Mr. J.B. (Jan) Bomans

foto Mr. J.B. (Jan) Bomans
Naar de grotere foto (verschijnt in een nieuw venster)
bron: Het Leven/Spaarnestad/HGvN

'De man met de witte das'. Opvallend, welsprekend katholiek Tweede Kamerlid in het interbellum. Was in Haarlem advocaat en werd tijdens de Eerste Wereldoorlog op 31-jarige leeftijd in het district Haarlemmermeer tot Kamerlid gekozen. Werd gezien als een beloftevol parlementariër. Ageerde na die oorlog tegen te hoge defensie-uitgaven en noemde de marine een 'bedroevend zootje'. In 1923 één van de tien katholieken die meehielpen de Vlootwet te verwerpen. Werd later echter vooral in beslag genomen door zijn werk als gedeputeerde en zijn rol als parlementariër was toen grotendeels uitgespeeld, waarbij hij veel afwezig was. Vader van de schrijver Godfried Bomans.

Algemeene Bond (RKSP)
in de periode 1916-1929: lid Tweede Kamer

Inhoudsopgave van deze pagina:


1.

Personalia

voornamen (roepnaam)
Johannes Bernardus (Jan)

geboorteplaats en -datum
Amsterdam, 11 mei 1885

overlijdensplaats en -datum
Heemstede, 20 maart 1941

2.

Partij/stroming

partij(en)
RKSP (Roomsch-Katholieke Staatspartij)

3.

Hoofdfuncties/beroepen (5/9)

  • lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, van 13 december 1916 tot 17 september 1929 (in 1916-1918 voor het kiesdistrict Haarlemmermeer)
  • lid Provinciale Staten van Noord-Holland, van 1 juli 1919 tot 20 maart 1941
  • wethouder (van financiën) van Haarlem, van 2 september 1919 tot 4 juli 1923
  • lid Gedeputeerde Staten van Noord-Holland, van 4 juli 1923 tot 20 maart 1941
  • waarnemend Commissaris van de Koningin in Noord-Holland, van 30 november 1940 tot 10 februari 1941

U ziet een selectie van de loopbaan. In de uitgebreide versie is de gehele loopbaan in te zien.

4.

Partijpolitieke functies

In de uitgebreide versie is een overzicht van partijpolitieke functies opgenomen.

5.

Nevenfuncties

afgeleide functies, presidia etc.
voorzitter begrotingscommissie voor hoofdstuk V (Binnenlandse Zaken en Landbouw) 1923 (Tweede Kamer der Staten-Generaal)

6.

Opleiding

In de uitgebreide versie is een overzicht van de opleiding(en) opgenomen.

7.

Activiteiten

als parlementariër
  • Tot circa 1923 woordvoerder bij militaire aangelegenheden. Hield zich later ook bezig met radiozaken.
  • Diende in 1919 tegen de zin van Nolens een motie in, waarin om reorganisatie van de weermacht en bezuinigingen op het leger werd gevraagd
  • Bracht in 1921 een initiatiefwet tot stand inzake het voorkomen van inlijving van 10.000 voorlopig vrijgestelde dienstplichtigen

opvallend stemgedrag (0/5)

In de uitgebreide versie is een overzicht van opvallend stemgedrag opgenomen.

8.

Wetenswaardigheden

algemeen
  • Propagandist van de RKSP op vele vergaderingen door zijn grote oratorische vermogens

uit de privésfeer (3/5)
  • Droeg tot zijn veertigste altijd een witte das
  • Op zijn verzoek werd in 1934 de uitgave van de door hem onder het pseudoniem 'J.B. van Rode' geschreven Donald-cyclus gestaakt, omdat de serieus genomen 'grap' schadelijk leek te zijn voor de RKSP. Aan de romancyclus werd door liberalen en protestanten aanstoot genomen.
  • Zijn oudste dochter en een zoon werden kloosterling

anekdotes en citaten
  • Verscheen in de jaren 1916-1918 als gemobiliseerd eerste luitenant van de Landweer soms in het uniform in de Kamer

verkiezingen
  • Versloeg op 1 december 1916 bij een tussentijdse verkiezing in het district Haarlemmermeer S.W. de Clecq (lib.)
  • Versloeg in 1917 J.K. de Blaauw (comité anti-grondwetsherziening)

pseudoniemen, bij-, koos- en schuilnamen
  • "De katholieke Troelstra" (bijnaam die bewonderaars hem aanvankelijk gaven)
  • J.B. van Rode (pseudoniem als auteur)

U ziet een selectie van wetenswaardigheden. In de uitgebreide versie is een overzicht van wetenswaardigheden opgenomen.

9.

Publicaties van/over

literatuur/documentatie
  • Michel van der Plas (red.), "Herinneringen aan Godfried Bomans" (1972)
  • W. Slagter, "Bomans, Johannes Bernardus (1885-1941)", in: Biografisch Woordenboek van Nederland, deel III, 65
  • P.J. Oud, "Het Jongste Verleden", deel I, 170

Biografisch Woordenboek(en)
biografie opgenomen in het Biografisch Woordenboek van Nederland

10.

Familie/gezin

In de uitgebreide versie zijn, indien bekend, de familierelaties opgenomen.

11.

Uitgebreide versie

Speciaal voor de verkiezingen voor de Tweede Kamer zijn de biografieën van alle kansrijke (volgens de peilingen) kandidaten in uitgebreide vorm raadpleegbaar op parlement.com.

Voor de overige ruim 5000 biografieën geldt het volgende:

In het digitale biografisch archief van de Stichting PDC, partner van het Montesquieu Instituut, is een uitgebreide versie aanwezig met bijvoorbeeld partijpolitieke functies, maatschappelijke nevenfuncties, parlementaire activiteiten, opleiding en wetenswaardigheden. Voorlopig is het beschikbaar stellen van uitgebreide biografieën, en/of daarop gebaseerde statistische gegevens, opgeschort. Wilt u een uitgebreide biografie inzien? Laat het ons weten als u daar belangstelling voor heeft.


Op bovenstaande tekst en gegevens zijn auteursrechten van PDC van toepassing; overname, in welke vorm dan ook, is zonder expliciete goedkeuring niet toegestaan. Ook de afbeeldingen zijn niet rechtenvrij.

De biografieën betreffen vooral de periode waarin iemand politiek en bestuurlijk actief is of was. PDC ontvangt graag gemotiveerde aanvullingen of correcties.