris Brokx over de verkoop van woningwetwoningen
  • Interpelleerde op 13 februari 1980 staatssecretaris Brokx over het uitblijven van overeenkomst tussen de regering en institutionele beleggers over de financiering van een deel van het woningbouwprogramma 1980
  • Interpelleerde op 19 juni 1980 staatssecretaris Brokx over de wijziging van de tabel voor individuele huursubsidie

In de uitgebreide versie is een overzicht van opvallend stemgedrag opgenomen.


als bewindspersoon (beleidsmatig) (3/6)
  • Diende in 1976 de wetsvoorstellen Huurprijzenwet woonruimte en Wet op de huurcommissies in. Deze voorstellen werden door zijn opvolger in 1979 in het Staatsblad gebracht. (14.175 & 14.176)
  • In 1976 verwierp de Tweede Kamer een door hem verdedigde wijziging van de Wet jaarlijkse huurverhoging. Beoogd werd de huurverhoging uit te stellen van 1 april naar 1 juli 1977, om daarmee invoering van een nieuw huurstelsel mogelijk te maken. Alleen PvdA, PPR en PSP steunden het wetsvoorstel. (14.045)
  • Bezuinigde als minister van Volkshuisvesting in 1982 op de individuele huursubsidie en verhoogde de tarieven voor het kadaster om daarmee extra geld vrij te maken voor de stadsvernieuwing, met name in de vier grote steden

als bewindspersoon (wetgeving)
  • Bracht in 1975 een wijziging (Stb. 384) van de Woningwet en de Overgangswet Ruimtelijke Ordening tot stand. In de bepalingen over woningcorporaties wordt niet langer de indruk gewekt dat instellingen geen winst mogen maken. De corporaties moeten die winst wel aanwenden in het belang van de volkshuisvesting. De wet schrapt de verplichting tot terugbetaling van op voet van de Woningwet ontvangen steunbedragen. Daarmee wordt de financiële zelfstandigheid van woningcorporaties beoogd. Tevens wordt opgenomen dat zij mogelijk een deel van het batige saldo in een op te richten Centraal Fonds voor de Volkshuisvesting moeten storten. Het wetsvoorstel was in 1971 ingediend door minister Schut. (11.092)
  • Bracht in 1975 de Wet huurprijsontwikkeling woonruimte (Stb. 703) tot stand, waarmee een plicht tot melding van huurverhoging wordt ingevoerd, alsmede de bevoegdheid om een maximum te stellen aan de huurverhoging (13.652)

U ziet een selectie van activiteiten. In de uitgebreide versie is het gehele overzicht van activiteiten in te zien.

8.

Wetenswaardigheden

algemeen (3/13)
  • Speelde als eerste ondervoorzitter van de RSV-enquêtecommissie een belangrijke rol bij de verhoren
  • Hem werd op 19 december 1984 door Tweede Kamervoorzitter Dolman het woord ontnomen, toen hij in een stemverklaring over de conclusie van de RSV-enquêtecommissie ten aanzien van minister Van Aardenne voortdurend polemiseerde
  • Nam tijdens de verkiezingscampagne van 2006 in zijn columns in "De Volkskrant" hard stelling tegen PvdA-lijsttrekker Wouter Bos en diens, in zijn ogen verwerpelijke, plannen voor ingrepen in de AOW. Brak met de PvdA.

uit de privésfeer (3/5)
  • Oprichter van een studentencafé waar ook kunstenaars konden komen
  • Zijn echtgenote is goudsmid en was docente aan een kunstopleiding
  • Zijn in januari 1963 overleden schoonvader, mr. J.A.M. (Jan) Derks, was hoofdredacteur van dagblad "De Tijd". Hij was gemeenteraadslid voor de KVP in Hilversum.

anekdotes en citaten
  • Zei in 1980 in een interview met HP De Tijd over het politieke debat: "Er zijn 999 trucs en ik ken ze allemaal".
  • Toen in februari 1979 minister Beelaerts van Blokland tijdens de begrotingsbehandeling zijn betoog in sneltreinvaart voorlas, interrumpeerde hij met de opmerking: "Kan de Minister 'het bandje' wat langzamer afdraaien?"

U ziet een selectie van wetenswaardigheden. In de uitgebreide versie is een overzicht van wetenswaardigheden opgenomen.

9.

Publicaties van/over

literatuur/documentatie
  • H. Visser, "Wie is Wie in de Tweede Kamer?" (1983)
  • "Ja, ik ben ook zo'n olifant", ("Tien Geboden"-interview met Arjan Visser, Trouw 11 september 2010)

10.

Familie/gezin

In de uitgebreide versie zijn, indien bekend, de familierelaties opgenomen.

11.

Uitgebreide versie

Speciaal voor de verkiezingen voor de Tweede Kamer zijn de biografieën van alle kansrijke (volgens de peilingen) kandidaten in uitgebreide vorm raadpleegbaar op parlement.com.

Voor de overige ruim 5000 biografieën geldt het volgende:

In het digitale biografisch archief van de Stichting PDC, partner van het Montesquieu Instituut, is een uitgebreide versie aanwezig met bijvoorbeeld partijpolitieke functies, maatschappelijke nevenfuncties, parlementaire activiteiten, opleiding en wetenswaardigheden. Voorlopig is het beschikbaar stellen van uitgebreide biografieën, en/of daarop gebaseerde statistische gegevens, opgeschort. Wilt u een uitgebreide biografie inzien? Laat het ons weten als u daar belangstelling voor heeft.


Op bovenstaande tekst en gegevens zijn auteursrechten van PDC van toepassing; overname, in welke vorm dan ook, is zonder expliciete goedkeuring niet toegestaan. Ook de afbeeldingen zijn niet rechtenvrij.

De biografieën betreffen vooral de periode waarin iemand politiek en bestuurlijk actief is of was. PDC ontvangt graag gemotiveerde aanvullingen of correcties.