Mr. M.P.L. (Max) Steenberghe

foto Mr. M.P.L. (Max) Steenberghe
Naar de grotere foto (verschijnt in een nieuw venster)
bron: Beeldbank Nationaal Archief

Katholieke werkgever, die op jonge leeftijd minister van Economische Zaken werd. Trad in 1935 uit het kabinet, omdat hij vond dat Nederland de gulden moest devalueren. In het vierde kabinet-Colijn koos hij de zijde van Romme tegenover Colijn en De Wilde. Weigerde als minister in het kabinet-De Geer II in mei 1940 aanvankelijk met zijn collega's uit Den Haag te vertrekken en deed dat pas nadat hij zelfstandig de bestuursoverdracht aan generaal Winkelman had geregeld. Verliet in 1941 na een conflict het Londonse kabinet. Na de oorlog gold hij als voorman van een naar hem genoemde conservatieve groep in de KVP. Stond bekend als een harde, zakelijke en loyale werker; meer ondernemer dan politicus.

RKSP
in de periode 1934-1941: lid Tweede Kamer, minister

Inhoudsopgave van deze pagina:


1.

Personalia

geboorteplaats en -datum
Leiden, 2 mei 1899

overlijdensplaats en -datum
Goirle, 22 januari 1972

2.

Partij/stroming

partij(en)
  • RKSP (Roomsch-Katholieke Staatspartij), tot 22 december 1945
  • KVP (Katholieke Volkspartij), vanaf 22 december 1945

3.

Hoofdfuncties/beroepen

  • adviseur juridische en sociale zaken, N.V. "H. van Puijenbroeks Textielfabrieken" te Goirle, van december 1920 tot juni 1921
  • voorzitter Raad van Bestuur, N.V. "H. van Puijenbroeks Textielfabrieken" te Goirle, van juni 1921 tot 25 juni 1934
  • minister van Economische Zaken, van 25 juni 1934 tot 6 juni 1935
  • ambteloos, van 6 juni 1935 tot 8 augustus 1937
  • lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, van 8 juni 1937 tot 30 juni 1937
  • minister van Handel, Nijverheid en Scheepvaart, van 24 juni 1937 tot 15 juli 1937 (naam departement gewijzigd bij K.B. van 9 juli 1937)
  • minister van Landbouw en Visserij ad interim, van 24 juni 1937 tot 15 juli 1937 (departement samengevoegd met H.N. en S.)
  • minister van Economische Zaken, van 15 juli 1937 tot 25 juli 1939
  • minister van Economische Zaken, van 10 augustus 1939 tot 9 mei 1940
  • minister van Handel, Nijverheid en Scheepvaart, van 9 mei 1940 tot 17 november 1941
  • minister van Landbouw en Visserij ad interim, van 5 januari 1941 tot 27 januari 1941
  • minister van Financiën ad interim, van 27 juli 1941 tot 17 november 1941 (na reorganisatie van het kabinet)
  • voorzitter Nederlandse economische, financiële en scheepvaartmissie te Washington en New York, van 1942 tot juni 1946

(in)formateurschap(pen)
  • informateur, van 18 februari 1951 tot 24 februari 1951

4.

Partijpolitieke functies

In de uitgebreide versie is een overzicht van partijpolitieke functies opgenomen.

5.

Nevenfuncties (2/49)

  • voorzitter Raad van Commissarissen N.V. Koninklijke Verenigde Tapijtfabrieken te Moordrecht
  • voorzitter Raad van Commmissarissen N.V. Wessanen's Koninklijke fabrieken te Wormerveer

U ziet een selectie van de nevenfuncties. In de uitgebreide versie is een overzicht van nevenfuncties in te zien.

6.

Opleiding

In de uitgebreide versie is een overzicht van de opleiding(en) opgenomen.

7.

Activiteiten

als bewindspersoon (wetgeving) (3/9)
  • Bracht in 1939 de Paardenwet tot stand, die regels bevatte over de paardenfokkerij. Hengsten moesten door een Stamboekvereniging worden gekeurd als ze voor dekking werden aangeboden.
  • Bracht in 1939 diverse wetten tot stand op het gebied van economische oorlogsvoorbereiding. Via de Distributiewet 1939 (Stb. 633) kreeg de regering de mogelijkheid om in buitengewone omstandigheden distributie van goederen in te voeren. In geval tot distributie werd overgegaan, kon een distributiedienst in het leven worden geroepen. Verder ging het om een Algemene Vorderingswet 1939, Wet medewerking verdedigingsvoorbereiding 1939, de Prijsopdrijvings- en hamsterwet 1939, de Zeeschepenvorderingswet 1939 en de Wet behoud scheepsruimte 1939.
  • Bracht in 1939 de Wet inzake een tienjaarlijkse bedrijfstelling tot stand. Tegelijk met de volkstelling moest een bedrijfstelling worden gehouden. Het werd van groot belang geacht de veranderingen die in de structuur van het bedrijfsleven optraden periodiek na te gaan en in cijfers vast te leggen. Dit werd zowel wenselijk geacht uit wetenschappelijk oogpunt en vanwege op sociaal-economisch gebied te nemen maatregelen.

als (in)formateur
  • Kreeg op 18 februari 1951 de opdracht tot het vormen van een kabinet dat geacht mocht worden het vertrouwen van het parlement te genieten. Streefde naar een vijf-partijenkabinet zonder directe parlementaire binding. Kon geen overeenstemming bereiken over het programma (economisch beleid, Nieuw-Guinea), waartegen met name de PvdA bezwaar had. Daarnaast hadden ARP en PvdA bezwaren tegen de voorgestelde zetelverdeling. Drees weigerde een vicepremierschap onder Steenberghe. Op grond hiervan vroeg hij op 24 februari ontheffing van zijn opdracht.

U ziet een selectie van activiteiten. In de uitgebreide versie is het gehele overzicht van activiteiten in te zien.

8.

Wetenswaardigheden

algemeen (3/7)
  • Had in Londen een moeizame relatie met Gerbrandy, omdat hij die ongeschikt vond voor het minister-presidentschap
  • Trad in 1941 samen met Welter af vanwege een door Gerbrandy goedgekeurde radiorede over mogelijke geallieerde bombardementen op de Rotterdamse haven en de in verband daarmee aan de bevolking gedane oproep om te verhuizen
  • Leidde begin jaren'50 een naar hem genoemde oppositionele groep in de KVP die zich keerde tegen een te progressieve koers van die partij

uit de privésfeer
  • Zijn grootmoeder van vaderskant was een schoonzus van Eerste Kamerlid jhr. H.P.C. Bosch van Drakestein

niet-aanvaarde politieke functies
  • lid/voorzitter Commissie-Generaal voor Nederlands-Indië, 1946
  • minister van Overzeese Gebiedsdelen, maart 1950 (geweigerd)

U ziet een selectie van wetenswaardigheden. In de uitgebreide versie is een overzicht van wetenswaardigheden opgenomen.

9.

Publicaties van/over

literatuur/documentatie
  • H.P.H. Nusteling, "Steenberghe, Maximilien Paul Léon (1899-1972)", in: Biografisch Woordenboek van Nederland, deel I, 560
  • L. de Jong, "Het Koninkrijk der Nederlanden in de Tweede Wereldoorlog 1939-1945", deel I, 619-620
  • L. Joosten, "Max Steenberghe", in: "Brabantse Biografieën", deel V, 128
  • Ned. Patriciaat, 1940

Biografisch Woordenboek(en)
biografie opgenomen in het Biografisch Woordenboek van Nederland

10.

Familie/gezin

In de uitgebreide versie zijn, indien bekend, de familierelaties opgenomen.

11.

Uitgebreide versie

Speciaal voor de verkiezingen voor de Tweede Kamer zijn de biografieën van alle kansrijke (volgens de peilingen) kandidaten in uitgebreide vorm raadpleegbaar op parlement.com.

Voor de overige ruim 5000 biografieën geldt het volgende:

In het digitale biografisch archief van de Stichting PDC, partner van het Montesquieu Instituut, is een uitgebreide versie aanwezig met bijvoorbeeld partijpolitieke functies, maatschappelijke nevenfuncties, parlementaire activiteiten, opleiding en wetenswaardigheden. Voorlopig is het beschikbaar stellen van uitgebreide biografieën, en/of daarop gebaseerde statistische gegevens, opgeschort. Wilt u een uitgebreide biografie inzien? Laat het ons weten als u daar belangstelling voor heeft.


Op bovenstaande tekst en gegevens zijn auteursrechten van PDC van toepassing; overname, in welke vorm dan ook, is zonder expliciete goedkeuring niet toegestaan. Ook de afbeeldingen zijn niet rechtenvrij.

De biografieën betreffen vooral de periode waarin iemand politiek en bestuurlijk actief is of was. PDC ontvangt graag gemotiveerde aanvullingen of correcties.