S. (Suze) Groeneweg

foto S. (Suze) Groeneweg
Naar de grotere foto (verschijnt in een nieuw venster)
bron: IISG

Prominent SDAP-politica en in 1918 het eerste vrouwelijke Tweede Kamerlid. Was onderwijzeres in onder meer Dordrecht en Rotterdam en als onderwijswoordvoerster van de SDAP-fractie pleitbezorgster van volksonderwijs. Feministe, maar pragmatisch ingesteld en tegenstander van aparte vrouwenorganisaties. Naast Tweede Kamerlid ook Statenlid en lid van de gemeenteraad van Rotterdam. Vurig socialiste, volgens Oud geen 'katje om zonder handschoenen aan te pakken'. Goed spreekster op partijbijeenkomsten, die haar beter lagen dan parlementaire vergaderingen. Actief in de drankbestrijding en antimilitariste.

SDAP
in de periode 1918-1937: lid Tweede Kamer

Inhoudsopgave van deze pagina:


1.

Personalia

voornamen (roepnaam)
Susanna (Suze)

geboorteplaats en -datum
Strijensas (gem. Strijen, Z.H.), 4 maart 1875

overlijdensplaats en -datum
Barendrecht, 19 oktober 1940

2.

Partij/stroming

partij(en)
SDAP (Sociaal-Democratische Arbeiderspartij), vanaf 1904

3.

Hoofdfuncties/beroepen (5/10)

  • tijdelijk onderwijzeres, Rijksopvoedingsgesticht voor meisjes te Montfoort, van 16 januari 1907 tot september 1909
  • onderwijzeres te Rotterdam, van september 1909 tot september 1918
  • lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, van 17 september 1918 tot 8 juni 1937
  • lid Provinciale Staten van Zuid-Holland, van 1 juli 1919 tot juli 1937
  • lid gemeenteraad van Rotterdam, van 2 september 1919 tot 1 september 1931

U ziet een selectie van de loopbaan. In de uitgebreide versie is de gehele loopbaan in te zien.

4.

Partijpolitieke functies

In de uitgebreide versie is een overzicht van partijpolitieke functies opgenomen.

5.

Nevenfuncties (2/5)

  • gedelegeerde der gemeente in het bestuur algemene vakschool voor meisjes
  • ambtenaar burgerlijke stand te Rotterdam, vanaf 27 augustus 1931 (als eerste vrouw, dit was mogelijk door een wijziging in de Gemeentewet in 1931)

U ziet een selectie van de nevenfuncties. In de uitgebreide versie is een overzicht van nevenfuncties in te zien.

6.

Opleiding

In de uitgebreide versie is een overzicht van de opleiding(en) opgenomen.

7.

Activiteiten

als parlementariër
  • Hield zich in de Tweede Kamer vooral bezig met onderwijs, drankbestrijding, zuigelingen- en moederschapszorg en ontwapening
  • Bepleitte als Kamerlid een wettelijke verlofregeling bij zwangerschap en bevalling

opvallend stemgedrag (0/1)

In de uitgebreide versie is een overzicht van opvallend stemgedrag opgenomen.

8.

Wetenswaardigheden

algemeen (3/4)
  • In 1919 waren zij en mevrouw J.F. van Kersen-van Muijlwijk de eerste vrouwen in de Rotterdamse gemeenteraad
  • Onttrok zich in 1920 samen met K. ter Laan aan de eindstemming over het wetsvoorstel Lager-Onderwijswet
  • Beëindigde in 1937 haar Kamerlidmaatschap vanwege een allengs erger wordende ziekte, die invaliditeit tot gevolg had

uit de privésfeer (3/7)
  • Stichtte alleen een vrouwenclub, omdat zij vond dat er te weinig vrouwen actief waren in de partij. Toen de bond van vrouwenclubs op het partijcongres officieel werd erkend, stemde zij tegen (1913).
  • Op 27 september 2018, 100 jaar na haar toelating als Kamerlid, werd in het Tweede Kamergebouw een door Siemen Bolhuis vervaardigd bronzen buste van haar onthuld
  • Haar vader was landarbeider en winkelier

U ziet een selectie van wetenswaardigheden. In de uitgebreide versie is een overzicht van wetenswaardigheden opgenomen.

9.

Publicaties van/over

literatuur/documentatie (6/7)
  • A.E.J. de Vries-Bruins (red.), "Suze Groeneweg. Haar betekenis voor de moderne arbeidersbeweging" (Amsterdam, 1956)
  • Paul van der Steen, "Door mannen de Kamer ingebracht", Trouw, 16 mei 2018
  • C. van Zeggeren, "Suze Groeneweg, de eerste vrouw in de Tweede Kamer" (2018)
  • M. Zoeteman, "Een politica in de familie. Klopt het verhaal?", Gen, jrg 27 (maart 2021)
  • P. Rol en J. Hofman, "Groeneweg, Susanna", in: Biografisch Woordenboek van het Socialisme en de Arbeidersbeweging in Nederland, deel V, 92
  • A.W.D. Sonneveld, scriptie Staatkundig-Historische Studiën, RU Leiden (1979)

Biografisch Woordenboek(en)
biografie opgenomen in het Biografisch Woordenboek van het Socialisme en de Arbeidersbeweging in Nederland

In de uitgebreide versie is een overzicht van publicaties opgenomen.

10.

Familie/gezin

In de uitgebreide versie zijn, indien bekend, de familierelaties opgenomen.

11.

Uitgebreide versie

Speciaal voor de verkiezingen voor de Tweede Kamer zijn de biografieën van alle kansrijke (volgens de peilingen) kandidaten in uitgebreide vorm raadpleegbaar op parlement.com.

Voor de overige ruim 5000 biografieën geldt het volgende:

In het digitale biografisch archief van de Stichting PDC, partner van het Montesquieu Instituut, is een uitgebreide versie aanwezig met bijvoorbeeld partijpolitieke functies, maatschappelijke nevenfuncties, parlementaire activiteiten, opleiding en wetenswaardigheden. Voorlopig is het beschikbaar stellen van uitgebreide biografieën, en/of daarop gebaseerde statistische gegevens, opgeschort. Wilt u een uitgebreide biografie inzien? Laat het ons weten als u daar belangstelling voor heeft.


Op bovenstaande tekst en gegevens zijn auteursrechten van PDC van toepassing; overname, in welke vorm dan ook, is zonder expliciete goedkeuring niet toegestaan. Ook de afbeeldingen zijn niet rechtenvrij.

De biografieën betreffen vooral de periode waarin iemand politiek en bestuurlijk actief is of was. PDC ontvangt graag gemotiveerde aanvullingen of correcties.