Europese aftrap Internationale Jaar van de Biodiversiteit
Vandaag heeft de Europese Commissie het Internationale Jaar van de Biodiversiteit geopend met een mededeling waarin de opties voor een biodiversiteitsbeleid worden uiteengezet. Ondanks de inspanningen in het verleden sterven soorten nog steeds in een alarmerend tempo uit en is er een nieuwe visie nodig om dit verlies stoppen. In de mededeling wordt er een visie en mogelijke doelstellingen (op vier verschillende ambitieniveaus) uiteengezet. Doel is een debat tussen de lidstaten op gang te brengen ten einde voor het einde van het jaar een EU-biodiversiteitsbeleidskader te ontwikkelen voor de periode na 2010. Er moeten nieuwe doelstellingen worden vastgesteld omdat de huidige biodiversiteitsdoelstellingen voor de EU en wereldwijd eind 2010 aflopen.
De Commissaris voor milieuzaken, Stavros Dimas, zei hierover het volgende: "We zullen onze inspanningen intensiveren en een nieuw beleid en een nieuwe strategie vaststellen voor de periode na 2010. We hebben een nieuwe visie en een nieuw doel voor biodiversiteit nodig omdat nog steeds soorten verloren gaan. We willen het belang benadrukken dat we aan deze kwestie hechten. We kunnen het ons niet veroorloven het verlies aan biodiversiteit te negeren. Het is essentieel dat we een hoog ambitieniveau nastreven ter ondersteuning van ons beleid in de komende periode."
Wat houdt het voorstel in?
De vandaag goedgekeurde mededeling behelst een visie op lange termijn (2050) voor de biodiversiteit, met vier opties voor de middellange termijn (2020) - met behulp waarvan de visie in realiteit moet worden omgezet. Biodiversiteit en de ecosysteemdiensten die de natuur ons gratis levert moeten volgens deze visie worden behouden, voor zover mogelijk worden hersteld en de waarde ervan moet worden vastgesteld. Dit moet gebeuren vanwege de intrinsieke waarde van biodiversiteit en ecosysteemdiensten, maar ook omdat zij essentieel zijn voor economische welvaart en menselijk welzijn. Biodiversiteitsverlies kan rampzalige gevolgen hebben en dit moet worden voorkomen.
Voor de middellange termijn (2020) worden voor de EU vier ambitieniveaus voorgesteld om de visie in realiteit om te zetten:
Optie 1: de achteruitgang van biodiversiteit en ecosysteemdiensten wordt aanzienlijk afgeremd.
Optie 2: de achteruitgang van biodiversiteit en ecosysteemdiensten wordt stopgezet.
Optie 3: de achteruitgang van biodiversiteit en ecosysteemdiensten wordt stopgezet en biodiversiteit en ecosysteemdiensten worden zoveel mogelijk hersteld.
Optie 4: de achteruitgang van biodiversiteit en ecosysteemdiensten wordt stopgezet en biodiversiteit en ecosysteemdiensten worden zoveel mogelijk hersteld. De bijdrage van de EU om het wereldwijde verlies aan biodiversiteit tegen te gaan wordt verhoogd.
Visie en doelstellingen zullen de EU in staat stellen een gemeenschappelijke positie op te bouwen waarmee zij sterk zal staan tijdens de komende internationale onderhandelingen over een nieuwe, wereldwijde biodiversiteitsvisie en nieuwe wereldwijde doelstellingen voor de periode na 2010. Deze onderhandelingen zullen in het najaar in Nagoya, Japan, plaatsvinden.
In de mededeling wordt ook de omvang van de biodiversiteitscrisis beschreven en de staat van de biodiversiteit in de EU en wereldwijd, de voornaamste oorzaken van het verlies aan biodiversiteit en de gevolgen daarvan voor het milieu, de economie en de maatschappij in haar geheel. Verder worden de resultaten en tekortkomingen van het huidige beleid vermeld en wordt er verwezen naar de internationale onderhandelingen.
Achtergrond: wat is het probleem?
B iodiversiteit wordt wereldwijd bedreigd. Soorten gaan 100 tot 1000 maal sneller verloren dan normaal. Meer dan een derde van de onderzochte soorten wordt met uitsterven bedreigd en naar schatting is 60% van de ecosysteemdiensten van de wereld in de laatste 50 jaar achteruit gegaan. Dit verlies wordt veroorzaakt door menselijke activiteiten, door veranderingen in bodemgebruik, overexploitatie, niet-duurzame praktijken, vervuiling en het binnendringen van invasieve soorten. Hierdoor gaan habitats en soorten verloren en treedt er versnippering en degradatie op. De klimaatverandering speelt ook een rol.
In 2001 heeft de EU zich ten doel gesteld zodanige maatregelen te treffen dat het biodiversiteitsverlies in 2010 zou zijn stopgezet. Ondanks aanzienlijke inspanningen zijn er echter duidelijke aanwijzingen dat dit doel niet zal worden gehaald. De gevolgen van biodiversiteitsverlies gaan van veranderingen op microniveau tot de ineenstorting van gehele ecosystemen en ecosysteemdiensten (zoals bijvoorbeeld de levering van voedsel en water en klimaatregeling), waardoor welvaart en welzijn in gevaar komen. Biodiversiteit is ook van groot belang voor het bereiken van andere beleidsdoelstellingen, met name voedselzekerheid en het tegengaan van de klimaatverandering. Veel mensen zijn voor hun levensonderhoud afhankelijk van biodiversiteit, met name in de landbouw, de visserij en het toerisme. Bij een recent onderzoek naar de economie van ecosystemen en biodiversiteit is gebleken dat verliezen in de natuur rechtstreeks gevolgen hebben voor de economie, hetgeen doorgaans wordt onderschat. Biodiversiteit en ecosysteemdiensten vormen een natuurlijk kapitaal dat een hoofdrol zal spelen bij toekomstige economische strategieën om groei en welvaart te bevorderen. Daarom moeten dringend nieuwe doelstellingen voor de periode na 2010 worden vastgesteld.
Volgende stappen
Er zullen besprekingen plaatsvinden met de lidstaten, de Europese instellingen en andere belanghebbenden. Deze besprekingen zullen beginnen op de Europese conferentie "Biodiversiteit - visie en doel voor de periode na 2010" die op 26 en 27 januari 2010 in Madrid zal plaatsvinden en worden voortgezet om in de daaropvolgende maanden tot overeenstemming op hoog niveau te komen. Op grond van deze overeenstemming en verdere werkzaamheden zal de Commissie tegen het einde van het jaar een nieuwe EU-biodiversiteitsstrategie presenteren om het overeengekomen doel te halen.
Voor nadere informatie:
http://ec.europa.eu/environment/nature/biodiversity/policy/index_en.htm